انسانی متفاوت(۲)

ملانی: لطفاً فراتر از این فكر كن و نگاهی بازتر و دقیق تر به ICSI داشته باش. مطمئنم كه آن روز فرا خواهد رسید. شاید در سی سال آینده و یا حتی زودتر هنگامی كه سكس و لقاح از یكدیگر جدا خواهند شد و سكس تنها در جهت عشق و شهوت به كار خواهد رفت.
فلیكس: و در مورد تولیدمثل زیرمیكروسكوپ چه؟
ملانی: چرا كه نه؟
فلیكس: و مردان را به سویی سوق دهیم كه تامین كننده تنها یك اسپرم منفرد باشند.
ملانی: چه اشكالی دارد به كیفیت بیش از كمیت اهمیت دهیم؟ من در مورد آزمایش بچه هایی كه در لوله و در آزمایشگاه متولد می شوند و یا دستكاری های ژنتیكی صحبت نمی كنم. توجه داشته باشید كه قطعاً هرج و مرج تخمدانی را ترویج نمی كنم كه در آن اسپرم های افراد نر مختلف را برای هر تخمك به كار گیریم. هر جنین از لحاظ ژنتیكی مورد بررسی دقیق قرار می گیرد پیش از آن كه بهترین آنها به رحم زن منتقل شود. آنچه كه می خواهیم انجام دهیم افزایش شانس پیروزی در نقش ذاتی تاس است. قرن بیست و یكم، قرن هنر نامیده خواهد شد.
فلیكس: علم نر یا تكنولوژی؟
ملانی: علم ART تكنولوژی های تولیدمثلی كمكی. زنان و مردان جوان حساب بانكی تولیدمثلی باز خواهند كرد و اسپرم ها و تخمك های یخ زده خود را در آن به امانت می گذارند. آن گاه هنگامی كه قصد داشته باشند بچه دار شوند به بانك مراجعه می كنند و موجودی خود را چك كرده و آنچه را كه نیاز دارند برمی دارند.
فلیكس: و آن هنگام كه صاحب چنین حساب بانكی باشند از مسائل بهداشتی آن مطمئن خواهند بود؟
ملانی:كاملاً. اگر پیش بینی من حقیقت یابد، جلوگیری از آبستنی غیرضروری خواهد شد. البته این اتفاق یك شبه رخ نخواهد داد اما ART ما را به این سمت و سو هل می دهد، هر چند كه همه جوانب این قضیه خوب نیست. در ابتدا امكان این سرمایه گذاری برای افراد مرفه خواهد بود و به طور حتم این اتفاق در همه دنیا رخ نمی دهد. در آغاز احتمال می دهم كه این شرایط در اینجا (در ایالات متحده) و به خصوص در كالیفرنیا ایجاد شود.
فلیكس: زودتر از آنچه فكرش را بكنید قرص های ضدباروری را در موزه هنر قرن بیستم خواهید یافت تا در داروخانه ها. و معدود زنانی كه از ICSI استفاده خواهند كرد شیرزنان و قهرمانان قرن بیست و یكم خواهند بود.
ملانی: زنان شیردل را فراموش كن. در عوض به زنانی فكر كن كه نتوانسته اند یك شریك زندگی صادق پیدا كنند یا توسط یك پسر شپشو مچل شده اند یا زنانی را در نظر بگیر كه فقط می خواهند پیش از آنكه خیلی دیر شود بچه دار شوند. به عبارت دیگر زنانی مانند من را در نظر بگیرید.
اكنون ICSI باعث ایجاد مقولات اخلاقی و اجتماعی زیادی شده است. برای مثال از آن جایی كه اسپرم های حاوی كروموزوم های X و Y به طور موثری از یكدیگر جدا می شوند، ICSI با میزان موفقیت بسیار زیادی قادر است جنسیت نوزاد را از پیش تعیین كند. در مورد زوجی كه سه یا چهار دختر دارند و علاقه مند داشتن یك پسر هستند. نه تنها برای خودشان بلكه برای اجتماع نیز این از پیش تعیین كردن جنسیت می تواند بسیار مفید باشد. اما اگر این حالت در جوامعی كه غالباً نوزاد پسر را بر دختر ترجیح می دهند رخ دهد بسیار فاجعه آمیز خواهد بود. توانایی حفظ اسپرم فردی كه به تازگی فوت شده را تصور كنید كه بخواهند توسط ICSI ماه ها و حتی شاید سال ها بعد بچه ای به دنیا بیاورند. با استفاده از اسپرم و تخمك والدینی كه درگذشته اند فرزندان یتیمی در زیر میكروسكوپ تولید خواهند شد، سناریویی كه پیامدهای وحشتناكی برای جامعه در پی خواهد داشت. اما پذیرش این وضعیت در مورد همسر یك فرد در گذشته كه مایل است از اسپرم شوهر محبوب خود استفاده كند، هم رویایی و هم همدردانه است. او خواهد توانست یادگاری عزیز داشته باشد. همچنین ICSI امكان پدر شدن را برای مردانی كه از لحاظ ژنتیكی عقیم هستند ایجاد خواهد كرد. برای مثال مردانی كه بیماری مادرزادی فقدان دوطرفه مجرای وابران دارند و در نتیجه انزال آنها فاقد اسپرم است می توانند با تزریق اسپرم های موجود در اپیدیدیم آنها در تخمك زن، پدر شوند. اما مشكل دیگر این مردان آن است كه معمولاً آنها بیماری دیگری به نام نقص ژنتیكی فیبروزی سیستیك (Cystic Fibrosis) را نیز دارند. بنابر این افراد هم نقص ناباروری و هم نقص فیبروزی سیستیك را به زادگان خود منتقل می كنند و باعث ایجاد نسل هایی می شوند كه برای بچه دار شدن نیازمند ICSI هستند. این مسائل به خودی خود نقاط تاریك تكنیك های جدید محسوب شده و تصمیم درباره كاربردهای ICSI و سایر تكنولوژی های تولید مثلی كمكی از عهده دانشمندان و یا متخصصان خارج است. در مورد این بخش از سكس و تولید مثل و ایجاد افراد بیمار در صورت استفاده از تكنولوژی، قضاوت نهایی برعهده جامعه است كه امیدواریم این قضاوت آگاهانه انجام گیرد.
از آنجایی كه خیلی ها سناریوی فوق را «غیرطبیعی» قلمداد می كنند پس باید متوسط امید به زندگی در قرن حاضر در بسیاری از نقاط دنیا كه در آن زنان بیشتر از مردان عمر می كنند را نیز پدیده ای «غیرطبیعی» قلمداد كرد. از سوی دیگر چون مدت عمر و سلامت زندگی افزایش یافته، زنی كه در ۴۵ سالگی مادر می شود می تواند بچه ای را بزرگ كند كه نسبت به فرزند مادرهای بیست ساله اوائل قرن بیستم، هم سالم تر است و هم بیشتر عمر كند. البته باید این نكته را در نظر داشت كه مادر شدن در سنین بالا از لحاظ فیزیكی، روانی و اقتصادی فقط مناسب افراد و شرایط خاصی است كه این شرایط فعلاً در كشورهای توسعه یافته و متمول وجود دارد. امروزه افزایش درخواست تكنولوژی های تولید مثلی كمكی از ویژگی های جوامع مرفه و پیری نظیر اروپای غربی و ژاپن است كه در آنها بیش از بیست درصد جمعیت بالای شصت سال سن دارند. اما حتی در یك چنین كشورهایی نیز، هزینه سنگین كمك گرفتن از این تكنولوژی ها باعث شده تا فقط شهروندان ثروتمند توان استفاده از آن را داشته باشند. در حال حاضر سه چهارم جمعیت جهان در كشورهای از لحاظ سنی جوان آفریقا، آسیا و آمریكای لاتین ساكنند كه بیش از چهل درصد جمعیت آنها را افراد زیر پانزده سال تشكیل می دهند و در دهه هایی كه در پیش داریم هنوز شعار جلوگیری بیش از بارداری به گوش خواهد رسید.والتر بنیامین در مقاله خود با عنوان «اثر هنری در عصر تولیدمثل مكانیكی» كه در سال ۱۹۳۶ منتشر شده نوشته است: تكنیك های تولید مثلی هدف تكثیر را از قلمرو سنتی آن جدا كرده است. با جایگزین كردن كلمه «سكس» به جای «اثر هنری» و نیز «زادگان» به جای «هدف تكثیر» مشخص می شود كه به خوبی می توان ایده بنیامین را در مورد تولیدمثل كمكی نیز به كار برد. جدا كردن فرزند از تولیدمثل سنتی از اساسی ترین مقولات اخلاقی برخاسته از تكنولوژی های تولیدمثلی كمكی هستند. نه علوم پایه و نه علوم انسانی هیچ یك قادر نیستند تا به قدر كافی ما را برای پیامدهای ناشی از سكس در عصر تولیدمثل مكانیكی آماده نمایند و نه حتی دانستن این حقیقت كه درمان موثر ناباروری ژنتیكی خود باعث ایجاد میراث غیر وراثتی می شود كمكی به ما نخواهد كرد.

منبع : باشگاه اندیشه