چشم بزرگ دوربین

این که در سینما می گویند: «یک تصویر معادل هزار کلمه است» واقعاً حقیقت دارد. با این ابزار فناورانه، تصورات، تخیلات، مفاهیم علمی و باورهای فیلمساز ثبت می شود.
او با دوربین می تواند با گرفتن تصاویری از زوایا و نماهای مختلف همراه با زیباشناسی خاص خود، مفاهیم بصری ویژه ای را در ذهن مخاطب سینما ایجاد نموده، حال و هوایی را بازآفرینی کرده یا از برخی موضوعات پیچیده تخیلات شاعرانه ای خلق کند و به دل مخاطب بنشاند.
برخلاف چشم انسان که قادر به جداسازی جزء از کل نیست با دوربین می توان نگاه مخاطب را به نکات خاصی معطوف کرد، کنجکاوی وی را نسبت به موضوعی برانگیخت و در ذهن او ایجاد سؤال کرد، همچنین می توان دلتنگی، فهم، وسواس، تردید یا خلاقیت را با هر مقدار بزرگنمایی نشان داد و احساس خاصی از همبستگی یا تعلیق ظریف را القا کرد. با این که انتظار می رود تفکر و جریان برانگیخته شدن افکار در ذهن ما قابل رؤیت نباشد، اما مصور کردن پنهانی ترین وجوه شخصیت انسان در سینما به کمک دوربین و سایر امکانات سینما میسر است.
همان طور که تصویر صد مشت افراشته در کادر بسته یک نما، ما را از شدت احساسات توده ای از مردم آگاه می کند؛ یک نمای نزدیک از چهره به هیجان آمده کودکی هنگام فهم مطلبی نیز شاید بیش از هر چیز زمینه های مشارکت عاطفی یک کلاس درس را برای فهم بیشتر موضوعات علمی فراهم کند.
فیلمساز با دوربین انتخاب می کند که چه چیزی را و با چه بزرگنمایی ای شاخص تر کند و آنچه را که از نگاه مخاطب دور نگه می دارد و آنچه که نزدیک، برای او در جهت رساندن پیام اصلی اش اهمیت دارد.
جذابیت تماشای فیلم تشکیل بلور ها، جنگ باکتری ها در قطره ای آب و جدال گلبول های قرمز و سفید خون با دشمن خارجی از جذابیت تماشای افسانه های شاه پریان برای دانش آموزان کمتر نیست.
مواردی که گفته شد، تنها نشانه هایی از کل کاری است که فیلمساز با استفاده از این وسیله بیانی و پرداختی قدرتمند در اختیار دارد و می تواند با آن دست به آفرینشی بزند که تنها از طریق سینما یا تلویزیون یا ویدئو قابل مشاهده است.

منوچهر اکبرلو

منبع : روزنامه ایران