جمعه, ۳۱ فروردین, ۱۴۰۳ / 19 April, 2024
مجله ویستا

۲۷دسامبر سال ۱۹۶۵ ـ روزی که ایران قرار داد مرزی ۱۹۲۷ باعراق را غیر قابل قبول اعلام کرد


۲۷دسامبر سال ۱۹۶۵ ـ روزی که ایران قرار داد مرزی ۱۹۲۷ باعراق را غیر قابل قبول اعلام کرد
۲۷دسامبر سال ۱۹۶۵ در پی چند زد و خورد هوایی و زمینی مرزی میان ایران و عراق ازجمله تیراندازی یکم دیماه (۲۲ دسامبر) همین سال عراقی ها به آبادان و حمله هوایی دو روز بعد از آن (۲۴ دسامبر) به چند روستای مرزی ایران، وزیرامور خارجه وقت در سنای ایران حاضر شد و اعلام داشت که قرارداد مرزی سال ۱۹۲۷(که از سوی انگلستان تحمیل شده بود) مخصوصا با ابهاماتی که در مورد آبراه اروندرود (شط العرب) دارد قابل قبول نیست.
باید دانست که انگلیسی ها طراح اصلی این قرار داد بودند که مانند سایر قراردادها، همه جا استخوان لای زخم باقی گذارده اند تا سازش و آرامش وجود نداشته باشد که همان سیاست «تفرقه افکن و حکومت کن» آن دولت استعمارگر است که به قول «لا روش» سیاستمدار آمریکایی اینک گهگاه آن را به آمریکا تلقین می کند و به دست این دولت به اجرا می گذارد و ....
در پی اظهارات وزیر امور خارجه وقت در سنا، ارتش کنترل مرز با عراق را که از وظایف ژاندارمری (نیروی انتظامی) بود برعهده گرفت و ارتش یکم ایران (کرمانشاه) و یکانهای نیروی دریایی به حالت آماده باش در آمدند. عراق نیز چند روز بعد دست به انتقال نیرو به مرزها زد و ایران را متهم به حمایت از نافرمانی کردهای عراقی به خواست یک دولت دیگر (اشاره به آمریکا) کرد و .... در این میان اوریل هریمن سفیر سیار آمریکا نیز از ایران دیدن کرد!.
اختلاف ایران و عراق با قرارداد سیزدهم ژوئن ۱۹۷۵ الجزایر (شاه سابق و صدام حسین) پایان یافته تلقی شده بود ولی حکمران عراق در اواخر تابستان ۱۹۸۰ (و احیانا به تحریک دولت وقت آمریکا که مناسبات خود را با ایران بر سر موضوع گروگانگیری قطع کرده بود) از فرصتی که تصفیه ارتش ایران از برخی افسران به دست داده بود استفاده کرد و به گمان اینکه ایران دچار ضعف نظامی است آن قرارداد را کان لم یکن اعلام داشت و در سپتامبر آن سال با جمهوری اسلامی وارد جنگ شد. چون پس از هشت سال جنگ، کاری از پیش نبرد به قبول مجدد قرارداد تن داد که در دسامبر سال ۲۰۰۷ یک نشریه خارجی مطلبی را به نقل از جلال طالبانی رئیس جمهور عراق منتشر ساخت که نشان می دهد طالبانی نظر دیگری درباره قرارداد الجزایر دارد!.
نخستین قرارداد از این دست در ۱۷ ماه مه ۱۶۳۹ میان ایران (دولت صفویه) و عثمانی (ترکیه) امضاء شده بود. از زمان کودتای ژنرال قاسم در عراق (سال ۱۹۵۸) تا وقتی که مسکو در عراق نفوذ داشت، شوروی محرک مخالفت دولت بغداد با ایران بود و به نظر می رسد که اینک دولت آمریکا تحریکات (ضد ایران) خود را از این طریق آغاز کرده باشد. باید منتظر اظهار نظر رسمی طالبانی درباره نوشته آن نشریه بود.
منبع : تاریخ ایران و جهان در این روز


همچنین مشاهده کنید