کنفرانس های پنج ساله بی ثمر

اگر ایران و كره شمالی را در نظر نگیریم، بیشتر كشورها خطر گسترش هسته ای را بسیار بعیدتر از بیماری و فقر می دانند. آیا باید كمتر در آسایش باشیم؟ بله، اكنون زمان خوبی برای عمل در حیطه هسته ای نیست. بسیاری از دولت ها هنوز هم می گویند كه امكان انفجار سلاح های هسته ای بسیار كم است. حرف آنها در این مورد درست است اما اگر اتفاق بیفتد تصور اینكه چیزی كمتر از یك فاجعه باورنكردنی باشد، نادرست می نماید.بمب هسته ای از هر نوع سلاح میكروبی و شیمیایی، مرگبارتر و ویرانگرتر است و تاثیر آن بسیار بیشتر از یازده سپتامبر خواهد بود. با این حال كنفرانس بازبینی معاهده منع گسترش برخلاف چنین اوضاعی بسیار آرام پیشرفت می كند. نقطه اوج آن در سال ۱۹۹۵ بود كه در مورد گسترش نامعین آن توافق شد. این زمانی بود كه كره شمالی در حال مذاكره با دولت كلینتون بود و ایران هنوز مشكلی ایجاد نكرده بود. هم چنین پیش از زمانی بود كه هند و پاكستان بمب اتمی داشته باشند و فعالیت های خان علنی شده و یا القاعده ظهور كرده باشد. از آنزمان چه روی داده است؟ مشكل اصلی این است كه وقایع اخیر سبب اقدامات رادیكالی در جهت منع گسترش شده است و نگرانی هایی در مورد موقعیت معاهده ایجاد كرده است. به این ترتیب آمریكا در این كنفرانس از حمایت كمی برای ممنوعیت فناوری چرخه سوخت در كشورهایی كه فاقد آن هستند برخوردار شد و البرادعی هیچ واكنشی در مورد پیشنهاد خود مبنی بر مهلتی پنج ساله برای ساخت هرگونه كارخانه غنی سازی دریافت نكرد. اكنون دیگر دنیا نمی تواند به كنفرانس بعدی در سال ۲۰۱۰ امیدوار باشد. چرا كه دیگر هیچ نتیجه سازنده ای از مذاكرات ۱۸۹ كشور حاصل نخواهد شد. فرانسه امیدوار است كه در نشست گروه هشت در ماه جولای بتوانند خارج شدگان از معاهده را به كسب این فناوری در چارچوب معاهده وادار كنند. البته سرنوشت این نشست هم بستگی به موافقت پیونگ یانگ در مذاكرات شش جانبه دارد. در این میان مذاكره با ایران بیشتر در آینده معاهده موثر است . چرا كه كره شمالی تنها كشوری است كه از این معاهده خارج شده ولی ایران یكی از ۱۸۴ امضا كننده این معاهده است كه از تعهد خود سرباز زده است. در نهایت نتیجه مذاكرات با ایران است كه تعیین می كند آیا معاهده را می توان به گونه تعقیب و تطمیع موثری درآورد تا كشورها نتوانند از آن خارج شوند.

منبع : مجله گسترش صنعت