پنجشنبه, ۶ اردیبهشت, ۱۴۰۳ / 25 April, 2024
مجله ویستا
معیارهای فضاهای شهری و میادین در شهرهای ایران
خیابان هایی كه در الگوی شبكه ای یا در الگوی توزیعی قرار داشتند، شبكه ای را تشكیل می دهند كه خیابان های اصلی آن، چه از نظر كاربردی و چه از نظر معماری و مهندسی، گسترش یافته به عنوان ستون بافت فیزیكی و اجتماعی شهری محسوب می شوند. در این طرح، میدان اغلب بخشی از محور اصلی است كه این محور بخش یا منطقه حاكم را در ارگ به هم متصل می كند.
در دوره اسلامی یك میدان عمومی در برخی از شهرها وجود داشت. در اصفهان قدیم، در وسط شهر، میدانی قرار داشت كه در اطراف آن مساجد، مدارس، قصرها، بازارها و قیصریه قرار گرفته بود. این میدان به عنوان میدان اسبدوانی استفاده می شد و در اطراف بسیاری از شهرهای ایران، اینگونه میدان ها احداث می شد كه بسیاری از آنها كاربرد تجاری داشت.
در بسیاری از شهرها همچون بخارا، یك میدان به ارگ و شهر متصل می شد، جایی كه امكان ملاقات شهروندان با حاكم فراهم بود. همین میدان حكم مركز اداری شهر را پیدا می كرد و برای جشنها هم كاربردی بسزا داشت. الگوی احداث یك میدان اصلی در وسط شهر، به عنوان یكی از اجزای اصلی در بسیاری از شهرهای ایران باقی ماند. از دوران صفویه، این الگو در اصفهان بسیار مدرن و پیشرفته شد، به طوری كه اطراف آن با بناهای یادبود متشكل از یك قصر، دو مسجد و ورودی اصلی بازار احاطه شده بود. سمبل های قدرت سیاسی، زندگی مذهبی و فعالیت های اقتصادی نیز در این الگو دیده می شد.
این میدان از قصر رویال كه در سال ۱۶۱۵ میلادی كامل شده بود، الگوبرداری شده بود. قصر رویال، اولین و بزرگترین میدان عمومی در پاریس محسوب می شد و به الگویی برای میدان های لندن و دیگر شهرهای غربی تبدیل شد. میدان امام اصفهان، در زمان شكسپیر هم میدانی شناخته شده در لندن بود و تا اواسط قرن بیستم به عنوان بزرگترین میدان عمومی در دنیا باقی ماند (البته به استثنای میدان سرخ در مسكو).
شكل دیگر میدان شهری نیز در محوطه ساختمان های مركزی دیده شده است. تكیه به عنوان مكانی برای تشریفات مذهبی، میدانی محصور در وسط بافت شهری با امكان ورود از مسیرهای مختلف محسوب می شد.
اگرچه عموما مسجد یا تكیه اصلی شهر در بازار قرار داشت، اما گاهی از میدان غیر مذهبی كه به ارگ متصل بود، مجزا می شد. این فضاهای باز بیش از آنكه نشانگر قدرت مادی باشند، قدرت مذهبی را نشان می دادند. فضاهای كوچكی را كه تقریبا به طور اتفاقی در تقاطع خیابان ها قرار داشتند نیز باید به عنوان شكل دیگری از میدان مورد توجه قرار داد. البته از این فضاها امروزه بیشتر از فضای ذكر شده قبلی میدان نامیده می شود، در حالی كه این فضاها كم كم و به ناگزیر به دلیل افزایش حجم تردد خودروها باید حالت میدانی خود را از دست داده و به تقاطع های بزرگ تبدیل شوند.
در دوره اسلامی یك میدان عمومی در برخی از شهرها وجود داشت. در اصفهان قدیم، در وسط شهر، میدانی قرار داشت كه در اطراف آن مساجد، مدارس، قصرها، بازارها و قیصریه قرار گرفته بود. این میدان به عنوان میدان اسبدوانی استفاده می شد و در اطراف بسیاری از شهرهای ایران، اینگونه میدان ها احداث می شد كه بسیاری از آنها كاربرد تجاری داشت.
در بسیاری از شهرها همچون بخارا، یك میدان به ارگ و شهر متصل می شد، جایی كه امكان ملاقات شهروندان با حاكم فراهم بود. همین میدان حكم مركز اداری شهر را پیدا می كرد و برای جشنها هم كاربردی بسزا داشت. الگوی احداث یك میدان اصلی در وسط شهر، به عنوان یكی از اجزای اصلی در بسیاری از شهرهای ایران باقی ماند. از دوران صفویه، این الگو در اصفهان بسیار مدرن و پیشرفته شد، به طوری كه اطراف آن با بناهای یادبود متشكل از یك قصر، دو مسجد و ورودی اصلی بازار احاطه شده بود. سمبل های قدرت سیاسی، زندگی مذهبی و فعالیت های اقتصادی نیز در این الگو دیده می شد.
این میدان از قصر رویال كه در سال ۱۶۱۵ میلادی كامل شده بود، الگوبرداری شده بود. قصر رویال، اولین و بزرگترین میدان عمومی در پاریس محسوب می شد و به الگویی برای میدان های لندن و دیگر شهرهای غربی تبدیل شد. میدان امام اصفهان، در زمان شكسپیر هم میدانی شناخته شده در لندن بود و تا اواسط قرن بیستم به عنوان بزرگترین میدان عمومی در دنیا باقی ماند (البته به استثنای میدان سرخ در مسكو).
شكل دیگر میدان شهری نیز در محوطه ساختمان های مركزی دیده شده است. تكیه به عنوان مكانی برای تشریفات مذهبی، میدانی محصور در وسط بافت شهری با امكان ورود از مسیرهای مختلف محسوب می شد.
اگرچه عموما مسجد یا تكیه اصلی شهر در بازار قرار داشت، اما گاهی از میدان غیر مذهبی كه به ارگ متصل بود، مجزا می شد. این فضاهای باز بیش از آنكه نشانگر قدرت مادی باشند، قدرت مذهبی را نشان می دادند. فضاهای كوچكی را كه تقریبا به طور اتفاقی در تقاطع خیابان ها قرار داشتند نیز باید به عنوان شكل دیگری از میدان مورد توجه قرار داد. البته از این فضاها امروزه بیشتر از فضای ذكر شده قبلی میدان نامیده می شود، در حالی كه این فضاها كم كم و به ناگزیر به دلیل افزایش حجم تردد خودروها باید حالت میدانی خود را از دست داده و به تقاطع های بزرگ تبدیل شوند.
منبع : روزنامه کیهان
همچنین مشاهده کنید
نمایندگی زیمنس ایران فروش PLC S71200/300/400/1500 | درایو …
دریافت خدمات پرستاری در منزل
pameranian.com
پیچ و مهره پارس سهند
خرید میز و صندلی اداری
خرید بلیط هواپیما
گیت کنترل تردد
ایران توماج صالحی حجاب دولت پاکستان گشت ارشاد کارگران رهبر انقلاب مجلس شورای اسلامی رئیسی سید ابراهیم رئیسی رئیس جمهور
کنکور هواشناسی سیل فضای مجازی تهران سازمان سنجش شهرداری تهران پلیس اصفهان قتل فراجا خانواده
قیمت خودرو قیمت دلار قیمت طلا خودرو دلار بازار خودرو بانک مرکزی ارز ایران خودرو قیمت سکه سایپا مسکن
ترانه علیدوستی تلویزیون فیلم سینمای ایران گردشگری سحر دولتشاهی بازیگر مهران مدیری کتاب تئاتر شعر سینما
کنکور ۱۴۰۳ علوم انسانی
اسرائیل غزه آمریکا رژیم صهیونیستی فلسطین جنگ غزه روسیه حماس طوفان الاقصی اتحادیه اروپا اوکراین ترکیه
فوتبال پرسپولیس استقلال بارسلونا بازی ژاوی باشگاه استقلال باشگاه پرسپولیس فوتسال تراکتور تیم ملی فوتسال ایران والیبال
همراه اول فیلترینگ فناوری اپل تبلیغات ناسا تیک تاک
سلامت روان استرس افسردگی پیری داروخانه دوش گرفتن