نردبان آسمان است این کلام

نردبان آسمان است این کلام
هر که از آن بر رود آید به بام
نی به بام چرخ کان اخضر بود
بل به بامی کز فلک برتر بود
جرج جرداق در یکی از نوشته های خود می نویسد :
« جاذبه های کلمات امام علی (ع ) شوری در من ایجاد کرد که دویست بار نهج البلاغه را مطالعه کردم . »
امام خمینی (ره ) در پیام خود به اولین کنگره هزاره نهج البلاغه می فرماید :
« اما کتاب نهج البلاغه که نازله روح اوست برای تعلیم و تربیت ما خفتگان در بستر منیت و در حجاب خود و خودخواهی خود معجونی است برای شفا و مرهمی است برای دردهای فردی و اجتماعی و مجموعه ای است دارای ابعادی به اندازه ابعاد یک انسان و یک جامعه بزرگ انسانی از زمان صدور آن تا هر چه تاریخ به پیش رود و هر چه جامعه ها به وجود آید و دولت ها و ملت ها محقق شوند و هر قدر متفکران و فیلسوفان و محققان بیایند و در آن غور کنند و غرق شوند . » (۱ )
شهید مفتح می گوید :
« یکی از منابع غنی که نسبت به حکومت اسلامی مباحث ارزشمند و گرانسنگی دارد نهج البلاغه است . این کتاب را مطالعه کنید و مباحث مربوط به حکومت را استخراج و سازماندهی نمایید . » (۲ )
شهید مطهری می نویسد :
عبدالرحیم بن نباته ضرب المثل خطبای عرب است در دوره اسلامی . وی اعتراف می کند که سرمایه فکری و ذوقی خود را از علی (ع ) گرفته است . وی به نقل از ابن ابی الحدید در مقدمه شرح نهج البلاغه می گوید : « صدفصل از سخنان علی را حفظ کردم و به خاطر سپردم و همان ها برای من گنجی پایان ناپذیر بود » . (۳ )
شیخ محمد عبده مفتی اسبق مصر که نهج البلاغه را با شرح مختصری در مصر چاپ کرد و سپس منتشر نمود و اولین بار توده مصری را با آن آشنا نمود مدعی است که نهج البلاغه را نمی شناخته و نسبت به آن آگاهی نداشته است تا این که در یک حالت دوری از وطن این کتاب را مطالعه می کند و سخت در شگفت می ماند احساس می کند که به گنجینه ای گرانبها دست یافته است . همان وقت تصمیم می گیرد آن را چاپ کند و به توده عرب معرفی نماید . (۴ )
بیگانگی یک عالم سنی با نهج البلاغه چندان عجیب نیست . عجیب این است که نهج البلاغه در دیار خودش در میان شیعیان علی در حوزه های علمیه شیعه غریب و تنها است همچنان که خود امام علی (ع ) غریب و تنهاست . بدیهی است که اگر محتویات کتابی و یا اندیشه ها و احساسات و عواطف شخصی با دنیای روحی مردمی سازگار نباشد این کتاب و یا آن شخص عملا تنها و بیگانه می ماند هر چند نامشان با هزاران تجلیل و تعظیم برده شود . (۵ )
تنها من و امثال من نبودیم که با دنیای نهج البلاغه بیگانه بودیم جامعه اسلامی این کتاب را نمی شناخت آن که می شناخت از حدود شرح کلمات و ترجمه الفاظ تجاوز نمی کرد. فهم و درک روح و محتوای نهج البلاغه از همگان محقق بود. اخیرا جهان اسلام دارد نهج البلاغه را کشف می کند و به تعبیر دیگر نهج البلاغه جهان اسلام را فتح می کند... .
بحث های توحیدی نهج البلاغه را شاید بتوان اعجاب انگیزترین بحث های آن دانست بدون مبالغه . این بحث ها با توجه به مجموع شرایط پدیدآمدن آن ها در حد یک اعجاز است . (۶ )

پاورقی :
۱ ـ امام خمینی صحیفه نور ج ۱۴ ص ۲۲۴
۲ ـ محمد دشتی ترجمه نهج البلاغه ص ۱۵ (مقدمه )
۳ ـ مرتضی مطهری سیری در نهج البلاغه ص ۳۶۱ (به نقل از : شرح نهج البلاغه ابن ابی الحدید)
۴ ـ همان ص ۳۴۶ ـ ۳۴۷
۵ ـ همان ص ۳۴۷
۶ ـ همان ص ۳۵۰
امام خمینی : کتاب نهج البلاغه که نازله روح اوست برای تعلیم و تربیت ما خفتگان در بستر منیت و در حجاب خود و خودخواهی معجونی برای شفا و مرهمی است برای دردهای فردی و اجتماعی و مجموعه ای است دارای ابعادی به اندازه ایجاد یک انسان و یک جامعه بزرگ انسانی
جرج جرداق : جاذبه های کلمات امام علی (ع ) شوری در من ایجاد کرد که دویست بار نهج البلاغه را مطالعه کردم
شهید مطهری : جهان اسلام دارد نهج البلاغه را کشف می کند و به تعبیر دیگر نهج البلاغه جهان اسلام را فتح می کند.

منبع : روزنامه جمهوری اسلامی