روزی که رئیس آپاچی‌ها پس از ۳۰ سال جنگ تسلیم شد (در این روز ۵ سپتامبر)

گرونیمو Geronimo (نام بومی: Goyaate) رئیس قبیله آپاچی (یك قبیله بومی آمریكا ـ سرخپوست) پس از ۳۰ سال جنگ با دولت‌های مكزیك و ایالات متحده چهارم سپتامبر ۱۸۸۶ هنگامی كه تنها ۳۸ مرد برایش باقی مانده بود دست از مقاومت كشید و شرایط تسلیم شدن خود را به اطلاع ژنرال نلسون مایلز رسانید و چون پذیرفته شد اسلحه بر زمین گذارد. گرونیمو در دره سكلتون در آریزونا هنگامی كه در محاصره ۱۵۰۰ سرباز آمریكایی بود تصمیم به قطع مقاومت گرفت. وی در منطقه‌ای كه بعدا ایالت نیومكزیكو نام گرفت به دنیا آمده بود. نخست دولت مكزیك مدعی مالكیت منطقه او بود و سپس دولت واشنگتن. گرونیمو با بیش از پنج هزار مرد كار مقاومت و دفاع از سرزمین نیاكان را آغاز كرده بود. دولت آمریكا، طبق شرایط تسلیم، او را با خانواده اش در پایگاه ”سیلSill“ واقع در ایالت اكلاهما سكونت داد. وی آزادی فعالیت و مسافرت داشت، جز بازگشت به زادگاهش و میان قبیله خود. از او حتی برای شركت در مراسم رئیس جمهوری شدن تئودور روزولت دعوت شده بود.
گرونیمو كه در سال ۱۹۰۹ در هشتاد سالگی از ذات الریه درگذشت در سال ۱۹۰۶ سرگذشت و آرزوهای خود را برای «بارتS.M.Brett» نویسنده آمریكایی بیان داشته بود كه به صورت یك كتاب انتشار یافته است. هالیودد از جنگ‌های گرونیمو چندین فیلم سینمایی تهیه كرده است. نه سال پس از درگذشت گرونیمو، استخوان‌های او را از گورش ربودند و چون در آن زمان ”پرسكوت بوشPrescott Bush“ پدر بزرگ رئیس جمهور فعلی آمریكا افسر نگهبان پایگاه سیل بود، نوه‌های گرونیمو از نوه پرسكوت (جورج دبلیو بوش) مصرا خواسته اند كه در یافتن و استرداد استخوان‌های پدر بزرگشان كمك كند.

منبع : تاریخ ایران و جهان در این روز