قسمت بندی اعشاری قدرهای ظاهری

تقسیم بندی اعشاری ، در قرن نوزدهم ارائه شد. در این طبقه بندی روشنی ظاهری ستاره‌ای از قدر ۵.۵ حد وسط روشنی ستاره‌ای از قدر ۶.۰ است. همینطور وقتی می‌گوییم ستاره قطبی (جدی) از قدر ۱.۲ است. بدین معنی است که روشنی ظاهری آن مختصری کمتر از روشنی ستاره‌ای از قدر ۲.۰ می‌باشد. روش اعشاری تعیین قدرها هر چه وسیعتر بکار رفته و دقیقتر شده است.
● رابطه میان قدر ظاهری و روشنی ظاهری
رابطه ساده‌ای میان قدر ظاهری و روشنی ظاهری وجود دارد. این رابطه بر قانونی روان فیزیکی مبتنی است که هرگاه محرک مثلاً روشنی به صورت یک تصاعد هندسی نظیر ۱ ، ۲ ، ۴ ، ۸ ، ۱۶ ، ۰۰۰ افزایش یابد احساس حاصل از آن به صورت یک تصاعد حسابی ، ۱ ، ۲ ، ۳ ، ۴ ، ۵ ، ۰۰۰۰ زیاد می‌شود. از این قانون بطور تجربی تعیین شد که ستارگان قدردوم ، ۲.۵ ( به عبارت دقیقتر ۲.۵۱۲) برابر روشنتر از ستارگان قدر سوم هستند. همینطور ستارگان قدر سوم ، ۲.۵۱۲ برابر روشنتر از ستارگان قدر چهارم هستند و الی آخر.
● مقادیر صفر و منفی قدر ظاهری
بیست ستاره‌ای که بدواً ستارگان قدر اول به شمار آمدند، بعدها مجدداً دسته بندی شدند. این کار از آنرو ضرورت داشت که برخی از این ستارگان بسیار پر نورتر از دیگران بودند. ستارگان پر نورتر این گروه با قدرهای ۰.۷ ، ۰.۸ ، ۰.۹ و غیره تا صفر و اعداد منفی مشخص گردیدند. ستاره‌ای که شب هنگام بیشترین روشنی ظاهری را دارد شعرای یمانی است. قدر ظاهری آن ۱.۶- است. در این مقیاس قدر ظاهری خورشید بسیار زیاد است، ۲۶.۷-.
● تعیین قدرهای ظاهری
روش تعیین قدر ستارگان از طریق رصد نسبتاً ساده است، با داشتن تجزبه نسبتاً دقیقی (دقتی در حدود ۰.۱ یک قدر) می‌توان بدست آورد. این روش بطور وسیع مورد استفاده منجم آلمانی فریدریش آرگه لاندر و همکارانش در تهیه فهرست بزرگ ستارگان کاتالوگ ب. د. (ب.د. علامت اختصاری عنوان آلمانی این فهرست bonner durchmunsterung - کاتالوگ بن است) قرار گرفت. در این روش رصد کننده روشنی ظاهری یک ستاره را با دو یا چند ستاره مجاور که قدرشان معلوم است مقایسه می‌کند. به این ترتیب ستاره‌ای که اندکی کمسوتر از ستاره مجاوری از قدر ۲.۴ و اندکی پر نورتر از ستاره‌ای از قدر ۲.۶ است، با قدر ۲.۵ مشخص می‌شوند. در استفاده از این روش باید مطمئن بود که:
▪ ستاره‌ای که می‌خواهیم قدر آن را بسنجیم و ستارگانی که قدرشان معلوم است، فواصل کم و بیش برابری از افق دارند.
▪ ستارگانی که قدرشان معلوم است، تا حد امکان نزدیک به ستاره‌ای باشند که باید سنجیده شود.
▪ یکی از ستارگانی که قدرشان معلوم است اندکی پر نورتر و دیگری اندکی کمتر از ستاره مورد سنجش باشد.

منبع : شبکه رشد