تغذیه در نظام سلامت کشور چه جایگاهی دارد؟

با وجوداین که بر آورد زیان های مالی ناشی از عمر از دست رفته در کشور در سال ۱۳۸۰ نشان داد که عوامل خطر مرتبط با تغذیه ضرر هنگفتی به پیکره نظام خدمات بهداشتی درمانی کشور می زند متاسفانه هنوز تغذیه شناسان کشور برای ارائه خدمات پیشگیرانه و مشاوره با افراد سالم، بیمار و در معرض خطر جایگاه اصلی خود را ندارند.
در راس علل فشار خون سالیانه ۵۱۸۶۰۰ سال عمر از دست رفته و زیان ناشی از آن معادل ۱۰۳۷۲۰۰۰۰۰ دلار، کلسترول بالا با ۲۰۱۳۰۰ سال عمر از دست رفته و زیان ۴۰۲۶۰۰۰۰۰ دلار، مصرف کم میوه و سبزی ۱۸۷۰۰۰ سال و ضرری معادل ۳۷۴۰۰۰۰۰۰ دلار محاسبه شده است.
در سال ۱۳۸۲ بررسی دیگری با هدف بر آورد سال های عمر با معلولیت نشان داد چاقی و اضافه وزن پس از مواد مخدر بیشترین بار را به کشور تحمیل می کند و پس از آن نیز بار ناشی از مشکلات تغذیه ای شامل کم خونی، افزایش فشار خون، کلسترول بالا و دیابت بسیار بالا و قابل توجه است.توجه کنیم که از منظر اپیدمیولوژیک مرگ و میر ناشی از بیماری های غیرواگیر از مرگ ومیر بیماری های واگیر پیشی گرفته است.
از نظر تغذیه ای عادات غذایی به سرعت در حال تغییر است و فعالیت بدنی کاهش یافته است و تغییرات جمعیتی نشان می دهد کشور ها با افزایش سن جمعیت مواجه هستند.ضرر و زیان ناشی از سال های از دست رفته عمر که در سال های اخیر برای نشان دادن ابعاد اقتصادی بیماری و مرگ و ناتوانی کاربرد پیدا کرده است در حقیقت برای ایجاد زبان مشترک بین دولت مردان، مسئولان اقتصادی و سیاست گذاران و مسئولان طب پیشگیری است.این زبان مشترک به ملموس تر کردن ابعاد اقتصادی بیماری، ناتوانی و مرگ به دلیل بیماری هایی که قابل پیش گیری هستند، می پردازد.به بیان دیگر ضرر و زیانی که به دلیل بی توجهی به برنامه های پیشگیرانه به کشور تحمیل می شود وقتی به صورت زیان مالی و روشن تر پولی بیان شود برای کسانی که سیاست های اقتصادی را تدوین می کنند قابل درک می شود و از این طریق مسئولان سلامت کشور امید دارند بتوانند اعتبار و بودجه کافی برای اقداماتی که به بهبود شاخص های سلامت منجر می شود، دریافت کنند.شکل فوق بر آورد زیان های مالی ناشی از عمر از دست رفته منتسب به هریک از عوامل خطر را در ایران بر اساس ثبت مرگ در سال ۱۳۸۰ نشان می دهد.
در تحقیق فوق عوامل خطر و بیماری های مرتبط با تغذیه کاملا مشهود است و باید به زیان های اقتصادی آن هم برای دولت و هم برای بیماران توجه کرد.
علاوه برآن رنج ودردی که اغلب در محاسبات دیده نمی شوند و بیماران و اطرافیانشان شاهد آن هستند و همچنین ابعاد روانی، اجتماعی از کار افتادگی و معلولیت ها که دامنگیر خانواده ها می شود اهمیت پیشگیری را برایمان روشن می کند.اگر در سالیان گذشته بیماری های واگیر مشکل جامعه ما بودند و در نظام خدمات بهداشتی درمانی با واکسیناسیون، آموزش و آنتی بیوتیک تحت کنترل قرار گرفتند، اکنون مبارزه با بیماری های غیر واگیردار با گسترش روز افزون رویکردی متفاوت می طلبد.

دکتر ربابه شیخ الاسلام

منبع : روزنامه خراسان