جمعه, ۷ اردیبهشت, ۱۴۰۳ / 26 April, 2024
مجله ویستا
دینداری و سوگواری
در زمانه ما به پرسش کشیدن و تامل درباب اشکال دین ورزی موجود در ایران کارساده ای نیست. چرا که میتوان این تامل را به انواع اغراض مختلف تعبیر کرد و متامل را به صدها اتهام کفر و نفاق متهم کرد. اشعری گری که درپایان نوشتار پیشین از آن یاد کردیم چیزی جز این نبود که هرگونه تامل و تعقل درباب دین و اشکال پذیرفته شده دین ورزی مردم را مانع می شود. اشعری گری نوعی پذیرفتن جهان تفاسیر دینی موجد است.
آنگونه که پدیدارشناسان به ما آموختند دین اجتماعی چیزی جز جهان تفاسیر مذهبی نیست. تفسیری که برسر تفاسیر پیشین نشسته است و هریک پیش از خود را تائید کرده است. از نگاه هرمنوتیک احیاء معنا هم بخواهیم پیش برویم باید برای رسیدن به ایمان اولیه (آنگونه که در آغاز اسلام طرح شده است) مجاهدتی عظیم را آغاز کنیم. مجاهدتی عظیم به این معنا که نباید چونان اصحاب کهف از متفاوت شدن ایمان اولیه زمان مسیح دوباره به خواب فرو رویم بلکه مؤمن ماندن، چیزی جز طرح مکرر پرسش درباب دینورزی زمان پیامبر نیست.
اکنون میپرسیم در عهد مومنان زمان رسول، چه چیزی شکل دین ورزی آنان را تعیین میکرد؟ آیا اساسا دین ورزی آنان نیز با مشارکت در مناسک جمعی دینداری مبتنی بر سوگ جمعی استوار بود؟ وآیا شکل دین ورزی موجود در جامعه ما برخاسته از جوهره دینی است یا خود شکلی اجتماعی است که به دینداری ایرانی جهت بخشیده است؟
امروزه دین ورزی در ایران با مشارکت در مناسک سوگ جمعی مترادف شده است. کافی است تحقیقات انبوهی که به صورت پیمایشی دین ورزی مردم را میسنجند نگاهی بیفکنیم. غالب پرسشها ضرورتا سنجش مشارکت در سوگواری جمعی را در دستور کار خود قرار دادهاند. سوگواری نیز در جامعه ما ازطریق به یادآوردن تغذیه می شود.
آری ایمان با یادآوری گره خوردهاست. خداوند دائما در کتابهای مقدس ما را فرا میخواند که به یاد آوریم. اما یادآوری می تواند به موضوعات متفاوتی معطوف باشد. یاد آوری خاطرات دینی دهشتناک ( رخدادها سوگ آلودی که در جهان تشیع از آن نام بردهمیشود) که دائما در ذهنیت دینداران ما بازتولید میشوند صرفا نمونهای از یادآوری برای مومنانه زیستن است. یادآوری مصائب بزرگان دینی به هیچ وجه نمیتواند صورت غالب دین ورزی باشد، اگرچه بدین ترتیب درآمده باشد. نمیتوان تردید کرد که این یادآوری مناسکی به جای آن یادآوری بزرگ نشسته است. چیست آن یاد آوری که در زمان اسلام اولیه برآن تاکید می شد. چیست آن یاد آوری که غایت نزول دین در آن مندرج است؟
بی تردید بازخوانی اشکال دین ورزی یکی از بزرگترین وظایف علمای حوزوی و روشنفکران دینی است. باید دید که دلیل گرایش مردم به جریانهای به اصطلاح معنویتگرا(عرفان سرخ پوستی، هندی، انرژی درمانی،و...) چیست؟ یکی از مهمترین خصیصه این جریانهای معنویت گرا این است که توانستهاند معنویت را با آرامش روان، آسایش خاطر و نشاط در زندگی و امید به فلاح پیوند زنند. همه این جریانها خداوند را نه در نقش ناظر گریهها و انابههای ما و نه در نقش عذاب فرستنده بلکه در قامت نیروئی مثبت و محرک زندگی ترسیم میکنند. دیندارن عصر مدرن به نشاط بیشتری نیاز دارند، اگر چنین نشاطی در دین سنتی نیابند، بی تردید به دنبال بدیلهائی می روند که محصول دنیای جدیدند.
عباس کاظمی
http://kazemia.persianblog.ir
منبع : مطالب ارسال شده
همچنین مشاهده کنید
نمایندگی زیمنس ایران فروش PLC S71200/300/400/1500 | درایو …
دریافت خدمات پرستاری در منزل
pameranian.com
پیچ و مهره پارس سهند
خرید میز و صندلی اداری
خرید بلیط هواپیما
گیت کنترل تردد
حجاب ایران رئیس جمهور رئیسی دولت سیزدهم دولت توماج صالحی سریلانکا مجلس شورای اسلامی پاکستان کارگران سید ابراهیم رئیسی
کنکور تهران سیل هواشناسی آتش سوزی سازمان سنجش فضای مجازی سلامت پلیس شهرداری تهران اصفهان فراجا
قیمت خودرو خودرو قیمت طلا دلار بازار خودرو مسکن قیمت دلار بانک مرکزی ارز ایران خودرو تورم سایپا
موسیقی سعید آقاخانی رهبر انقلاب ترانه علیدوستی تلویزیون فیلم مهران مدیری سینمای ایران کتاب بازیگر شعر
کنکور ۱۴۰۳ عبدالرسول پورعباس
آمریکا رژیم صهیونیستی اسرائیل غزه جنگ غزه فلسطین روسیه چین حماس اوکراین طوفان الاقصی ترکیه
پرسپولیس فوتبال استقلال بازی بارسلونا سردار آزمون لیگ برتر انگلیس فوتسال لیگ برتر باشگاه استقلال باشگاه پرسپولیس تراکتور
هوش مصنوعی ناسا رونمایی مریخ تیک تاک اپل فیلترینگ
مالاریا کاهش وزن زوال عقل سلامت روان داروخانه