چرا باید از عینک آفتابی استفاده کنیم

چشم به عنوان یكی از مهم ترین راه های ارتباط بدن با دنیای خارج است و افزون بر آن درك لذت ها، ایجاد تعادل و محافظت از بدن را بر عهده دارد. بدون شك آگاهی از چگونگی نگهداری آن موجب پیشگیری از بروز بسیاری از بیماری های چشمی می شود. آب مروارید (كاتاراكت) یكی از بیماری های شایع چشمی است كه همراه با افزایش سن ایجاد می شود.علت آن كدورت عدسی چشم است و عوامل متعددی در بروز و ایجاد آن دخالت دارد:
۱- سن: با افزایش سن بیشتر می شود
۲- ارث
۳- مصرف مشروبات الكلی
۴- استعمال دخانیات
۵- تماس با پرتو ماوراءبنفش (Ultra Violet) UV موجود در نور خورشید
یكی از عواملی كه در بروز آب مروارید موثر است و در این مبحث راجع به آن بحث خواهیم كرد، قرار گرفتن چشم به مدت طولانی در معرض تابش نور خورشید است.
آب مروارید ابتدا با تاری دید شروع می شود و به تدریج پیشرفت می كند و موجب از دست دادن بینایی می شود. گرچه در حال حاضر با انجام عمل جراحی و تعویض عدسی چشم و استفاده از عینك، بینایی به طور كامل برمی گردد. با توجه به اینكه در كشور ما نسبت روز های آفتابی به غیرآفتابی بسیار زیاد است و به طور طبیعی در صورت عدم استفاده از وسایل مناسب برای محافظت از چشم، چشم ها در مدت طولانی تری در معرض پرتو های مضر قرار می گیرند.
عینك های آفتابی استاندارد از وسایل بسیار مناسب در حفاظت از چشم است متاسفانه از این وسیله بیشتر به منظور محافظت از چشم و پیشگیری از بروز آب مروارید و سایر آسیب ها عرضه شده و در كشور ما به عنوان یك كالای تجملی و برای افزودن به زیبایی به كار می رود. افزون بر این درصد قابل توجهی از عینك هایی كه به عنوان عینك آفتابی عرضه و استفاده می شود، غیراستاندارد هستند و استفاده از آنها در روز های آفتابی نه تنها مفید نیست، بلكه در صورت استفاده از آن می توانند موجب آسیب بیشتر به چشم شوند.
آمار نشان می دهد كه در آمریكا سالانه سیصد میلیون عینك آفتابی تولید می شود. این آمار نه تنها خود بیانگر درك ضرورت استفاده از این نوع عینك در آن كشور است طبیعی است كه با توجه به شرایط جغرافیایی كشور ما ضرورت استفاده از آن را برای ما ملموس تر می نماید.
در این نوشتار ابتدا پرتو های مضر معرفی می شوند و سپس راجع به انواع عینك های آفتابی و مشخصات یك عینك آفتابی استاندارد بحث می شود.
•چرا باید از عینك آفتابی استفاده نماییم
پرتو هایی كه در اطراف ما وجود دارد بر دو نوع است:
۱- پرتو های مرئی
۲- پرتو هایی نامرئی
برخلاف تصور پرتو هایی كه می توانند موجب آسیب به چشم شوند و در دراز مدت ایجاد نمایند پرتو های نامرئی موجود در نور خورشید است كه همراه با اشعه های مرئی به زمین می رسد و از مهم ترین پرتو های نامرئی اشعه ماوراءبنفش یا UV است.
این پرتو با طول موج كوتاه نامرئی از خورشید به زمین می رسد و خود به سه گروه تقسیم می شود.
۱.UVA ۲.UVB ۳.UVC
از بین اینها UVC به وسیله بخش بالایی جو جذب می شود و به زمین نمی رسد.
UVB به دو صورت حاد و مزمن می تواند موجب آسیب به چشم شود:
الف- حاد: چنانچه چشم به طور مستقیم و به مدت طولانی به ویژه در روز های سرد یا برفی در برابر تابش آفتاب باشد، پرتو UVB موجود در آن می تواند باعث آسیب موقت به قرنیه چشم و كوری موقت شود كه به آن فتوكراتیت photokeratitis) )گویند.
علامت این بیماری دردناك بودن چشم و نیز از دست دادن قدرت بینایی به طور موقت است.
البته با استراحت دادن به چشم این مشكل خودبه خود بهبود می یابد.
ب- مزمن: در صورتی كه چشم ها در طول سالیان متمادی در برابر پرتو آفتاب باشد، به علت وجود UVB در آن می تواند یكی از عوامل ایجاد كننده آب مروارید باشد.
جالب است بدانید كه نور خورشید از روی سطوحی مثل آب، شن، برف و هوای ابری اثر تخریبی بیشتری نسبت به تابش مستقیم آفتاب به صورت و چشم دارد.
ساعت ۱۰ صبح تا ۴ بعدازظهر از مهم ترین ساعات روز است كه چشم در برابر تابش آفتاب است و در این ساعات باید از عینك آفتابی استفاده كرد.
•عینك آفتابی مناسب چگونه عینكی است
بسیار ساده است، بهترین عینك آفتابی عینكی خواهد بود كه بتوانید اغلب ساعاتی كه در فضای آزاد حضور دارید استفاده نمایید و احساس راحتی نمایید.
نكته مهم و قابل توجه این است كه باید عینكی انتخاب شود كه تمام ویژگی های یك عینك خوب به لحاظ استاندارد را داشته باشد و با توجه به اینكه قرار است در طول روز از آن استفاده شود چنانچه از این عینك به لحاظ ظاهری خوشتان نیاید فاقد ارزش است.بنابراین:
۱- هرگز فرم و ظاهر عینك را دست كم نگیرید؛ چرا كه در صورتی از آن استفاده می كنید كه به لحاظ ظاهری از نظر خودتان و دیگران قابل قبول باشد.
۲- اندازه صورت شما باشد و با آن احساس راحتی كنید.
۳- به اندازه كافی وقت بگذارید و آن را روی صورت امتحان و دقت كنید با استفاده از آن چه احساسی دارید.
۴- یك عینك خوب زمانی از چشم شما نگهداری می كند كه روی چشمتان باشد، نه اینكه داخل داشبورد ماشین باشد و یا داخل كت بگذارید، یا آن را پایین ترین قسمت بینی قرار دهید و یا در نهایت روی مو های سر بگذارید.
۵- فراموش نكنید حتماً از درون شیشه عینك بیرون را نگاه كنید. به چشمان خود اجازه دهید كه قضاوت كند چگونه محیط بیرون را می بیند.
۶- شما به عینكی نیاز دارید كه به اندازه كافی شیشه آن تیره باشد تا از چشمان شما در مقابل نور زیاد محافظت و احساس راحتی نماید و نیز تیرگی آن به حدی نباشد كه قدرت دید شما را در تاریكی كم نماید و یا استفاده از آن موجب اشتباه در تشخیص رنگ ها شود.
۷- رنگ های استانداردی كه در رنگ شیشه عینك آفتابی می توان به كار برد عبارتند از:
- خاكستری: از خاكستری كم رنگ تا تیره
- نارنجی: از نارنجی كم رنگ تا تیره
- قهوه ای: از قهوه ای كم رنگ تا تیره
- سبز: از سبز كم رنگ تا تیره
۸- افرادی كه از عینك ها یا لنز های طبی استفاده می كنند، اگر آنها پرتو UV را از خود عبور می دهند، برای نگهداری از چشم باید از عینك های آفتابی استفاده نمایند.
۹- كودكان هرگز نباید از عینك های اسباب بازی استفاده نمایند. چرا كه شیشه این عینك ها قادر به جذب و انعكاس پرتو های مضر از جمله UV نیست. به دلیل تیرگی شیشه آن شدت نور مرئی را كاهش می دهد و در نهایت موجب ورود مقدار بیشتری پرتو نامرئی و مضر به چشم می شود.
۱۰- نوع عینك آفتابی برای كودكان شبیه عینك بزرگسالان است اما به دلیل تحرك زیاد آنها ارجح آن است كه شیشه آن از پلی كربنات كه نشكن است، استفاده شود.
۱۱- برای رانندگان استفاده از عینك آفتابی یك وسیله ضروری است؛ چرا كه علاوه بر محافظت از چشم با كاهش شدت نور موجب افزایش دقت و دید هنگام رانندگی می شود.
۱۲- استفاده از عینك های آفتابی معمولی در شب جایز نیست.
اما رانندگان می توانند در شب از نوعی عینك كه رنگ شیشه های آن نارنجی است استفاده نمایند و این عینك ها علاوه بر اینكه موجب كاهش شدت نور چراغ های ماشین های روبه رو می شود نیز باعث می شود راننده بخش های تاریك جاده را بهتر ببیند.
۱۳- قاب عینكی كه انتخاب می كنید باید حدقه چشم را بپوشاند و بتواند به طور كامل از ورود نور به داخل چشم جلوگیری نماید.
۱۴- در صورتی كه در شرایط خاصی قرار دارید. از قبیل موقعیت های صنعتی _ ورزشی باید از عینك های مخصوص آن استفاده نمایید.
•انواع شیشه های عینك آفتابی
رنگ شیشه های عینك آفتابی طیف وسیعی از رنگ روشن تا رنگ كاملاً تیره را دربرمی گیرد كه در چهار گروه طبقه بندی می شوند و هر كدام در شرایط خاصی كاربرد دارد.
۱- در این گروه رنگ شیشه عینك به طور كامل یكنواخت است و در این صورت شدت نور را از مسیر های مختلف كه به چشم می رسد، به طور یكسان كاهش می دهد.
۲- در گروهی از شیشه ها تیرگی رنگ شیشه عینك از بالا به پایین كاهش می یابد.
با توجه به اینكه در بعضی شرایط شدت نور در بالای سر نسبت به روی زمین بیشتر است قسمت فوقانی شیشه ها را تیره تر می سازند.
۳- گروه سوم قسمت بالا و پایین شیشه عینك تیره است و بخش میانی آن روشن است.
در بعضی شرایط از قبیل ماهیگیری و... كه شدت نور فوقانی و نیز انعكاس نور از سطح زمین یا آب زیاد است، این دو قسمت را تیره و قسمت میانی شیشه ها را روشن می سازند.
۴- شیشه های عینك آفتابی كه سطوح خارجی آن شبیه آینه است زیرا اینگونه شیشه ها طیف وسیعی از پرتو ها را برمی گرداند كه شامل پرتو مادون قرمز نیز می شود و از گرم شدن چشم جلوگیری می كند.
•عملكرد شیشه های عینك آفتابی نیز می تواند متفاوت باشد
۱- شیشه های فتوكرومیك: رنگ شیشه عینك براساس شدت نور تغییر می كند.
۲- شیشه های پولاریزه: به صورت انتخابی اشعه هایی كه از سطوح به چشم می تابد منعكس می كند؛ مثل نور منعكس شده از سطح جاده یا آب و به این ترتیب موجب بهبود دید می شود. مثلاً مورد استفاده ماهیگیران.
۳- شیشه های افزاینده كنتراست: در شرایط ویژه ای كاربرد دارد.
۴- شیشه های كاهنده پرتو مادون قرمز: استفاده از آن موجب كاهش حرارت به چشم می شود و از این طریق موجب آرامش چشم می شود.
•جنس شیشه های عینك آفتابی
به طور كلی شیشه عینك های آفتابی باید در مقابل حرارت و ضربه مقاوم باشد.
۱- عینك های آفتابی كه لنز آنها شیشه ای است: از معروف ترین جنس های مورد استفاده است و در ساخت آن سعی می شود در مقابل خراشیدگی نیز مقاوم باشد.
۲- شیشه های پلاستیكی: این نوع از انواع شیشه ای سبك تر است. همچنین بعضی از انواع آنها در مقابل خراش مقاوم هستند.
شیشه هایی كه از جنس پلی كربنات هستند از معروف ترین انواع این گروه است كه در مقابل ضربه مقاوم است. اینگونه شیشه ها در شرایط ویژه مثل ورزش های خطرناك و دسته جمعی یا كودكانی كه فعالیت آنها زیاد است كاربرد دارد.

منبع : روزنامه شرق