نقش تنقلات در تغذیه

طی چند سال گذشته انواع تنقلات یا وعده‌های میان غذایی به سرعت جای خود را در فرهنگ غذایی کشورهای مختلف جهان باز کرده‌اند. مصرف این خوراکیها نه تنها تغییر ذائقه بلکه اشتهازدگی هم به دنبال دارد.
غذا یا خوراکی باید تأمین کننده انرژی و عناصر اولیه مورد نیاز بدن باشد. بسیاری از خوراکی‌ها پس از ورود به بدن تنها صرف تولید انرژی می‌شوند. اما عناصر اولیه موادی هستند که درون بدن نقش کنترل کنندگی و سازندگی برعهده دارند. این مواد درون بدن ساخته نمی‌شوند در نتیجه باید از راه خوراکیها تأمین شوند.
ترکیبات و عناصر تشکیل دهنده بدن همان ترکیبات موجود در طبیعت هستند که گاه درون بدن دستخوش کمی تغییر و تحول می‌شوند. به عنوان مثال آهن بدن با تیرآهن‌های ساختمانی کمی فرق دارد. اما در واقع مواد اولیه درون بدن هم مثل آجرهای کوچکی هستند که کنار هم ساختمان بدن را تشکیل می‌دهند. بدن تمامی موجودات زنده مرتب در حال تغییر و نوسازی است در نتیجه برای حفظ سلامت و تعادل آن باید این مواد اولیه ساختمانی در دسترس سلولها باشند.
نقش عناصر اولیه قبل از به پایان رسیدن سن رشد بسیار مهم‌تر و پررنگ است. دوران نوزادی و کودکی بخصوص سنین زیر پنج سال سنین پایه‌ای رشد محسوب می‌شوند.
این دوران زمانی است که به دلیل فعالیت ژنهای رشد تمامی اندامهای درونی بدن در حال نمو و تکامل هستند. به عنوان مثال ژنهای تعیین کننده میزان قد در استخوانها فعالند.
حال اگر مواد اولیه مورد نیاز رشد استخوان در دسترس باشد استخوانها تا جایی که ژنها دستور بدهند رشد می‌کنند. از مواد اولیه مورد نیاز رشد استخوانها می‌توان به «کلسیم» و «ویتامین د» اشاره کرد. فقر هر کدام از این دو در مواد غذایی روند رشد را با ضعف روبرو می‌کند.
با به پایان رسیدن سن رشد ژنهای تنظیم کننده رشد برای همیشه خاموش می‌شوند. بعد از دوران رشد فرم تغییر ساختمانی زیادی نخواهد کرد. این شکل و فرم تا پایان عمر حفظ می‌شود. در نتیجه جبران کاستی‌ها و ضعف‌های ساختمانی ناشی از فقر این عناصر اولیه و ضروری متاسفانه جبران ناپذیر است.
این کمبودها منجر به کاهش توانایی‌های فردی و ضعف عمومی بدن می‌شود. آسیب‌های ناشی از فقر مواد غذایی تا قبل از رسیدن به سن بلوغ تأثیر یکسانی روی دخترها و پسرها دارد. اما بعد از دوران بلوغ دامنه آسیب‌ها در دختران گسترده‌تر و جدی‌تر می‌شود.
بخصوص آنکه زنان باید در دوران بارداری و شیردهی از ذخایر درونی بدن خود استفاده کنند. این کمبودها نه تنها سلامت بدن مادر بلکه سلامت جنین را نیز تهدید می‌کند.
عادات و فرهنگ غذایی از خانواده آغاز می‌شود. تردیدی نیست که هر کدام از افراد سلیقه و ذائقه خاص خود را دارد. لذت بردن از طعم و مزه غذا از یک فرد تا فرد دیگر کاملا متفاوت و ذاتی است. اما می‌توان ذائقه را پرورش داد.
با کمی تغییر در طبخ و سرو غذا و ترغیب اشتها می‌توان تمامی خوراکیهای مفید و مورد نیاز بدن را در غذای روزانه گنجاند و بچه‌ها را به خوردن آنها عادت داد.
سایت تبیان

منبع : سازمان آموزش و پرورش استان خراسان