پرستو

پَرَستو یا ( چلچله ) پرنده‌ای حشره خوار است. تاکنون نزدیک به هشتاد گونه پرستو را شناسایی کرده‌اند. وتقریباً در همه جاهای زمین پرندهٔ پرستو یافت می‌شود. این پرندهٔ کوچک را با ۲۰ سانتیمتر قد وبدن کشیده ، بالهای سیاه زاغی و منقار کوتاه سه گوش به آسانی می‌توان از دیگر پرندگان باز شناخت.
● موسم تخمگذاری
درموسم جفت‌گیری و تخم‎گذاری پرستوی ماده تا پنج تخم می‌گذارد، ومدت پانزده روز روی تخم‎ها می‌خوابد، وپس از بیرون آمدن جوجه‌ها از تخم (تفقیص) وسپری شدن ۲۵ روز جوجه‌ها برای ترک لانه آماده می‌شوند. اما چند شب نخست را به آشیانه برمی‌گردند، واز آن پس برای همیشه لانه را ترک می‌گویند.
● آشیانه
ساختن آشیانه به کمک هردو پرستوی نر وماده صورت می‌گیرد. لانه را از گِل وساقهٔ علفها ی خشک وپـَر ساخته می‌شود. بدلیل یکسانی رنگ پرهای پرستو (چلچله) نر وماده وباز شناختن آنها از یگدیگر آسان نیست.
● پرجمعیت ترین گونهٔ پرستو
پرجمعیت ترین گونهٔ پرستو، چلچلهٔ سینه خاکستری است که در آسیا ، اروپا ، و آمریکای شمالی زندگی می‌کند. این گونه پرستو گاه در یک فصل سه بار تخم می‌گذارد. و جالب اینجاست که وقت تخمهای نوبت اول به جوجه تبدیل شدند، پس از ترک لانه جای دوری نمی‌روند، بلکه در نزدیکی آشیانه می‌مانند ودر غذا دادن به جوجه‌های نوبت دوم وسوم به پدر ومادرشان کمک می‌کنند.
● کوچ پرستوها
از دیر باز تاکنون انسان می‌خواسته پی به انگیزهٔ مهاجرت پرندگان ببرد وبداند که چه عواملی در جهت‎یابی آن‎ها نقش دارد. در هرسال گروه‎های زیادی از پرندگان که به (پرندگان مهاجر) شهرت گرفته‌اند، گاهی از شمال به جنوب ، وگاهی هم از جنوب به شمال مهاجرت می‌کنند، ودر این هجرت هزاها امیال راه را طی می‌کنند ودها هزار ده وشهر وروستا را پشت سر می‌گذارند. البته عوامل طبیعت، دما، آب وهوا، سرما و گرما در این هجرت سالیانهٔ پرندگان نقش مهمی دارد. «پرستوها» سالانه هفده هزار کیلومتر راه را می‌پیمایند، واز قاره‌ای به قارهٔ دیگر کوچ می‌کنند، و دارای رکورد سرعت در بین دیگر مهاجران هستند. به طوری که نوشته‌اند چهار هزار کیلومتر را در بیست وچهار ساعت بپیمایند. یعنی باسرعت ساعتی حدود صد وهفتاد کیلومتر. این درست است که انسان نسبت به «پرستو» لطف دارد. بیایید از سرخ پوستان آمریکایی پیش از کریستوف کلمب بیاموزیم که کدو حلوایی را به شاخه‌ای می‌آویختند تا پرستوها درون (مغز) کدورا بخورند ودر میان آن، برای خود لانه‌ای بسازند. در مورد هجرت وکوچ پرندگان نظرات متعددی وجود دارد. تا پیش از ابراز نظریهٔ جدید گمان براین بود که رهبری پرندگان با تجربه ومسن، میدان مغناطیسی زمین، نیروی کوربولیس، تابش آفتاب، وساعت فیزیولوزیکی، در کوچ وجمعیت یابی پرندگان مؤثرند. در سال ۱۹۰۶ میلادی دانشمند زیست شناسی المانی «اشنایدر» این حقیقت را حدس زد که پرندگان از روی حرکت خورشید جمعیت یابی می‌کنند. پس از عرضهٔ فرضیه اشنایدر، دکتر (کرامر) نخستین دانشمندی بود که درستی فرضیه اشنایدر را به کمک آزمایشهای گوناگون، بررسی وثابت کرد. وی دریافت که حس جهت یابی پرندگان از روی حرکت خورشید به قدری دقیق است که آنها حتی مقدار تغییر وضع ساعت به ساعت خورشید را هم می‌سنجند.

منابع
دکتر: ، العلوی ، هادی ، «(عالم الطیور والحیوانات) »، دار العودهٔ ، بیروت ، لبنان ، چاپ پنجم سال ۱۹۹۸ میلادی به (عربی).
الدمیری ، کمال الدین ، محمد ، بن موسی ، «(حیات الحیوان الکبری) »، دار الباب للطباعهٔ والنشر والتوزیع ، دمشق ، چاپ دوم سال ۱۹۹۷ میلادی به (عربی).
دکتر : منیف ، موسی ، سعید ، «(عالم الحیوان وغرائـِبهُ) »، دار عزالدین للطباعهٔ والنشر ، بیروت ، چاپ سوم سال ۱۹۹۳ میلادی به (عربی).
الجاحظ ، أبی عثمان عَّمر ، بن بحر ، (کتاب الحیوان) ، جلد سوم، دار احیاء التراث العربی ، چاپ بیست وششم، بیروت ، لبنان، انتشار سال ۱۹۵۰ میلادی به (عربی).

منبع : ویکی پدیا