بحثی پیرامون یکی از خطرناکترین عواقب گرم شدن زمین

یكی از این پیامدها بالا آمدن سطح آب دریاها خواهد بود كه این نیز به نوبه خود موجبات پدید آمدن افواج عظیم آوارگان را فراهم خواهد ساخت. تأثیر این پدیده ناخوشایند آب و هوایی بیش از همه در كشورهای فقیر حس خواهد شد، زیرا ساكنان این مناطق از قدیم الایام با خطر ویرانی املاك و مستغلات خویش بر اثر وقوع سیلاب های دریایی عظیم آشنا بوده اند.
اما رفتار كشورهای غنی با سیل آوارگان احتمالی چگونه باید باشد؟ بهترین و منصفانه ترین راه برای حل این معضل اساسی به نظر نگارندگان این مقاله «فراهم ساختن زمینه های لازم برای مهاجرت تدریجی مردمان ساكن در مناطق آسیب پذیر به نواحی امن تر» بر اساس یك فرمول واقع بینانه است. در فرمول پیشنهادی ما، هر كشوری كه تاكنون سهم بیشتری را در گرم شدن زمین از خود به نمایش گذاشته است باید میزبانی تعداد بیشتری از این آوارگان را بر عهده بگیرد.
مدل های محافظه كارانه یا به عبارتی خوش بینانه اقلیمی و هیدرولوژیكی نشان می دهند كه میانگین سطح آب دریاها تا سال ۲۰۵۰ تا حدود یك فوت (كمی بیش از ۳۰ سانتی متر) افزایش خواهد یافت، فارغ از اقدامات جدیدی كه امروزه با هدف كاستن از انتشار گازهای گلخانه ای انجام می شود. در برخی موارد حتی ممكن است كشور یا جزیره ای به طور كامل از صفحه روزگار محو شود؛ جلودار این قضیه جزیره «تاوولا» (Tavula) در اقیانوس آرام است كه دولت حاكم بر آن از استرالیا و زلاندنو در همسایگی خود خواسته است تا اتباع این كشور را به موازات فرو رفتن آن در اعماق آب پناه دهند.
كار زیادی برای جلوگیری از وقوع این رویداد فجیع از دست ما بر نمی آید: اقیانوس های جهان مقدار فوق العاده عظیمی از چیزی را در خود نهفته دارند كه اصطلاحاً اینرسی حرارتی (Thermal Inertia) نامیده می شود. این پدیده نیز به خودی خود این معنا را نهفته دارد كه تأثیرات ناشی از تغییرات زیست محیطی بسیار به آهستگی رخ می نمایانند. به عنوان مثال، مجموع عواقب ناشی از انتشار گازهای گلخانه ای طی حدود ۱۵۰ سال گذشته در دوران توسعه صنعتی فقط اكنون خود را به صورت آغاز گرم شدن زمین ظاهر ساخته است و البته این گرمایش تا مدت های مدیدی پس از به اجرا گذاشته شدن سیاست های معقول در راستای كاهش انتشار گازهای گلخانه ای تداوم خواهد یافت. بنابراین، فارغ از اینكه ما چه اقدامی برای مقابله با این قبیل پدیده ها انجام دهیم، موجی از آوارگان در نتیجه بروز تغییرات آب و هوایی به پا خواهد خاست.
یك گزینه برای رفتار با این پدیده انسان ستیز، محكم كردن مرزها و عادت دادن خودمان به شیون های آوارگانی است كه همواره از ما طلب یاری می كنند. یك راهكار منطقی تر و منصفانه تر، برای كشورهایی از قبیل چین و هند كه نقش عمده ای را در انتشار گازهای گلخانه ای در محیط ایفا می كنند این است كه اجازه ورود بیش از ۲۰۰ میلیون نفری كه تا سال ۲۰۸۰ در معرض از دست دادن خانه ها و كاشانه های خویش در نتیجه بالا آمدن آب دریاها قرار دارند به این كشورها صادر شود.
اما چه تعداد از ساحل نشینان باید به مناطق امن تر نقل مكان كنند؟ طبق فرمول ما، به عنوان مثال، ایالات متحده آمریكا كه یكی از اصلی ترین انتشاردهندگان گازهای گلخانه ای در جهان به شمار می رود حدود ۲۱ درصد آوارگان ناشی از تغییرات آب و هوایی را هر سال جذب خواهد كرد. ونزوئلا (در آمریكای جنوبی) به عنوان بیستمین عضو در فهرست اصلی ترین كشورهای تولیدكننده گازهای گلخانه ای كمتر از ۱ درصد آوارگان را جذب خواهد كرد. اگر چنین برنامه ای در سال ۲۰۱۰ به مورد اجرا گذاشته شود آنگاه ایالات متحده، به عنوان مثال، باید آمادگی پذیرایی از ۱۵۰ تا ۵۰۰ هزار آواره را هر سال تا حدود ۷۰ سال آینده داشته باشد (برای مقایسه بد نیست اشاره شود كه آمریكا اكنون سالانه یك میلیون مهاجر قانونی را می پذیرد).
پذیرش این مهاجران می تواند عملاً به نفع كشورهای میزبان تمام شود، زیرا بسیاری از كشورهایی كه وظیفه میزبانی از مهاجران را بر عهده خواهند گرفت با بحرانی به نام «بحران جمعیت» مواجهند كه عملاً بازار كار این قبیل كشورها را به واسطه كاهش تدریجی نیروی كار و افزایش تدریجی تعداد بازنشستگان تحت تأثیر قرار داده است.
موج فزاینده آوارگانی كه در نتیجه بروز تغییرات آب و هوایی مجبور به ترك سكونتگاه های خویش خواهند شد البته در همه جا یكسان نخواهد بود. در حالی كه مردم ساكن در كشورهای غنی معمولاً قادر خواهند بود تا با توسل به شیوه هایی همچون احداث دیواره های ساحلی، پرداخت حق بیمه و نصب و راه اندازی سیستم های هشدار سریع از خود و اموال خود حراست به عمل آورند، تأثیر گرمایش زمین برای ممالك فقیر «مصیبت بار» خواهد بود. راه حلی نظیر آنچه ما در اینجا پیشنهاد داده ایم اگرچه ممكن است نسبتاً دشوار و پیچیده به نظر بیاید، اما راه بشردوستانه ای است كه هرگز نباید از پرداختن به آن برای مقابله با یكی از خطرناكترین تأثیرات گرم شدن زمین غافل ماند.

منبع : باشگاه اندیشه