جمعه, ۱۰ فروردین, ۱۴۰۳ / 29 March, 2024
مجله ویستا

غلامحسین مصاحب


غلامحسین مصاحب
▪ تاریخ و محل تولد : ۱۲۸۹ ه. ش - تهران
▪ تاریخ و محل وفات : ۱۳۵۸ ه. ش - تهران
▪ تخصص : محقق ،فرهنگ نویس و ریاضیدان
▪ آثار : برخی از تألیفات وی عبارتنداز:
۱ ) جبر و مقابله خیام (۱۳۱۷ ه.ش)
۲ ) حکیم عمر خیام، عالم جبر (۱۳۳۹ ه.ش)
۳ ) منطق صورت (۱۳۲۷ ه.ش)
۴ ) آنالیز ریاضی (۲ جلد ۱۳۴۸ ه.ش)
۵ ) تئوری مقدماتی اعداد (۲ جلد، ۱۳۵۵ ه.ش)
۶ ) تألیف کتب درسی متعدد در رشته‌های مختلف ریاضیات
۷) فرهنگ فارسی بزرگ و جامع مصاحب
▪ زندگی نامه : دکتر غلامحسین مصاحب محقق و ریاضیدان برجسته معاصر در سال ۱۲۸۹ ه. ش بدنیا آمد. وی‌پس از طی دوره متوسطه و اخذ درجه کارشناسی ریاضیات از دانشگاه تهران، در سال ۱۳۲۳ ه.ش برای تکمیل تحصیلات عالیه به انگلستان رفت و در سال ۱۳۲۷ به درجه دکتری ریاضیات از دانشگاه کمبریج نائل آمد. دکتر مصاحب جدای از فعالیتهای اداری و اجرایی، که نهایتا به پست معاونت وزارت آموزش وپرورش منصوب شد; اکثر اوقات عمر خود را صرف تحقیق، مطالعه، نویسندگی و تدریس کرد و سالها در دانشکده علوم دانشگاه تهران در مقاطع مختلف به تدریس ریاضیات اشتغال داشت. علاقه وافر دکتر مصاحب به فعالیتهای تحقیقاتی و نویسندگی بود و در طول زندگانی خود کتب و مقالات ارزشمندی از خود بر جای گذاشت. استاد مصاحب خدمات زیادی را به جامعه دانشگاهی ایران ارائه نمود و از جمله مؤسسه‌ای برای تحقیق در ریاضیات و تربیت مدرس ریاضی تأسیس کرد که به همت دانشگاه تربیت معلم صورت تحقق یافت. از دیگر فعالیتهای بسیار مهم و زیربنایی این دانشمند والامقام تهیه دایره‌المعارف فارسی بود که با همکاری عده زیادی از برجسته‌ترین دانشمندان عصرخود فرهنگ جامع و بی‌نظیری را در رشته‌های مختلف تاریخی، ادبی، فرهنگی، هنری، مذهبی،علمی، فنی، پزشکی و... در سه مجموعه بزرگ برشته تحریر درآورد.(۱) در تهیه این دایره‌المعارف که اولین فرهنگ فارسی بزرگ و جامع در نوع خود بود، دانشمندان ومحققانی همچون دکتر عباس زریاب خوئی، دکتر عبدالحسین زرین‌کوب، دکتر غلامحسین‌صدیقی، سیدمحمدتقی مصطفوی، دکتر محمد معین، دکتر مهدی حائری، ایرج افشار، دکتر مهدی‌آذر، دکتر محمدجعفر محجوب و... به یاری دکتر مصاحب شتافتند. با سرپرستی دکتر مصاحب سازمان دفتر دایره‌المعارف فارسی موفق شد پس از یازده سال در سال ۱۳۴۵ اولین جلد از این دایره‌المعارف جامع را منتشر نماید. بخش اول از جلد دوم این مجموعه در سال ۱۳۵۶ و بخش دوم از جلد دوم‌دایره‌المعارف مصاحب در سال ۱۳۷۴ (سالها پس از مرگ استاد) انتشار یافت که هر یک از این‌مجموعه‌ها پس از چاپ بسرعت نایاب شده و با استقبال فراوان مردم و تحصیلکردگان مواجه گردید. دکتر مصاحب علاوه بر فعالیت دامنه‌دار خود در تدوین و انتشار مجموعه دایره‌المعارف مزبور، کتب ارزشمندی در علم ریاضیات بر جای نهاد که امروزه از کتب مهم ریاضی محسوب شده و در دانشگاهها و مراکز آموزش عالی تدریس می‌شوند. این دانشمند برجسته در سال ۱۳۵۸ ه. ش در تهران درگذشت.مرحوم دکتر مصاحب در سال ۱۳۵۰ بر اثر پاره‌ای مشکلات از سرپرستی دایره‌المعارف فارسی‌کناره‌گیری کرد و بخش دوم از مجلد دوم این مجموعه نیز حدود ۱۶ سال پس از مرگ وی منتشر شد ولی‌تمامی مجلدهای این مجموعه بزرگ حاصل کوشش و تلاش خستگی‌ناپذیر این دانشمند والامقام بوده است.
منبع : پایگاه دانش، پژوهش و نشر بین الملل


همچنین مشاهده کنید