از دخالت ناشیانه در تربیت بازایستیم

اگر می دانستیم زینت دوستی، زیبایی دوستی نیست؛ آراسته شدن ، لباس به رسم روز پوشیدن نیست؛ دانش آموختن، دریافت گواهی نامه نیست؛ پرهیزگار بودن، گریز از صحنه نیست؛ منعم بودن، پولدار بودن نیست؛ دلبسته بودن، برده بودن نیست؛ پای بندی به وظیفه، تسلیم بودن به فرمان دیگری نیست؛ مردم خواه بودن، مردم داری نیست؛ مصمم بودن، لجوج بودن نیست؛ موقر بودن، تکبر کردن نیست؛ احترام گذاشتن به خود، افاده نمودن به دیگران نیست؛ به عدالت رفتار کردن، تلافی نمودن نیست؛ شنیدن، گوش فرا دادن نیست؛ دیدن، بصیرت یافتن نیست؛ ایمن بودن، محفوظ ماندن نیست؛ آسودگی، لمیدگی نیست؛ هم نوایی، هم اندیشی نیست؛ محجوب بودن، مستور بودن نیست؛ مشارکت دادن، واگذار کردن نیست؛ حفظ کردن صرف قرآن، قرآنی شدن نیست؛ امنیت روانی، روان آسایی نیست؛ اعانه دادن، عدالت ورزی نیست؛ دل خوشی، تن پروری نیست؛ خردورزی، دانش اندوزی نیست؛ پیشتاز بودن، پس راندن دیگران نیست؛ انضباط داشتن، افسار به گردن کردن نیست و... به فهم حقیقت " تربیت " و زیستن با " حقیقت " نزدیک تر می شدیم.
اگر می دانستیم قانون تربیت در درون طبیعت کودک به ودیعه نهاده شده است، از قانون تراشی و نقش بازی در تربیت خودداری می کردیم. اگر می دانستیم تربیت واقعی، امری درونی، شخصی و خودانگیخته است، از تربیت بیرونی، تحمیلی و دگر انگیخته پرهیز می‎کردیم.
اگر می دانستیم که تبلیغ بدون ترغیب، ضد تبلیغ است، از تبلیغات صوری دست برمی داشتیم. اگر می‎دانستیم که تکرار کردن پیام، تحکیم بخشیدن به آن نیست، با کودکان به گونه ای دیگر رفتار می‎کردیم. اگر می دانستیم که درصد عظیمی از ناهنجاری ها، کجروی ها، لجاجت ها، نافرمانی ها، بزهکاری‎ها و اختلالات عاطفی کودکان و نوجوانان، ناشی از اقدامات تربیتی ما بزرگسالان است، دست از این گونه اصلاحات و روش‎ها برمی‎داشتیم.
اگر می دانستیم تربیت کردن وابسته کردن، مطیع کردن، بارآوردن، دست پرورده سازی کردن، رام نمودن نیست؛ بلکه برعکس، فتح مداوم موانع رشد، خودیابی دائمی، خود رهبری، خودگردانی و خویشتن گستری مستمر است، آن گاه از آسیب رسانی به شخصیت کودک پرهیز می‎کردیم. اگر می‎دانستیم تربیت عاریه‎ای و تصنعی، مانع تربیت اصولی، ریشه‎ای و طبیعی است از قالب ریزی و قالب‎سازی‎های کلیشه ای در تربیت کودکان خودداری می‎کردیم.
اگر می دانستیم دینی کردن، دینی شدن نیست؛ نقش دادن، نقش پذیری و الگو پذیری نیست؛ آموزش دادن، باوراندن نیست؛ اطلاعات دادن، ایجاد معرفت نیست؛ لولیدن، فعال بودن نیست و معتقد کردن، تبلیغ کردن نیست؛ بدون تردید از قیم بودن در جریان تربیت باز می ایستادیم.
اگر می دانستیم که یاد دادن، مانع یاد گرفتن است، هر چه سریع تر به آموزش و پرورش یک سویه و حافظه محور پایان می دادیم. اگر می دانستیم که جستجو برای کشف نادانسته‎ها چه قدر از دانسته ها برای کودک مفیدتر است، هیچ گاه ذهن دانش آموزان را انبار دانش و معلومات ذهنی نمی‎کردیم. اگر می دانستیم که دستیابی به مجهول مهم تر از دست یافتن به معلوم است به پرورش فکر کودک کمک بیشتری می کردیم.
اگر می دانستیم که تشنه کردن ذهن یادگیرنده از سیراب کردن ذهن وی، به رشد و خلاقیت او کمک بیشتری می‎کند از پاسخ مداری و نمره گرایی در آموزش خودداری می‎کردیم.
اگر می دانستیم که هدف تربیت، ایجاد نیاز و تشنگی به حقیقت است تا کودک، خود به کشف آن دست یابد از ارائه مستقیم حقایق به کودک خودداری می کردیم.
اگر می دانستیم که کودک از چیزی تبعیت می کند که در تراز رغبت فطری اوست، آن گاه هر پیامی را بر کانون رغبت او سوار می کردیم و نه بر کانون رغبت و خواسته خود.
اگر می دانستیم که کودک تنها از کسانی تبعیت می‎کند که مورد احترام اوست، آن گاه آموزش قوانین و ارزش ها را در قالب محبت و احترام یاد می دادیم.
اگر می دانستیم که اثر یک نما و یک نگاهِ معنی دار و نافذ در تربیت، گویاتر از هزاران برنامه، پیام، کتاب و ... است تربیت نمادین را با تربیت کلامی همراه می‎کردیم.
اگر می دانستیم که تغییر رفتار و تحول در ساختار روان آدمی تنها در هنگام پذیرش درونی حاصل می‎شود، قبل از پاشیدن بذر به حاصل خیزکردن زمین می پرداختیم.
و بالاخره اگر می دانستیم که تربیت متربی در آینه کردار و سیرت مربی عملی می شود از اقدامات، برنامه‎ها، نصیحت‎ها و قالب ریزی‎های گفتاری و صوری پرهیز می‎کردیم و به این عبارت آشنا اما مهجور اقتدا می‎کردیم که " دو صد گفته چو نیم کردار نیست " و به این تأویل وتعبیر " هولوسیوس " ایمان می آوردیم که: کودکان، نادان به دنیا می آیند نه ابله، آنان به واسطه تربیت ما بزرگسالان به بلاهت کشانیده می شوند".
اگر با بصیرتی عمیق و اعجابی شورانگیز، دگر باره به این حدیث زیبا و تکان دهنده می نگریستیم که: (کسی که بدون بصیرت اقدام به عملی نماید مانند پوینده‎ای است که هر قدر سریع‎تر حرکت کند از هدف دورتر می شود.) و از معنی بلند آن الهام می‎گرفتیم، قطعاً از دخالت ناشیانه در تربیت باز می‎ایستادیم.

http://www.psychology-student.blogfa.com/post-۲۲.aspx