این فوتبال بدون دربی

دیدارهای نامبرده شده هفته بیست و هفتم لیگ فرانسه تیم های واقع شده در یك منطقه جغرافیایی را به مصاف هم فرستاد. برای دو تیم نخست، رقابتی دیرینه وجود دارد.
گرگوری كوپه دروازه بان ملی پوش لیون كه فوتبال خود را در دسته اول فرانسه در سال ۱۹۹۴ با پیراهن سنت اتین آغاز كرد، در دورانی كه می توانستیم بگوییم لیون از نظر فوتبال حومه سنت اتین محسوب می شود به خوبی از شدت این حس رقابت آگاه است: »بین سنت اتین و لیون رقابتی اساسی وجود دارد كه یك شهر ثروتمندنشین را به مصاف شهری كارگری می فرستد.»
دیداری كه البته در پایان به برتری سه بر دو تیم شهر كارگرنشین لیون انجامید.
در فرانسه این نبردهای منطقه یی را »دربی» می نامند اما آیا واقعاً دیدار سبزهای سنت اتینی و تفنگداران لیونی، نیس - موناكو یا مارسی - ایستر را می توان دربی نامید؟ اما كارشناسان معتقدند باید دیدار تیم های همشهری را »دربی» نام داد.
در سطح قاره
از رم تا گلاسكو، از مادرید تا آنكارا با گذر از پورتو، لیورپول، سویا، بارسلونا، میلان، تورین یا حتی پراگ، اكثر كشورهای بزرگ اروپایی صاحب حداقل دو باشگاه هستند كه در بالاترین سطح فوتبال حرفه یی فعالیت می كنند. برخی از شهرها هم هستند كه حتی سه باشگاه در میان بزرگان دارند مانند بیرمنگام (استون ویلا، بیرمنگام و وست برومویچ)، استانبول (بشیكتاش، فنرباغچه و گالاتاسرای)، آتن (پاناتینایكوس، پانیونیوس و آا ك) یا لیسبون (بنفیكا، اسپورتینگ لیسبون و بلننزس). البته پایتخت های كشورهای كوچك تر مانند كیف، مینسك و صوفیه دارای چهار، بوداپست، بخارست و دوبلین صاحب ،۵ مسكو ۶ و بلگراد ۹ تیم در این سطح دارند اما با داشتن ۶ باشگاه در لیگ برتر انگلیس در فصل جاری (آرسنال، چارلتون، چلسی، كریستال پالاس، فولام و تاتنهام)، چهار تیم در دسته اول و یك تیم در دسته های دوم و سوم، لندن خود را به عنوان پایتخت راستین فوتبال اروپا مطرح كرده است.
شوك هایی چون رئال - اتلتیكو (مادرید)، بنفیكا - اسپورتینگ (لیسبون)، یونایتد - سیتی (منچستر)، بارسا - اسپانیول (بارسلونا)، گالاتاسرای - فنرباغچه (استانبول)، رم - لاتزیو یا میلان - اینتر، لیورپول - اورتون (لیورپول) كه پوشش رسانه یی وسیعی از آن صورت می گیرد، بزرگترین لیگ های اروپایی را به جنب و جوش درمی آورند.

دربی های لاتینی
در امریكای جنوبی نیز تقریباً شاهد چنین وضعی هستیم. در آرژانتین و برزیل رقابت های تاریخی شدیدتری نسبت به اروپا حكمفرماست. در بوینوس آیرس، در »سوپر كلاسیكو» چهار بار در سال شاهد رویارویی بوكاجونیورز باشگاهی كه به طور سنتی به پیشه وران نزدیك است با »ریورپلاتی» هستیم كه توسط بزرگان مملكتی حمایت می شود. این رقابت واقعاً چیزی فراتر از ورزش است و نوعی نبرد اجتماعی محسوب می شود.در برزیل هم دیدار معروف به »فلا - فلو» (Fla-Flu) میان فلامینگو و فلومیننزه است كه از فرط هیجان شهر را تا مرز انفجار جلو می برد اما در فرانسه درست مانند برلین - كه تنها هرتا را به عنوان تنها نماینده در بوندس لیگا دارد - پاریس هم فقط یك تیم در برترین سطح فوتبال كشور دارد. پس از اینكه راسینگ، استاد فرانسه و پاری اف سی جای خود را به پاری سن ژرمن دادند تا این تیم از سال ۱۹۷۴ تنها تیم پایتخت نشین حاضر در لیگ دسته اول بوده است. البته به جز چهار فصل كه یكی از آنها را درجوار »رد استار» و سه فصل دیگر را به همراه »ماترا راسینگ» (كه بعدها به راسینگ پاریس تغییر نام یافت) سپری كرد. از سال ۱۹۹۱ تاكنون، پاری سن ژرمن تنها نماینده پایتخت ۲۱۵۰۰۰۰ نفر فرانسه در لیگ این كشور است در مركز منطقه یی با جمعیتی بالغ بر ۱۱ میلیون نفر واقع شده. این وضعیت زمانی شگفت آورتر به نظر می رسد كه بدانیم، منطقه »ایل دوفرانس» (استان مركزی فرانسه) منبع بی نظیری از استعدادهایی است كه باشگاه های مناطق مختلف را تأمین می كند. دیدیه پریمو رییس »مركز تحقیقات قضایی - اقتصادی ورزش» شهر لیموژ معتقد است: »پاریس یك ضد نمونه تمام عیار است. اگر فوتبال فرانسه برخلاف اكثر همسایگانش، به ازای هر شهر تنها یك نماینده در لیگ خود دارد اولاً به دلیل پراكندگی شهری وسیع در این كشور است. درواقع فرانسه دچار كمبود شهرهایی با جمعیت بیش از یك میلیون نفر است.
علت دوم را هم می توان نبود »فرهنگ فوتبالی» بر شمرد. در انگلیس هواداران سه برابر بهای بلیت های ورودی استادیوم های فرانسه را برای دیدن بازیهای دلخواهشان پرداخت می كنند، كالاهای مرتبط زیادی را خریداری می كنند و خلاصه برای باشگاه هایشان زندگی می كنند. در حالی كه در فرانسه با كمبود تقاضا در حیطه اقتصاد فوتبال مواجه هستیم. »دربی های اروپایی كه زمانی پدید آورنده تنش های اجتماعی بودند، این روزها در پی اقتصادی تر شدن فوتبال و نقل و انتقال بی وقفه بازیكنان از باشگاهی به باشگاه دیگر، كمتر چنین نقشی را ایفا می كنند. دیدیه پریمو تأكید می كند: »دربی های جغرافیایی این روزها از ارزش واقعی خود فاصله گرفته اند. به خصوص اینكه برای شبكه های تلویزیونی كه روز به روز سرمایه گذاری وسیع تری در فوتبال انجام می دهند، پیكارهایی چون رئال مادرید - بارسلونا یا منچستریونایتد - چلسی از دربی های لندنی یا مادریدی اهمیت بیشتری دارند...»

منبع : خبرگزاری ایپنا