آیا آمریکا ورشکست خواهد شد؟(۲)

گروه بوش مصمم بود كه با كاهش گسترده مالیاتها پول را به رأی دهندگان بازگرداند. آنچه جهان نمی دانست این بود كه مازاد درآمد فوق تا حدود زیادی توهم برانگیز بوده و پیامد دفترداری غلط و نادرست این چشم انداز ایده ال در واقع ناشی از فروض اشتباه بود
علاوه بر آن برنامه بوش مهمترین چالش رویاروی آمریكا را هم لحاظ نكرده است: چگونه می توان هزینه مراقبت های پزشكی و دوران كهولت ۷۷ میلیون آمریكایی را كه قرار است بازنشسته شوند تأمین كرد؟ والكر، این مهم را موج طوفانی جمعیت شناختی نامیده است كه كشور را در منجلابی فرو می برد. والكر باتوجه به مخارج تأمین نشده نظام تأمین اجتماعی و بخش مراقبت های پزشكی، كسری بودجه دراز مدت آمریكا را بالغ بر حدود ۴۳ تریلیون دلار تخمین می زند كه ۴ برابر ابعاد نظام اقتصادی و ۲۰ برابر درآمدهای مالیاتی سالانه دولت فدرال آمریكاست.حتی برخی تحلیلگران بر این باورند كه آن رقم فوق، ابعاد معضل را آن گونه كه هست بازنمی تاباند. اكنون اكثر ناظران معتقدند در ۱۰ سال آینده، دولت آمریكا قادر نخواهد بود تا برای تأمین به موقع رقم نجومی خود پول قرض كند. این روند، اثرات بزرگی بر همه امور آمریكایی ها خواهد داشت (از تأمین بودجه ارتش آمریكا گرفته تا حفاظت از محیط زیست.)
مؤسسه سیاست اقتصادی اخیراً اعلان كرد كه تحت لوای نظام مالیاتی كنونی، تمام درآمدهای دولتی تا سال ۲۰۱۴ صرف تأمین مخارج ۴ حوزه خواهند شد كه عبارتند از: مراقبت های پزشكی از كهنسالان و فقرا، نظام تأمین اجتماعی برای بازنشستگان، نظام دفاع ملی و نرخ بهره وارد بر دیون آمریكا.در واقع هیچ منبع مالی برای برخی حوزه های اصولی مانند آموزش، حمل و نقل یا برقراری عدالت باقی نمانده و دولت آمریكا وادار خواهد شد برای تأمین مالی برنامه های اصولی پول قرض كند. بر پایه گزارشات اداره بودجه كنگره، تحت نرخ مالیاتی كنونی، هزینه بهره بر دیون نجومی ملی، حدود نیمی از تمام درآمدهای مالیاتی دولت تا سال ۲۰۳۱ خواهد شد.لورنس كوتلیكوف، ۴ سال قبل این بحران را در مقاله ای تحت عنوان «طوفان آینده» توصیف كرد. او سال گذشته چكیده ای از این وضعیت اسفبار را در مجله فورچون ارائه داد. او نگاشت: «دولت آمریكا در واقع ورشكسته شده است.»گزینه های موجود برای از بین بردن كسری بودجه كدامند؟ در وهله اول باید مالیات بر درآمد را تا ۷۸ درصد افزایش داد. باید فوق العاده تأمین اجتماعی و مراقبت های پزشكی تا بیش از نصف كاهش یابند و هرگونه مخارج اختیاری حذف شوند.
این وضعیت تا كی ادامه خواهد یافت؟
ایالات متحده بیشترین مشتری جهان است. آمریكا خیلی كالاها را از كشورهای خارجی خریداری می كند و این خود منجر به كسری بودجه آمریكا شده است، (چون آمریكا بیشتر از خارج جنس می خرد. تا این كه به كشورهای خارجی جنس بفروشد). به علاوه هزینه ای كه آمریكا برای اجرای برنامه های عمومی متقبل می شود بسیار بیشتر از درآمدهای مالیاتی آن است. به همین منوال برای تأمین همه این هزینه ها، آمریكا باید هر سال حجم هنگفتی از سرمایه خارجی را به خود جلب كند. در نتیجه، آمریكا از دول خارجی و سرمایه گذاران خارجی استقراض می كند.
این وجوه، كسری حسابهای جاری نامیده شده است كه بالغ بر ۶۶۵ میلیارد دلار در سال گذشته بود.این كشورهای خارجی از روی حسن نیت به آمریكا وام نمی دهند، بلكه بدین خاطر پول قرض می دهند كه آمریكا از این وجوه برای خریداری كالا از آنان و دیگر ملل استفاده می كند. به گفته یك كانادایی كه از اقتصاددانان برجسته آمریكای شمالی در شهر نیویورك است، آقای دیوید روزنبرگ از بسیاری لحاظ، رفاه و ثروتمندی جهان توسعه یافته كه شامل كانادا، اروپا و بخش هایی از آسیا می شود، بر پایه خرج كردن های هنگفت آمریكا طی چند دهه گذشته تحقق یافته است. در خصوص كانادا تا پایان سال این كشور ۸/۸ میلیارد دلار كالا (بیشتر از كالای خریداری شده از آمریكا) به ایالات متحده فروخته است، باوجودی كه ارزش سكه های یك دلاری كانادا در مقایسه با ارزش دلار آمریكا افزایش یافته و هزینه كالاهای صادراتی كانادا به آمریكا را افزایش داده است.اما سرمایه گذاران خارجی نمی توانند برای همیشه از هزینه كردن های ایالات متحده حمایت كنند. یك بانكدار كه به شما وام مسكن و وام خودرو داده است در صورت مراجعات متعدد شمابرای بالا بردن اعتبار كارت اعتباری شما عصبی خواهد شد. بازارهای بدهی (دیون) جهانی هم بدین منوال كار می كنند.
سؤالی كه مطرح می شود این است كه تا كی این سرمایه گذاران مایل به وام دادن به ایالات متحده خواهند بود، بخصوص با توجه به نرخ پایین بهره و این كه ایالات متحده ظاهراً برنامه ای برای تأمین منابع مالی درازمدت خود ندارد. در این حین، ارزش دلار آمریكا بیش از یكسال است كه كاهش یافته و باعث كاهش سودآوری خارجی هایی شده كه در اوراق قرضه ایالات متحده سرمایه گذاری كرده اند.اقتصاددانان ارشد شركت «مورگان استانلی» آقای استفان روچ منتقد رك سیاست مالی آمریكاست. او مدتها به آمریكا هشدار می داد كه اتكای روزافزون ایالات متحده به وامهای خارجی این كشور را در معرض یك شوك اقتصادی بزرگ قرار داده است. كاهش ناگهانی ارزش دلار موجب سقوط بازار سهام، سقوط بازار مستغلات، ركودی عظیم یا همه موارد موفق خواهد شد. او در گزارش تابستان سال قبل تذكر داد كه «وابستگی آمریكا به محبت كشورهای خارجی باعث بی ثباتی این كشور شده است.»روچ در ملاقات اخیر خود با مدیران صندوقهای مالی در بوستون گفت كه به احتمال ۹۰ درصد، استقراض روزافزون آمریكا از كشورهای خارجی در نهایت منجر به بروز فاجعه ای در نظام اقتصادی آمریكا خواهد شد. دیگران منجمله وزیر سابق خزانه داری آمریكا، «لورنس سامرز» و ریاست جمهور سابق آمریكا بیل كلینتون از زبان ملایم تری بهره می برند. ولی آنان هم هشدار داده اند كه ابعاد عظیم كسری بودجه در آمریكا می تواند موجب به خطر افتادن سیاست خارجی و اهداف تجاری و امنیتی شود.به عنوان مثال، واشنگتن تا كی می تواند از تایوان در برابر تهاجم بالقوه چین حمایت كند. در حالی كه وجوه كلانی از چین برای حمایت از نظام اقتصادی ایالات متحده قرض می گیرد.
دیوید روزنبرگ هشدار دهندگانی مانند روچ را به باد تمسخر می گیرد اما قبول دارد كه روند مالی كنونی تداوم پذیر نمی باشد. او ضرب المثل اقتصاددان «هربرت استاین» را نقل می كند: «هر آنچه كه نمی تواند تا ابد ادامه یابد، به ناچار متوقف خواهد شد.»
منبع: سایت مك لینز دات سی آ Macleans.ca

منبع : خبرگزاری جمهوری اسلامی ـ ایرنا