تغییرات پوست در یائسگی

پوست نیز مانند دیگر اعضای بدن در ابتدای دوره یائسگی که به دنبال قطع هورمون استروژن و پروژسترون و توقف قاعدگی اتفاق می افتد، دستخوش تغییرات فراوان می شود، مثل: چین و چروک هایی که شما در نواحی گونه، پلک ها، زیرچشم و اطراف چانه می بینید.
تغییرات پوستی در یائسگی معمولا به دلیل از دست رفتن بافت تشکیل دهنده پوست یا همان کلاژن در لایه های اپیدرم(لایه خارجی پوست)، درم و هیپودرم(لایه زیرین پوست) اتفاق می افتد.
کلاژن نوعی پروتئین است که باعث ضخامت و کلفتی پوست شده و به آن قابلیت ارتجاعی می بخشد. میزان این پروتئین از سن چهل سالگی به تدریج کم شده تا اینکه با شروع یائسگی به میران قابل توجهی کاهش می یابد.
هر زن یائسه، به طور متوسط ۱/۲ درصد از کلاژن بدنش را در سال از دست می دهد. این روند در یکی دو سال اول یائسگی، بیشتر از سال های بعدی است. به طوری که در ۵ سال اول یائسگی، کلاژن پوست ۲۰ درصد کاهش می یابد. مطالعات نشان می دهد، مهم ترین دلیل خشکی و نازک شدن پوست در سنین بعد از ۴۵ سالگی، یائسگی و کاهش کلاژن است که در مدت کم به صورت خط هایی در نواحی صورت، چانه و گونه بروز می کند.
مسئله مهم دیگری که در این زمان بروز می کند، کشیدگی پوست در گونه، اطراف پلک، زیر بغل و ناحیه سینه است که در برخی موارد با خارش شدید همراه است.
کاهش فعالیت غده های چربی ساز و غده هایی که مسئولیت تعریق بدن را به عهده دارند، نیز در این نواحی باعث زبر و خشن شدن پوست و حتی تغییر رنگ نواحی زیر بغل و کشاله های ران می شود.
عوارض یائسگی تنها به پوست محدود نمی شود. افزایش مو های نرم و کرکی در پیشانی، بالای لب ها، اطراف سینه، کم و شکننده شدن مو های سر و کند شدن روند رشد ناخن ها از دیگر تغییراتی است که به دلیل قطع ترشح استروژن و در عوض ترشح هورمون مردانه ی آندروژن، یا به عبارتی عدم تعادل بین هورمون های مردانه و زنانه در بدن بروز می کند.
ولی از آنجا که تغییرات پوست به ویژه در ناحیه صورت از دیگر تغییرات دوران یائسگی بارزتر است و این که خانم هایی که چهره زیبا و شاداب تری دارند، از روحیه و اعتماد به نفس بالاتری نیز برخوردارند، توجه به راه های چگونگی حل این مسئله اهمیت ویژه ای خواهد داشت.
دکتر پاگانتی متخصص پوست در این رابطه می گوید: برای جلوگیری از بروز چین و چروک پوست، برخورداری از تغذیه سالم و استفاده از کرم ها و لوسیون های مناسب در قبل و بعد از یائسگی بسیار موثر است.
توجه به آنتی اکسیدان ها نظیر ویتامین E ، C و ویتامین A تاثیر مثبتی در جلوگیری از این عارضه خواهد داشت. مصرف ویتامین E نظیر جوانه گندم و سویا باعث تجمع کلاژن در بافت پوست می شود. مواد غذایی غنی از ویتامین C با محافظت از پوست در برابر اشعه ماوراء بنفش خورشید، درصد خشکی و زبری و حساسیت پوست را کاهش می دهد. ویتامین A نیز مانع از تغییر رنگ پوست و ناهمواری آن می شود.
استفاده از کرم های الفاهیدروکسی اسید که باعث تولید کلاژن می شود و کرم های فیتواستروژن که حاوی ماده گیاهی شبه استروژن هستند و پرهیز از استعمال صابون های قلیایی از دیگر اقداماتی است که در طول دوره یائسگی به خانم ها بسیار توصیه می شود.
ضمن اینکه قرار گرفتن در معرض مستقیم نور خورشید نیز از جمله دلایل تشدید چین و چروک در این دوران است که باید مورد توجه قرار بگیرد. گذاشتن کلاه لبه دار، مالیدن کرم ضدآفتاب با SPF حداقل ۱۵ و دوری از تماس با اشعه ماوراء بنفش خورشید در فاصله بین ۱۱صبح تا ۳ بعد از ظهر کمک بزرگی به کاهش مضرات نور خورشید می کند.
دکتر پاگانتی همچنین نوشیدن روزانه حداقل ۸ لیوان آب، مصرف حداقل ۵ واحد میوه و سبزی برای تامین ویتامین ها و مواد معدنی مورد نیاز را از دیگر اقدامات ضروری برای خانم هایی دانست که می خواهند در دوره یائسگی نیز از پوستی سالم، زیبا و شفاف برخوردار باشند.

منبع : تبیان