آیا پیوند صورت امکانپذیر است؟

نویسندگان و دانشمندان زیادی را می شناسیم كه داستان های علمی- تخیلی نوشته اند كه بسیاری از داستان ها و اتفاقات آنها، بعدها در دنیای واقعی به نتیجه رسیده و واقعا اتفاق افتاده است.
وقتی كه جان وو كارگردان آمریكایی، فیلم تغییر چهره face off را در سال 1997 ساخت، یا وقتی دكتر هانیبال، دكتر آدمخوار معروف فیلم های سكوت بره ها، هانیبال و اژدهای سرخ برای فرار، صورت نگهبان را یكپارچه جدا كرده و روی صورت خود می گذاشت، چه كسی تصورش را می كرد كه در دنیای واقعیت، روزی تحقق این امر به واقعیت نزدیك شود؟و حالا جراحان آمریكایی قصد دارند واقعا این عمل جراحی را انجام دهند. امسال پنجاهمین سالگرد اولین پیوند عضو موفق در انسان است. پیشرفت هایی كه در راه جلوگیری از رد عضو توسط سیستم ایمنی بدن طی نیم قرن گذشته انجام شد، كاری را كه به صورت آزمایشی و تجربی شروع شده بود به یك عمل جراحی معمول تبدیل كرده است. امروزه استخوان، روده، قلب و دست همگی قابل جایگزینی هستند.امروزه ما با امكان قریب الوقوع پیوند صورت انسان مواجه هستیم. مجله آمریكایی bioethics ماه گذشته، مقاله ای نوشت مبنی بر پیگیری و توجه یك تیم از جراحان پیوند دانشگاه لوئیس وایل برای، پیوند صورت را چاپ كرد. سال گذشته جراحان كالج سلطنتی انگلستان به شدت با این كار مخالفت كرده بودند. این گروه انگلیسی عقیده داشتند كه تا زمانیكه تحقیقات بیشتر و امكان كنترل بهتر عوارض وجود دارد، انجام عمل روی صورت انسان اصلا عاقلانه نیست.تیم پیوند لوئیس وایل كه توسط دكتر جان باركر رهبری می شود معتقدند كه احتیاط كردن فقط وقت تلف كردن است و دكتر باركر به مجله دانشمند جدید گفته است: احتیاط كردن به تنهایی ما را به جایی نمی رساند. اگر كریستوف كلمب می خواست احتیاط كند، احتمالا من در حال حاضر به لهجه انگلیسی صحبت می كردم. البته ما باید هنوز به بعضی حدود مرزها با احتیاط نزدیك شویم. ما در حال حاضر توانایی برش و جداسازی صورت را به همراه بینی، غضروف، اعصاب و عضلاتش داریم، می توانیم صورت یك شخص با رگ مغزی را جدا كرده و به صورت متلاشی شده یك شخص در قسمت خط رویش مو و آرواره ها بدوزیم.چنین عملی مزایا و معایب خاصی دارد. صورت مثل بقیه اعضا نیست. منقبض شده، لبخند می زند، جمع می شود و كج می شود و این راهی است كه ما احساسات خود را بروز می دهیم و دیگران ما را از این طریق می شناسند.پیوند اعضایی مثل پوست با خوردن داروهای بسیار قوی ضد رد پیوند، محقق می شود. این داروها اثرات بسیار سمی مثل ایجاد سرطان، نارسایی كلیوی، دیابت و فشار خون بالا دارند. تضعیف شدید سیستم ایمنی كه توسط این داروها انجام می شود تنها در مواردی است كه سودش واقعا بیشتر از ضررش باشد، مثلا زندگی بدون كبد یا ریه كه نتیجه ای جز مرگ ندارد. ولی میلیون ها انسان یاد گرفته اند كه چگونه با یك صورت تغییر شكل یافته زندگی كنند، آن هم به تنهایی و بدون ا حتیاج به كمك مددكاری. به هر صورت شما فكرمی كنید عادت كردن به صورت جدید یك شخص دیگر روی صورت خودتان كار ساده تری است؟مشاوره و پیوند پوست البته به اندازه پیوند كامل صورت موثر نیستند، ولی حداقل خطر مرگ و زندگی هم برای شخص به دنبال ندارند. مثلا اگر پیوند صورت موفقیت آمیز نباشد چه پیامدهایی خواهد داشت؟ در اكثر گیرنده ها، پیوند طی یك سال اول رد می شود. حالا وحشت از دست دادن صورت خود را نه یك بار، بلكه برای دو بار در نظر بیاورید!از آنجایی كه انجام عمل پیوند صورت حیاتی نیست، پس به سادگی می توان فهمید كه خطرات آن اصلا به فوایدش نمی ارزد. خاطره اولین پیوند صورت هیچ وقت از اذهان پاك نخواهد شد. این پیوند با شكست روبه رو شد، چون بیمار در وسط كار داروهای خود را قطع كرد.در سال 2003 گروهی از جراحان پیوند دست، جلسه ای ترتیب داده و نتیجه مباحث خود را در مجله پزشكی نیوانگلند به چاپ رساندند؛ چنین پیوندهایی فقط در مواردی كه شخص هر دو دست خود را از دست داده یا نابینا است، ضروری بوده، چون در غیر این صورت احتمال در پیوند و خطرات داروهای ضد رد پیوند بسیار بیشتر است. نبود شواهد تجربی و تحقیقات طولانی مدت روی پیوند صورت باعث شده كه دسترسی به یك توافق همه جانبه و دقیق برای انجام این عمل مشكل باشد. حتی اگر موافقت لازم به دست آید، اهدا كننده صورت را باید از كجا آورد؟ دنیا در حال حاضر با بحران كمبود اهدا كننده مواجه است. چند نفر را می شناسید كه حاضر باشند یكی از مهمترین مشخصه وجودی خود یا عزیزانشان را اهدا كنند؟ اهدای سایر اعضای بیماران دچار مرگ مغزی، بسیار ساده تر از اهدای صورت است.دكتر باركر عقیده دارد كه این احتیاط جلوی پیشرفت علم جراحی را می گیرد، ولی كدام یك مهمتر است؟ موفقیت در پیوند صورت یا رعایت قانون بدون ضرر كه تیم انگلیسی می گوید!

منبع : خبرگزاری فارس