اینجا آخر خط است(۱)

به آرزوهایش برای دانشگاه رفتن فکر می کرد ، وقتی رفت دید سرابی بیش نبوده است و آینده ای مجهول در انتظارش است.
سرش را رو به سوی آسمان گرفت تا شاید خدا کمکش کند و زیر لب سرد و صامت هجرت را خواند اما پژواک صدایش خاموش شد.
خشم آلوده می رفت،گونه هایش از ترس و شرم گلگون شده بود،خشم و عشق در درونش غوغایی به پا کرده بود.ناگاه عنان اختیار را از کف داده و با این احساس که پروایی نسبت خود را روی شمشادها پرت کرد و بین زمین و آسمان معلق ماند و با خود اندیشید بدبختی و خوشبختی رویه آئینه نامرئی زندگی هستند پشیمان شد،دیگر ذهنش هلهله خواهش مرگ را نداشت،در جستجوی زندگی،مرگ را طلب کرده بود و شاید ... کارشناسان مسائلی اجتماعی معتقدند تبعیض و نابرابری و فقدان عدالت و امنیت اجتماعی درجامعه موجبات افزایش نرخ خودکشی بخصوص در جوانان و دانشجویان را فراهم می سازد. این کارشناسان بر این باورند که تهدید آزادی و فشار و سرکوب جامعه آمارخودکشی را افزایش می دهد و یأس و بدبینی اجتماعی و سیاسی و فقدان انگیزیه های جمعی از عوامل موثر که فراهم ساختنی زمینه خودکشی دانشجویان است. آخرین تحقیقات انجام شده درسازمان بهزیستی کشور نشان می دهد رتبه جهانی ایران درخودکشی ۵۸ درصد است به طوری که حلق آویز کردن ۵/۴۲ درصد،خودسوزی ۳۰ درصد و مسمومیت با قرص و سموم ۵/۱۳ درصد شایع ترین روشهای خودکشی منجر به فوت در ایران است. سالانه یک میلیون نفر درسراسر جهان به علت خودکشی فوت می کنند و ۱۰ تا ۲۰ برابر اقدام به خودکشی می کنند به عبارتی در هرثانیه یک نفر درجهان دست به خودکشی زده و در هر۴۰ ثانیه یک نفر به علت خودکشی از دنیا می رود.به علاوه طی ۳۰ سال گذشته خودکشی در جهان ۳۰۰ درصد افزایش داشته و اکنون در بیشتر کشورها سومین عامل مرگ و میر جوانان و نوجوانان ۱۵ تا ۲۴ ساله و بطور کلی هشتمین عامل مرگ و میر در دنیاست تحقیقات نشان می دهد که طی سالهای اخیر آمار خودکشی در ایران بخصوص در بین دانشجویان دانشگاهها فزونی یافته است، مردان ۲ برابر زنان خودکشی کامل داشته و در استانهای ایلام
،بوشهر،خوزستان،کهکیلویه بویراحمد،فارس و کرمان نرخ خودکشی زنان بالاتر از مردان است. بالاترین میزان خودکشی در کشور در ایلام با ۷۰ مورد موفق و بعد کرمانشاه با ۲۳ درصدبوده است تهران نیز باآنکه تعداد موارد خودکشی نسبت شده آن نسبت به سایر استانها بیشتر است به دلیل جمعیت زیاد، از نظر خودکگشی در رتبه بالایی قرار دارد. آمارها نشان می دهددرسال ۸۰، سه هزارخودکشی موفق ۶۵ درصد مردان و ۳۵ درصد زنان در ایران رخ داد که این رقم ،یک درصد کل مرگ و میرها را شامل می شود،التبه در استانهای مختلف از ۲ تا ۵۰ بابر موارد خودکشی منجر به فوت،اقدام به خودکشی وجود داشته است. در استانهایی که دسترسی به سلاح گرم وجود دارد،مواردی از خودکشی به این وسیله دیده شده است و در برخی موارد نیز سربازانی که دسترسی به سلاح داشته اند برای خودکشی از این وسیله استفاده کرده اند . بسیاری از دانشجویانی که در ایران دست به خودکشی می زنند در یادداشتی که از خود برجای می گذارند علت خودکشی را افسردگی و یاس ذکر می کنند. جامعه شناسان معتقدند دانشگاهها درمحلهای بدون امکانات رفاهی و ورزشی مناسب واقع شده است و اغلب دانشجویان از لحاظ روحی دچار مشکل می شوند. بحرانهای سیاسی طی سالهای اخیر درحالی فضای دانشگاههای کشور را تحت الشعاع خود قرار داده است که زنگ خطر آسیبهای اجتماعی درسطح جامعه و به تبع آن در سطح دانشگاهها از سوی آگاهان به صدا درآمده است. کارشناسان و آگاهان با هشدار در مورد افت تحصیلی و درسی و ضعف خلاقیتها و ابتکارات دانشجویان طی سالهای اخیر به خصوص درگیر و دار رقابتهای گروه های سیاسی از تبعات این بی توجهی می دانند.
افسردگی،اضطراب و مصرف مواد مخدر از مواردی است که جمعه شناسان نسبت به شیوع آن در سطح جامعه به ویژه دانشجویان هشدار می دهند. متأسفانه هیچ آمار مستندی ازخودکشی دانشجویان وجود ندارد اما محققان معتقدند که افسردگی و خودکشی در میان دانشجویان بخصوص دانشجویان پزشکی روبه افزایش است . دکتر ״علی فخاری״استادیار دانشگاه علوم پزشکی تهران در مورد افسردگی در میان دانشجویان می گوید:افسردگی از دیدگاه روان پزشکی طیف خاصی را در بردارد و به معنای کمی ناراحت شدن و بدخلق شدن نیست بلکه باید یکسری معیارها جمع شوند تا فرد بگوید که من به اختلال افسردگی دچار شده ام،احساس غم و غصه ازحالتهای طبیعی فرد است،احساس غم همراه با عدم احساس لذت می تواند افسردگی باشد.
به گفته وی علایم افسردگی عبارتنداز کم خوابی در اول شب یا نیمه های شب،تغییر در اشتها که می تواند به صورت پر اشتهایی یا کم اشتهایی تظاهر کند که اغلب به صورت بی اشتهایی است،تغییر در انگیزه و اراده و اختلال در تمرکز ، شکایت بیشتر دانشجویان افسرده بوده است. این استاد دانشگاه می گوید: این اختلال همراه با احساس از دست دادن هوش و احساس فراموشکاری همراه است خستگی و کاهش انرژی،بالای ۹۵ درصد افراد افسرده به شدت خسته هستند و با یک کار کوچک به راحتی دچار خستگی زودرس می شوند،اختلال در امید و آینده و برنامه ریزی،گاهی ممکن است افکار انتحاری پیش آید مثل اینکه کاش زنده نبود یا کاش به دنیا نیامده بود که در نهایت فکر خودکشی را برای فرد پیش می آورد و تغییرات وزن که معمولا با تغییرات خوراک و اشتها همراه می شود که اگر یکی از علایم احساس ناراحتی و یا عدم احساس لذت همراه با دو یا سه الی چهار مورد از علایمی که اشاره شد همراه باشد،به راحتی می توانیم بگوییم که فرد افسرده است. وی درمورد عوامل موثر بر افسردگی تأکید می کند که افسردگی مانند سایر بیماری های روانپزشکی چندعلتی است که عوامل آن یا استرسهای بیرونی است یا می تواند کاملا ارثی باشد یا می تواند مربوط به حالتهای روانی خود فرد باشد،اما چیزی که برای دانشجویان می توان بیان کرد،این است که کل بیماری های روان پزشکی علتهای زیستی– روانی اجتماعی دارند،یعنی هم بیولوژی نقش دارد مثل ارث و هم روان مثل حالتهای روانی خود شخص و هم جامعه که مربوط به استرسهای جامعه است.دکتر فخاری تصریح می کند علت اینکه تعداد زیادی به این احساس دچارند این است که نرخ افسردگی زیاد است مثلا در آماری که به وسیله شبکه جامعه بهداشت و درمان تهیه شده نشان می دهد که حدود یک چهارم جامعه مبتلا به اختلال افسردگی درحد نیاز به درمان روان پزشکی هستند و این عدد کمی نیست و این در حالی است که افسردگی بیماری شایعی است. وی می افزاید:چه در مورد افسردگی و چه در مورد خودکشی و سایر مسایل ، تبلیغات منفی می تواند باعث افزایش ابتلاء شود، یعنی نقش استرس زا دارند زندگی فرد نیز در افسردگی موثر است،متأسفانه ۵۰ درصد افراد درجامعه که دچار افسردگی هستند هیچ وقت تشخیص داده نمی شوند و درمان مناسب را دریافت نمی کنند که این ۵۰ درصد افراد یا مربوط به عدم تشخیص درست پزشک است یا مربوط به حالت خود بیمار است یا مربوط به علل فرهنگی است که ناراحتی و غم و غصه را بیماری تصور نمی کنند. وی در مورد افسردگی در بین دانشجویان پزشکی تأکید می کند که افسردگی در بین دانشجویان پزشکی بیشتر است زیرا که دانشجوی پزشکی با هزار آرزو وارد این رشته می شود.به گفته این روانشناس این افراد معمولا تفاوت عمده ای با سایر افراد جامعه دارند و تقریبا یک در هزار جامعه کنکوری هستند و بهره هوشی بالایی دارند.وی می افزاید:یک عامل مهم در خودکشی دانشجویان استرس است بخصوص با مشاهده همکاران پزشک بیکار این استرس افزایش می یابد ، اما چیزی که من توصیه می کنم این است که یک علم است و افراد فارغ التحصیل می توانند در زمینه های مختلف علمی ، پژوهشی و بطور کلی غیردرمانی فعالیت کنند. دکتر فخاری باتوجه به مشکلات قبل از ورود به دانشگاه خاطرنشان می کند:دانشجویان معمولا قبل از ورود به دانشگاه وارد یک دوی ماراتن سنگین می شوند و با یک فشردگی شدید دوره را پشت سر می گذارند و تمام انرژی و نیروی خود را برای برنده شدن در این مسابقه بکار می گیرند تا وارد دانشگاه شوند و تعداد خیلی کمی از این دانشجویان را می بینم که براحتی این دوره را طی کنند بعد از قبول شدن چون می بینند که آینده روشنی در انتظارشان نیست افسرده می شوند.
وی تصریح می کند: برای پیشگیری ارزیابی موقعیت شخصی به نحو احسن و دوری از ایده الها و عواملی که فقط به صورت آرزو قابل دنبال هستند می تواند مفید باشد . البته تشویق به صوی واقعیت گرایی و انجام کارهای بزرگ با در نظر گرفتن واقعیتهای موجود در محیط اطراف به همراه آموزش یک سری مهارتهای اجتماعی که فرد را از تأثیر استرسها باز می دارد . بسیار موثر است ، این مهارتها مادرزادی نیستند و سایتهای اینترنتی و کتابهای آموزشی فراوانی در این مورد وجود دارند . واقعیت این است که فرد افسرده حتما احتیاج به درمان قطعی دارد و باید ردمان وی تحت نظارت پزشک متخصص بصورت جدی انجام شود .

منبع : شبكه خبری قسط