یاک ۴۲

یاک ۴۲ معروف به پینه دوز یا کلابر ( اسمی که ناتو به این هواپیما نسبت داده است. ) این هواپیما بر اساس تجربیاتی که ( الکساندریاکولوف ) طراح و سازنده ی هواپیمای مسافربری ( یاک ۴۰ ) در رده ی هواپیماهای مسافر بری شوروی به دست آورده بود ساخته شدفاکتورهای مورد توجه در این هواپیما شامل ساده نمودن شکل هواپیما از نظر اقتصادی و دیگری بالا بردن قابلیت پروازی آن در شرایط جغرافیایی متغیر بود
پس از آماده شدن طرح و تایید کیفیت آن سفارش حدود ۲ هزار فروند از این هواپیما ها به منظورتامین نیازهای خطوط هوایی شوروی قطعی به نظر می رسید . لذا دستور ساخت سه مدل از این هواپیما در سال ۱۹۷۴ صادر شد و در ۷ مارس ۱۹۷۵ اولین مدل آن با بالی به زاویه ۱۱ درجه به عقب و گنجایش یکصد مسافر و پیش بینی محل برای حمل مسافر در جلو و عقب کابین به پایان رسید . در همان سال نمونه ی دیگری با بال ۲۳ درجه به عقب و تغیرات عمده ساخته شد.از جمله این تغیرات اضافه شدن طول هواپیما بود که باعث زیاد شدن تعداد صندلی های ۱۲۰ عددی شد. سومین نمونه در سال ۱۹۷۶ با تغیراتی نسبت به دو مدل قبل ساخته شد.که از جمله اضافه شدن سیستم ضد یخ زدگی در روی فرامین دم بود. ضمنا زاویه بال هم برای همیشه به خاطر مصرف سوخت تثبیت شد
دستور ساخت ۲۰ فروند از این مدل به کارخانه ( اسمولنکس ) سازنده هواپیمای توپولف ۱۳۴ که در خدمت نیروی هوایی شوروی بو داده شد.اولین نمونه یاک ۴۲ در سال ۱۹۷۷ در پارکینگ نمایشگاه هوایی پاریس به نمایش گذاشته شد در این مدت باز هم تغییرات عمده ای روی این هواپیما صورت گرفت. از آن جمله تغیراتی در ارابه فرود بود. و طبق برنامه ریزی های شوروی سابق این هواپیما در سال ۱۹۸۰ به خدمت نیروی هوایی این کشور در آمد و اولین پرواز خود را در حوالی مسکو انجام داد.
اولین فروش هوایی این هواپیما به تعداد هفت فروند به کشور یوگسلاوی سابق بود که در سال ۱۹۸۷ به آن کشور تحویل شد.یا کولوف مهندس و طراح این هواپیما در نظر داشت تعداد صندلی های این هواپیما را به ۱۴۰ عدد برساند. پس از اتمام طراحی و ساخت این طرح جدید در ۲۹ ژانویه ی ۱۹۸۱ ، آزمایش برای رکوردگیری توسط خلبان ( والنتین ماخین ) انجام شد. در نتیجه در کلاس سی .ال . ام یعنی هواپیمایی وزن آن موقع بلند شدن بین ۴۵ تا ۵۵ تن می باشد قرار گرفت .در یک رکورد مسافت ، این هواپیما ۳۸/۳ مایل دریایی را که فاصله مسکو و ( خارباروسک ) بود بدون سوخت گیری پرواز نمود.این هواپیما در پروازهای عادی از ۳ موتور استفاده می کند اگر چه قادر است با یک موتور خاموش از زمین برخاسته و به پرواز خود ادامه دهد. این هواپیما مجهز به موتور توربو فن D-۳۶ است و از نظر مقررات بین المللی از نظر دود و صدای نا هنجار موتور در حد معقول بود و هیچگونه محدودیتی برای عرضه این هواپیما در بازار جهانی ایجاد نمی کرد . این هواپیما می تواند در شرایط جغرافیایی ۵۰- تا ۵۰+ درجه پرواز کند.
عمر ساختمان این هواپیما ۳۰ هزار ساعت و یا ۳۰ هزار بار نشست و برخاست است .و مخزن بنزین در بال ها گنجایش ۶۸۰۰ گالن آمریکایی را دارد.تمام کابین خلبان و مسافرین و قسمت های دیگر داخل کابین دارای فشار هوای تنظیم شده ( مطلوب ) می باشد و پوشش های داخل کابین از مواد غیر سوختی است. حداکثر وزن هواپیما موقع بلند شدن ۵۳۵۰۰ کیلوگرم و سرعت آن ۸۱۰کیلو متر در ساعت است.مدتی این نوع هواپیما در کشرمان ایران در سیستم حمل و نقل داخلی به صورت استیجاری به کارگیری شده بود

منبع : سایت تخصصی هوانوردی