پنجشنبه, ۹ فروردین, ۱۴۰۳ / 28 March, 2024
مجله ویستا

۲۱ فوربه سال ۱۹۱۹ ـ «سوسیالیسم آیزنر» بنیادگذار جمهوری سوسیالیستی «باواریا»ی آلمان که در این روز کشته شد


کورت آیزنر Kurt Eisner روزنامه نگار سوسیالیست و اندیشمند بنام آلمانی و موسس جمهوری سوسیالیستی باواریا ۲۱ فوربه سال ۱۹۱۹ در ۵۲ سالگی در مونیخ به دست یک ناسیونالیست به نام «آنتون آرکو» کشته شد.
کورت از اعضای حزب سوسیال دمکرات آلمان بود که پس از جدا شدن سوسیالیستهای افراطی از آن و تشکیل حزب سوسیالیست (کمونیست) به آنان پیوسته بود. وی نظراتی متفاوت از کمونیستهای روسیه داشت و معتقد بود که نباید کارخانه ها و سایر منابع تولیدی موجود را ملی کرد، بلکه از این پس هر موسسه تازه که به وجود خواهد آمد باید متعلق به جامعه (دولتی) باشد. تنها باید به اسثتمار کارگران در منابع تولید فعلی پایان داده شود، در مدیریت و منافع خالص مشارکت داشته باشند و سهم سود سرمایه باید به مراتب کمتر باشد تا ارزش انسان بالا رود. وی توصیه می کرد که باید با وضع مالیات سنگین بر درآمدهای بالا، مانع افزایش بیش از حد ثروت ثروتمندان شد، ارث بردن از منابع تولید محدود شود، مالکیت زمین و منابع طبیعی مطلقا ملی و از طریق اجاره واگذار شوند و سوسیالیسم، طبق برنامه و تدریجا طی یک قرن پیاده گردد. وی صریحا گفت که روسها، با برنامه ای که اعلام داشته اند و می خواهند یکشبه و جهش وار ره صد ساله بروند به هدف مطلوب نخواهند رسید و به محض برخورد با مانع، به دیکتاتوری و خشونت متوسل خواهند شد که این کار به شهرت سوسیالیسم در سراسر جهان صدمه خواهد زد، زیرا که خشونت نتیجه احساس شکست، ضعف ، تردید، و در پی کلافه شدن از گسترش نارضایی ها و ناآرامی هاست. در پیاده کردن یک فرضیه اقتصادی نباید شتاب کرد؛ باید نخست آن را در گوشه ای از کشور تجربه و بعدا نتایج را سراسری ساخت. هر گونه شتاب در تغییر شکل اقتصاد یک جامعه و سوسیالیستی کردن سریع آن بدون طی کردن مراحل نه تنها به کل تولید آسیب خواهد رساند بلکه خلاقیت، پیشرفت و توسعه را از میان خواهد برد، یعنی درست مثل این است که نوزاد چند روزه را به رودخانه ای طغیانگر و پرخروش بیندازیند و بگویند شنا کن و ... . به علاوه، در توزیع مشاغل به بازدهی و مهارت فرد باید توجه شود نه «گذشته» وی و اندیشه اقتصادی ــ سیاسی او . باید حداقل درآمد و دستمزد بالا رود تا فقیر وجود نداشته باشد که تلفات و زیان تخریب ناشی از فقر بیش از بمب و گلوله توپ است. پیش از رسیدن به سوسیالیسم خالص، نباید دستمزدها را یکسان کرد که در این صورت، «انگیزه» از میان خواهد رفت و کسی رنج تحصیل، پژوهش، ابداع و اختراع را بر خود هموار نخواهد کرد. نباید مانع کار اضافی فرد و فعالیتهای جانبی او شد که این کارها به سود همه جامعه است. برخلاف تصور، گامهای تحول در زمینه های اجتماعی باید سریعتر از اقتصادی باشد تا عموم مردم آن را با گوشت و پوست خود لمس کنند و این تحولات در نظام قضایی، آموزش و پرورش، بهداشت و تنظیم روابط مردم یک جامعه باید سریعتر صورت گیرد و در زمانی کوتاه انجام شود. دادگاه باید توده ای و محلی باشد تا آراء آن ایجاد نارضایی نکند و بیم فساد در آن نرود. تا امور آموزش و درمان رایگان و عمومی نباشد، طبقه اجتماعی در یک جامعه که وضعیتی مغایر شئون انسانها و انسانیت است از میان نخواهد رفت. پارلمان و شورا و سایر دستگاههای قانون ساز را می توان سریعا و ظرف چند ساعت سوسیالیستی کرد و از دست سیاستمداران بازیگر که دهها سال است از مردم و خواست آنان فاصله گرفته اند و چهار چشمی دنبال منافع خود هستند خارج ساخت و به دست کارشناسان و خبرگان جامعه سپرد. کورت آیزنر بود که مطابقت کردن شرایط انتخاب شونده با نظام جامعه، وضعیت و روند آن را مطرح ساخت که دنباله نظر فارابی است. آیزنر در این زمینه معتقد بود که این وظیفه اساسی بزرگان و دلسوزان جامعه و حزب و جمعیت است که بروند و بگردند و افراد واجد شرایط را بیابند و به عنوان نامزد به مردم معرفی کنند تا از میان آنان که با اندک تفاوت، شرایط برابر از نظر مهارت و وسعت دید برای وضع قانون دارند، هرکدامشان را که مایلند انتخاب کنند و این برگزیدگان با وضعیت مشابهی مدیران اجرایی را از میان کسانی که معرفی می شوند منصوب کنند.
کورت آیزنر نویسنده روزنامه فرانکفورتر زایتونگ با این افکار توجه مردم «باواریا» را جلب کرد و در این ایالت به وزارت رسید و در آخرین روز حیات امپراتوری آلمان، و ساعاتی پیش از فرار ویلهلم دوم قیصر آلمان به هلند، در باواریا جمهوری سوسیالیستی اعلام داشت و در نخستین اعلامیه خود تاکید کرد که این نظام بر پایه افکار خود اوست و مطابق سوسیالیسم روسیه (مارکسیسم) نیست که حد نهایی سوسیالیسم (سوسیالیسم تمام عیار) است.
نظام سوسیالیستی «آیزنر» که هنوز هواداران فراوان دارد و چیزی شبیه سوسیالیسم فعلی چین است تنها چهار ماه اقتدار داشت و با قتل وی به پایان رسید، اما فرضیه او همچنان باقی مانده و مورد توجه است.
منبع : تاریخ ایران و جهان در این روز


همچنین مشاهده کنید