وظیفه «وادا» چیست؟

از هر بچه ۱۰ ساله ای هم كه بپرسید، به شما خواهد گفت كه بین دارویی نیروبخش مثل ناندرولون با موادی همچون ماری جوانا و كوكائین و همچنین الكل تفاوت زیادی وجود دارد.
اولی، لااقل در تئوری به شما یاری می رساند تا نمایش بهتری در مسابقات داشته باشید اما دومی مطلقاً هیچ ربطی به ورزش ندارد. اما این تفاوت آشكار و عظیم ظاهراً از زیر چشم «وادا» (آژانس جهانی ضددوپینگ) در رفته است، این نهاد كه ناگهان در سال ۱۹۹۹ تاسیس شد و منتخب هیچ ارگان و سازمان دیگری نیست، ظاهراً مبارزه با داروهای غیرمجاز نیروزا را در دستور كار خود دارد. وظیفه كوچكی نیست و اگر وادا آن را واقعاً انجام می داد و خودش را تبدیل به یك عامل راهنمای اجباری و اجتماعی نمی كرد، وضعیت بسیار بهتر از امروز می بود.
وادا برعكس خودش را اصلاحگر جامعه جهانی ورزش تلقی كرده است و می خواهد تمام فدراسیون های بین المللی ورزش ها منجمله فیفا را وادار به تبعیت از خود و قواعد كاری خویش كند. هیچ كس مخالف با كوبیدن و كنار گذاشتن متقلبان نیست و هر كس كه در صحنه ورزش دوپینگ می كند، از این دست آدم ها است. اما وقتی وادا به ظاهر به دنبال تمام استفاده كنندگان از داروها در صحنه ورزش می رود، حقوق اساسی و بنیادین آدم ها را زیر پا می گذارد. منظور نظر، نه حق دوپینگ كردن بلكه حق بهره بردن از یك زندگی مستقل و راحت و تعقیب كردن فعالیت های ورزشی و شغلی بدون دغدغه است.
نتیجه كنكاش «وادا» در زندگی ورزشكاران و تلاش برای شكار خاطیان، ایجاد فضایی بد در ورزش جهان است كه ناظران را به یاد قرون وسطی در اسپانیا انداخته است. این قضیه در هفته های اخیر كه سه بازیكن مطرح فوتبال جهان جملگی در تست های دوپینگ جواب مثبت پس داده و آثار استفاده از كوكائین در بدن شان آشكار شده، شدت گرفته است. آنها جاناتان باچینی از بره شا، الكساندروس كاكلامانوس از استاندارد لی یژ و ادریان موتو از چلسی هستند و جملگی نیز از كوكائین استفاده كرده اند. اگر حرف وادا سبز شود، هر كدام باید دو سال محروم شوند.
این را می فهم كه احساس همدردی كردن با فوتبالیست های میلیونر سخت است، چه برسد به آن دسته از آنها كه مواد مخدر نیز مصرف می كنند، اما آنها نیز حقوقی دارند. اكثر مردم احتیاجی به این ندارند كه در ساعات كارشان تحت آزمایش هایی مشابه قرار گیرند. اگر مچ شما را در حالی بگیرند كه موادمخدر مصرف كرده باشید، لابد شغل تان را از دست می دهید و این البته مرتبط با میزان ارزش و اعتباری است كه كارفرمای شما برایتان قایل است. احتمال هم دارد كه تحت پیگرد قضایی قرار گیرید ولی در برخی كشورها مجازات حبس در انتظارتان نخواهد بود.
ادریان موتو به استفاده از ماده مخدر (به قول خودش چیزی به جز كوكائین) اعتراف كرده است و رضایت داده كه در یك برنامه بازپروری شركت كند. شاید از این طریق او بتواند كاری كند كه از پیگیری شدن پرونده اش در مجامع قضایی بریتانیا جلوگیری كند. اگر در متن قرارداد او با چلسی تبصره ای در خصوص استفاده از موادمخدر نباشد، چلسی این حق را برای خود قایل است كه قرارداد او را به طور یك طرفه فسخ كند. (استاندارد لی یژ این كار را با كاكلامانوس انجام داده است).
• دو چیز متفاوت
بركناری از شغل تان یك چیز است و از دست دادن حرفه اصلی تان به خاطر خطایی كه هیچ ارتباطی با آن حرفه ندارد، امری به كلی متفاوت و واقعه ای كه نمی توان آن را به هیچ شكل پذیرفت. اگر مثلاً حسابدار، آشپز، كارگر ساختمانی و یا بانكدار باشید، بعید است كه در صورت پیدا شدن موادمخدر نزدتان برای همیشه و حتی دو سال از كار بیكار شوید. اگر مرا با كوكائین بگیرند این سایت اینترنتی حق دارد قراردادش را با من فسخ كند، اما هیچ آژانس و سازمانی در كار نخواهد بود كه بتواند مانع كار و نوشتن من برای یك سایت دیگر شود.
اما وادا فكر می كند با ورزشكاران باید به گونه ای دیگر برخورد كند. آنها این را نمی دانند كه نمی توانند و نباید با حقوق پایه و بنیادین انسان ها كه همانا حق كار كردن آنها است، مبارزه كند. اضافه بر آن باید متذكر شوم لفظ «D» در واژه WADA به نشانه «دوپینگ» است نه «دارو» و «موادمخدر».
این بحث و فرضیه قدیمی كه ورزشكاران الگوهای بزرگ اجتماعی هستند و حق هیچ خلافی ندارند نیز استدلال سستی است. چارلز باركلی (بازیكن مشهور و بازنشسته بسكتبال آمریكا) روزی گفت: «ورزشكاران الگو نیستند بلكه پدرها و مادرها چنین هستند.»
اگر قرار هم باشد بحث اخلاقی پیش آید، سازمان های جهانی ابتدا باید به حال و روز ورزشكارانی رسیدگی كنند كه به زنان هجوم می برند و اغلب لایعقل هستند و به امور كسانی بپردازند كه در داخل میدان مسابقات یا قصد فریب داور را دارند و یا تصمیم به آسیب رسانی به حریفان را. اگر آنها واقعاً به دنبال پیدا كردن متخلفین و مجازات آنها هستند، صدها مورد مهمتر برای رسیدگی وجود دارد.
اما این قضیه زمان زیادی می برد و بدیهی است كه وادا و امثال آن ترجیح بدهند كه با قربانی كردن تعدادی بازیكن فوتبال ادعای مبارزه كنند، حال آن كه موتو و امثال او كاری نكرده اند كه تقلب یا دوپینگ در صحنه ورزش محسوب شود.بگذارید رسیدگی به مسئله كوكائین و امثال آن را سازمان های پلیسی و قضایی انجام بدهند.

منبع : باشگاه اندیشه