سیب زمینی، منبع انرژی برای رژیمی‌ها

از زمانی كه سر والتر رالی در قرن شانزدهم برای اولین بار تعدادی چشم سیب زمینی را كه گیاهی بومی آمریكای جنوبی بود، در مزرعه خود در ایرلند كاشت ۲۰۰ سال طول كشید تا سیب زمینی توسط عموم مردم به عنوان گیاهی خوراكی پذیرفته شود. در انگلیس اغلب مردم به دلیل نزدیكی آن با خانواده گیاهان سمی نسبت به خوراكی بودن این گیاه مظنون بودند. البته قسمت های سبز سیب زمینی واقعاً سمی و حاوی مواد مخدر است، همچنین چشم های سیب زمینی كه سبز شده باشند. با این وجود قرابت سیب زمینی با خانواده گیاهان سمی نباید موجب شود از خواص فراوان آن غافل شویم.
سیب زمینی به ویژه همراه با پوستش غذایی بسیار مغذی و انرژی زا است و حاوی پروتئین ها، كربوهیدرات ها، ویتامین (به ویژه ب كمپلكس و ویتامین ث) و مواد معدنی است.
اگر سیب زمینی را با پوستش بخارپز كنید بخش اعظم ارزش غذایی خود را حفظ خواهد كرد و هضم آن بسیار آسان خواهد بود. از آنجا كه سیب زمینی تقریباً عاری از چربی است می تواند منبع انرژی ایده آلی برای افرادی كه تحت رژیم لاغری قرار دارند باشد. سیب زمینی بخارپز شده ضمن تامین انرژی لازم برای این افراد موجب احساس سیری نیز می شود.
گذشته از خواص سیب زمینی پخته به عنوان یك ماده غذایی، از سیب زمینی خام نیز به دلیل اثرات دارویی آن در طب سنتی استفاده می شود. آب سیب زمینی خام در نسخه های سنتی برای درمان مشكلات گوارشی _
سوء هاضمه، كولیت، زخم های جهاز هاضمه، اختلالات كبدی، سنگ كیسه صفرا، یبوست و به عنوان یك آنتی اسید تجویز می شود.
تحقیقات جدید نیز نشان می دهند سیب زمینی حاوی نوعی مواد شیمیایی است كه می توانند در از میان بردن سلول های سرطانی و بعضی از ویروس ها موثر باشند. پوست سیب زمینی دارای مواد آنتی اكسیدانی است كه قادر به خنثی كردن عملكرد رادیكال های آزاد مخرب در بسیاری از بیماری ها است و از این رو می تواند روند پیری را نیز كند نماید.
مصرف سیب زمینی در بسیاری از طب های سنتی یكی از راه های تقویت قلب و دستگاه گردش خون شناخته شده است. در طب سنتی روسی به تمام افراد بالای ۴۰ سال خوردن یك عدد سیب زمینی خام در روز به صورت رنده شده و پیش از صبحانه برای پیشگیری از بیماری تصلب شرایین توصیه می شود.
همچنین یك نسخه قدیمی برای درمان انواع كرم های انگلی خوردن سالاد سیب زمینی با روغن گردو را به عنوان شام در سه شب پیاپی چاره ساز می داند. در گذشته آب سیب زمینی خام و آب داغ سیب زمینی پخته را به عنوان تسكین دهنده ای برای دردهای ناشی از نقرس و رماتیسم و نیز كمردرد به محل دردناك می مالیدند.
آب سیب زمینی خام برای بهبود التهاب های پوستی و تسریع در ترمیم عفونت های پوستی، تورم های پوستی كهنه، جراحات و زخم ها مفید است. مخلوط سیب زمینی خام رنده شده با روغن زیتون یك درمان قدیمی و موفقیت آمیز برای سوختگی های سطحی، آفتاب سوختگی، ترك پوست و التهاب پلك ها است. قرار دادن ورقه های نازك سیب زمینی خام بر روی قسمت های سرمازده پوست نیز در بهبود آنها موثر است ضمن اینكه چنانچه بر روی شقیقه ها قرار داده شود انواع سردرد از جمله سردردهای میگرنی را تسكین می دهد.
برای كنترل فشار خون بالا، پوست ۴ تا ۵ عدد سیب زمینی را در ۶۰۰ میلی لیتر آب بریزید و حدود ۱۵ دقیقه بجوشانید. سپس آب آن را از یك صافی عبور دهید و روزی ۱ تا ۲ فنجان از آن را میل كنید.
سیب زمینی در طباخی ایرانی نیز مصارف فراوان دارد اما ما ایرانیان اغلب سیب زمینی را بدون پوست طبخ می كنیم حال آنكه چنانكه ملاحظه می كنید بخش بزرگی از خواص سیب زمینی به پوست و لایه نازكی كه بلافاصله در زیرپوست آن قرار دارد مربوط است. یك روش طبخ سیب زمینی با پوست كه با ذائقه ما ایرانیان متناسب است كباب كردن سیب زمینی یا سیب زمینی تنوری است كه در اینجا روش تهیه نوعی سیب زمینی تنوری شكم پر را ملاحظه می‌كنید.
• سیب زمینی تنوری شكم پر
۴ عدد سیب زمینی متوسط
۱ عدد سینه مرغ پخته بدون پوست و استخوان
۲۵۰ گرم ماست كم چربی
نمك و فلفل به اندازه كافی
فر را با درجه ۲۰۰ سانتیگراد روشن كنید. سیب زمینی ها را كه خوب شسته اید با پوست در سینی فر قرار دهید و بگذارید حدود یك ساعت و ربع بپزد و خوب مغزپخت شود. برای اطمینان از پخت كامل سیب زمینی یك كارد یا چنگال را در آن فرو ببرید.
حدود ۲۰ دقیقه پیش از آماده شدن سیب زمینی ها گوشت سینه مرغ را به روش بخارپز، آب پز، كبابی یا در ماكروفر بپزید.نمك و فلفل كافی به ماست افزوده و آن را كمی هم بزنید تا یكنواخت شود. سیب زمینی ها را از فر خارج كنید و هر یك را با چاقو از وسط باز كنید. در این شكاف قطعه ای گوشت سینه مرغ قرار دهید و كمی ماست روی آن بریزید و سرو كنید، اگر محدودیتی در استفاده از چربی و مایونز ندارید ممكن است ماست را با كمی مایونز مخلوط كنید و روی سیب زمینی بریزید.
سپیده سلیمی

منبع : روزنامه شرق