نگرانی از آینده موسیقی سنتی یونان

از یونان باستان تاكنون شعر، موسیقی و رقص بخش مهمی از زندگی مردم این كشور را تشكیل داده است و موسیقی از عناصر اولیه مردم این سرزمین واقع در جنوب اروپا بوده است. بی شك موسیقی سنتی یونان به دلیل قدمت و تاریخ خود از جایگاه ویژه ای در این كشور برخوردار است. هرچند امپراتوری بیزانس و سپس ۴۰۰ سال حاكمیت عثمانی ها محدودیت هایی در رشد هنر هلنیسم ایجاد كرد، اما قرن ۱۹ میلادی را می توان آغاز شكوفایی تمامی هنرها از جمله موسیقی در این كشور دانست.
بی تردید یكی از كسانی كه در سال های اخیر به شدت از موسیقی سنتی یونان حمایت كرده و دائماً در پی رشد و توسعه موسیقی سنتی این كشور بوده است، «لامبروس لیاواس» موسیقیدان یونانی و رئیس كنونی موزه سازهای سنتی این كشور است. وی در سال های اخیر یازده CD را در زمینه موسیقی سنتی و به ویژه موسیقی یونان باستان تهیه و در اختیار علاقه مندان موسیقی سنتی یونان قرار داده است. وی كه متولد ۱۹۵۹ میلادی در شهر آتن است تحصیلات عالیه خود را در رشته حقوق كه به شدت مورد علاقه یونانی ها است، گذرانده است.وی موسیقی یونان را از زمانی كه پدرش به آن می پرداخت، شناخت و به آن علاقه مند شد. هرچند وی در روزهای ابتدایی با توصیه پدرش به موسیقی روی آورد اما با گذشت زمان وی نیز به این هنر علاقه مند شد و در سال های اولیه تئوری موسیقی، موسیقی بیزانس و نوازندگی پیانو را فراگرفت و برای گذراندن تحصیلات تكمیلی به پاریس سفر كرد. وی در سال ۱۹۸۹ میلادی از دانشگاه پاریس در رشته موسیقی فارغ التحصیل و بلافاصله در وزارت فرهنگ و دانشگاه موسیقی این كشور مشغول به كار شد.
یكی از موفقیت های وی در سال ۱۹۹۱ تاسیس مركز مطالعات سازهای محلی و جمع آوری منابع بسیار ارزشمند تاریخی در این زمینه است. وی یكی از فعالیت های اصلی موزه سازهای سنتی را انتشار كتب در حوزه موسیقی یونان با تكیه بر «ترسیم تاریخچه موسیقی یونان باستان» می داند. این مركز همچنین تا به امروز برگزاری جشنواره های موسیقی با هدف زنده ماندن موسیقی سنتی را برعهده داشته است. در آخرین جشنواره بین المللی موسیقی كه در یونان برگزار شد چهل كشور جهان نیز حضور داشتند. وی كه نگران آینده موسیقی سنتی یونان است، معتقد است: «نسل جوان یونان گرایشی به موسیقی سنتی یونان نداشته و عمدتاً به موسیقی پاپ علاقه مند هستند. هرچند كنسرت های متعدد موسیقی سنتی در سراسر یونان برگزار می شود اما متاسفانه میانگین سن شركت كنندگان در كنسرت ها و برنامه های موسیقی سنتی افراد چهل سال به بالا بوده و آینده موسیقی سنتی یونان بسیار نامعلوم و مبهم است.»
در سال های اخیر بی توجهی به موسیقی سنتی یونان استادان موسیقی سنتی این كشور را مجبور به تفكر در این زمینه كرده است. البته اخیراً نیز گروهی از آهنگسازان برجسته یونان با تلفیق موسیقی سنتی و پاپ كارهای جدیدی را به بازار موسیقی ارائه كرده اند كه مورد پسند جوانان یونانی قرار گرفته است. لیاواس موسیقیدان یونانی همچنین معتقد است: «البته موسیقی فولكلور یونان از این هجوم تا حدودی مصون مانده است. ما حدود بیست منطقه تعریف شده در حوزه موسیقی فولكلور داریم كه در برنامه ها و مناسبت های ملی یونان این نوع موسیقی همراه با حركات موزون در سراسر این كشور برگزار می شود.»وی همچنین یكی از علاقه مندان به موسیقی سنتی ایران بوده كه به واسطه یك استاد ایرانی موسیقی با آن آشنا شده و تعدادی كتاب نیز در زمینه موسیقی ایران مطالعه كرده است. از دیدگاه وی «موسیقی سنتی ایران و یونان شباهت زیادی با یكدیگر دارند كه این قرابت شامل ردیف، گوشه و ریتم است. در موسیقی سنتی ایران و یونان سازها بسیار شبیه هم بوده و از طریق این دو كشور به دیگر مناطق جهان نفوذ كرده است. موسیقی ایران برمبنای اشعار شاعران بزرگی همچون خیام، مولوی و حافظ است و خاستگاه آن عشق به خدا است اما موسیقی یونان اگرچه از عشق سخن می گوید اما بیشتر به عشق زمینی می پردازد.»تلاش آهنگسازان موسیقی مدرن یونان در حالی ادامه می یابد كه گروه های موسیقی سنتی با تلاش پیگیر و جدی خود به دنبال توسعه موسیقی سنتی این كشور بوده و حتی در اجرای برنامه های موسیقی در بیست و هشتمین دوره المپیك كه در تابستان سال گذشته در پایتخت و چهار شهر این كشور برگزار شد، مسئولان وزارت فرهنگ و شهرداری آتن تلاش كردند از موسیقی سنتی كشور خود در تمامی برنامه های فرهنگی و ورزشی استفاده كنند.