آیا شما چاق هستید؟

چاقی از دهه ۷۰ میلادی به عنوان بیماری مزمنی که سبب مرگ زودرس افراد می‌شود، شناخته شد و با توجه به پیامدها و عوارض بسیار زیاد آن در کودکی و بزرگسالی افراد، کم کم مسوولان وزارت بهداشت جهانی را به فکر کنترل این بیماری انداخت. این در حالی است که چاقی و سیگار دو عامل اصلی موثر بر افزایش مرگ و میرها معرفی شدند و پس از آن، دولت‌های گوناگون با برنامه‌ریزی‌های ویژه به فکر آموزش و اصلاح رفتارهای خود برای مبارزه با اضافه وزن افتادند.
دکتر محمدرضا خاتمی‌، رییس انجمن علمی‌تغذیه کودکان و رییس همایش چاقی کودکان در جمع خبرنگاران گفت: «از ۶ میلیارد جمعیت جهان، ۱/۱ میلیون نفر اضافه وزن دارند و متاسفانه ۳۱۲ میلیون نفر چاق در کره خاکی زندگی می‌کنند. جالب است بدانید که در ایران وضعیت وخیم‌تر است به طوری که ۶۱ درصد از شهرنشین‌ها و ۵۰ درصد روستاییان دچار اضافه وزن هستند و بیشتر آنها از عواقب چاقی بی‌خبرند».
وی اضافه کرد: «طبق این آمار، ۳۲ میلیون ایرانی کالری اضافه دریافت می‌کنند، ۲۵ میلیون ایرانی چاق هستند و ۱۵ میلیون نفر به علت فقر کمبود دریافت کالری دارند».
متخصص اطفال و فوق‌تخصص گوارش ادامه داد: «طبق مطالعاتی که در انگلیس انجام شده است، ۱۰ درصد از افراد بالای ۱۵ سال در جهان به دلیل چاقی با افزایش فشار خون مواجه هستند و ۳۰ درصد از افراد بالای ۴۰ سال فشار خون دارند. ۱۷۷ میلیون نفر در دنیا و ۲/۷ درصد جمعیت ایران به علت اضافه وزن، دیابت نوع دوم گرفته‌اند و متاسفانه حتی نیمی‌ از آنها از بیماری خود بی‌خبرند».
دکتر سیاری در ادامه صحبت‌های دکتر خاتمی‌ در این نشست گفت: «اختلال در چربی خون، افزایش سکته قلبی و مغزی در جهان، رسوب چربی در کبد، سنگ کیسه صفرا، ریفلاکس معده به مری، اختلالات تنفسی، مشکلات مفاصل و پوکی استخوان، سرطان روده بزرگ و پرستات در مردان و سرطان پستان در زنان، از دیگر پیامدهای چاقی به شمار می‌روند».
وی اظهار داشت: «سالیانه ۳۰۰ هزار ایرانی می‌میرند که از این تعداد ۱۰۰ هزار نفر به دلیل سکته زودرس مغزی و قلبی جان خود را از دست می‌دهند که مهم‌ترین عامل این نوع سکته‌ها چاقی هستند. این مشکل نه تنها در ایران بلکه در جهان طی یک دهه گذشته دو تا سه برابر شده است».
دبیر انجمن علمی‌ تغذیه کودکان متذکر شد: «بیشتر چاق‌ها مشکل اضافه وزن خود را به مسایل ژنتیکی ربط می‌دهند. این در حالی است که ۷ تا ۹ درصد از چاقی عامل هورمنال دارند و مابقی آنها به دلیل تغذیه نادرست، نداشتن تحرک کافی و ایجاد سلول‌های چاقی در دوران کودکی است. لازم است بدانید که سنین زیر پنج سال و به خصوص زیر سه سالگی بهترین زمان برای جلوگیری از چاقی و رشد سلول‌های چاقی درکودکان است.
بیایید محاسبه کنیم که چاق هستیم یانه و اگر با مشکل چاقی مواجه شده‌ایم چاقی ما موضعی است یا نه.
خیلی ساده است. اول باید وزن و قد خود را بدانید. بعد می‌توانید به راحتی BMI خود را بسنجید. فرمول سنجش BMI (شاخص توده بدنی) خیلی ساده است. وزن خود را (برحسب کیلوگرم) تقسیم کنید بر قدتان (برحسب متر) به توان دو. عددی که حاصل می‌شود، اگر از ۵/۱۸ کوچک‌تر بود، شما لاغر هستید، اگر این عدد بین ۵/۱۸ تا ۲۵ باشد، وزن شما متناسب است و از اندام خوبی برخوردارید اما در صورتی که این عدد بین ۲۵ تا ۳۰ باشد باید خیلی مواظب باشید چون اضافه وزن دارید و هر لحظه خطر چاق شدن شما را تهدید می‌کند. اما اگر عدد به دست آمده از ۳۰ بیشتر باشد، چاق هستید و باید برای داشتن رژیم مناسب و تمرینات ورزشی با متخصصان مربوطه مشورت کنید. مثلا اگر وزن شما ۶۰ کیلوگرم و قدتان ۱۵۰ سانتی‌متر باشد، محاسبه BMI این‌گونه است:
این شخص با توجه به بازه‌های تعریف شده اضافه وزن دارد.
اگر طبق این محاسبات شما چاق شناخته شدید یا متوجه شدید که اضافه وزن دارید، یک متر خیاطی برداشته و دور کمر خود را اندازه بگیرید. اگر دور کمر مردان از ۹۴ سانتی‌متر بیشتر باشد و دور کمر زنان عددی بالاتر از ۸۰ را نشان دهد، هشداری در زمینه چاقی موضعی است و معنی آن این است که شما از ناحیه شکم بیشتر چاق هستید.

منبع : روزنامه سلامت