استفاده از حس لامسه برای اکتشاف فضا

خرچنگ دراز در فضا
خرچنگ دراز كه نوعی سخت پوست شبیه لابستر است به سازمان ناسا در اكتشاف كیهان كمك خواهد كرد. یك محقق استرالیایی معتقد است كه حركت خرچنگ دراز بر روی صخره های دریایی یك حركت كوركورانه و بی دقت نیست بلكه این جانور از حس لامسه پیشرفته ای برخوردار است كه به او كمك می كند تصاویر كاملی از محیط اطراف در ذهن خود ایجاد كند.تحقیقات پروفسور «دیوید مك میلان» از دانشگاه ملبورن قبلاً توجه و علاقه سازمان ناسا را به خود جلب كرده بود. این سازمان مطالعات قبلی وی بر روی خرچنگ دراز را برای ساخت روبات های كوچك جهت اكتشاف فضا به كار گرفته بود.«مك میلان» می گوید: «همانطور كه افراد در میان تاریكی شب برای یافتن اجسام با دست های خود كورمال كورمال آن را در خانه جست وجو می كنند، خرچنگ دراز نیز برای جهت یابی و سازگاری با محیط خود در آب های تیره و تاریك از آنتن استفاده می كند.»خرچنگ دراز همچنین از گیرنده های حساس به مواد شیمیایی در سرتاسر بدن خود بهره می برد كه به جانور این امكان را می دهند تا مواد شیمیایی مربوط به غذا، جفت و شكارچیان را ردیابی كند. وی در ادامه می گوید: «ما سعی در كشف این موضوع داریم كه خرچنگ دراز چگونه دنیای اطراف خود را شناسایی می كند.» «مك میلان» معتقد است درست است كه خرچنگ دراز از مغز بزرگی برخوردار نیست. اما این سخت پوست از حس لامسه دقیقی بهره می برد كه به وی كمك می كند محیط اطراف خود را بشناسد و در آن زندگی كند. وی می گوید: «تصورات زیادی وجود دارد مبنی بر اینكه این جانور از هوش چندانی برخوردار نیست و نمی داند كه در اطرافش چه می گذرد. اما ما به طور فزاینده ای در حال پی بردن به این واقعیت هستیم كه این جانور در واقع تصاویر نسبتاً پیشرفته ای را ایجاد كرده و در كنار هم قرار می دهد.»
• كاغذ سنباده یا پلاستیك حباب دار؟
«مك میلان» و همكارانش طی مطالعات خود خرچنگ دراز را در محیط هایی قرار دادند كه انواع مختلفی از سطوح و ساختارهای متفاوت مواد از جمله كاغذ سنباده و برگه های پلاستیكی حباب دار در آنها گذاشته شد.وی می گوید: «اساساً ما از جانور خواستیم تا به ما بگوید كه آیا می تواند تفاوت را تشخیص دهد یا خیر؟ چیزی را كه ما مشاهده می كنیم این است كه جانور رفتار خود را براساس نوع بافت سطوح تغییر می دهد.»او ادامه می دهد كه گروه وی اولین گروهی است كه نشان داد خرچنگ دراز می تواند بافت سطوح را تشخیص دهد.
• خرچنگ دراز در فضا
تحقیقات «مك میلان» در قلمرو علم بایومیمتیكس (biomimetics) كاربرد دارد. بایومیمتیكس علم استفاده از طرح های طبیعت در روبات ها است. وی چند سال قبل به آمریكا رفت و با دانشمندان سازمان ناسا ملاقات كرد تا در خصوص مطالعاتش در مورد اینكه خرچنگ دراز چگونه دم های خود را حركت می دهد بحث كند. این دانشمندان در زمینه ساخت و توسعه روبات های مینیاتوری كه به طور مستقل حركت می كنند تحقیق و فعالیت می كنند. «مك میلان» به تازگی پژوهش های بیشتری را به اتمام رسانده كه نشان می دهند خرچنگ دراز می تواند قبل از ورود به یك محیط خاص آن را مورد تجزیه و تحلیل قرار دهد و حتی می تواند محل هایی كه قبلاً خود و یا خرچنگ های دراز دیگر به آنجا رفته اند را تشخیص دهد. وی می گوید: «ما اكنون بر این باوریم كه شواهدی در اختیار داریم كه خرچنگ دراز قبل از ورود به یك فضا می تواند تحلیل های بسیار پیشرفته ای روی آن انجام دهد و اینكه قادر است ارتعاشات را ردیابی و چیزهایی را كه قبلاً تجربه كرده به خاطر بسپارد.»
www.abc.net.au

ترجمه: فرشید كریمی

منبع : روزنامه شرق