پنجشنبه, ۶ اردیبهشت, ۱۴۰۳ / 25 April, 2024
مجله ویستا


ساز دم‌دمی‌ مزاج‌ها


ساز دم‌دمی‌ مزاج‌ها
شاید بسیار صعب‌الوصول‌ بودن‌ آن‌ است‌ كه‌ بر اعجازش‌ می‌افزاید جز برای‌ كسی‌ كه‌ برده‌وار و از صمیم‌ قلب‌ خود را تسلیم‌ این‌ ساز كند.این‌ را حتما باید مدنظر قرارداد كه‌ هیچ‌ ویولنی‌ مثل‌ ویولن‌ دیگر نیست‌ و هر یك‌ مانند یك‌ موجود بشری‌ ویژه‌ و منحصر به‌ فرد است‌.در نواختن‌ ویولن‌ نوازنده‌ موجودی‌ مستقل‌ است‌ و هیچ‌ دست‌ بیگانه‌یی‌ در ملك‌ او اختیار ندارد و هیچ‌ گوشی‌ جز گوش‌ او زیر و بم‌ صدا را تعیین‌ نخواهد كرد و به‌ محض‌ اینكه‌ آرشه‌اش‌ را لمس‌ كند، چالشی‌ شگفت‌انگیز آغاز می‌شود و این‌ ارتباط‌ شگفت‌ بین‌ ویولن‌ و نوازنده‌ است‌ كه‌ این‌ ساز را منحصر به‌ فرد ساخته‌ است‌.این‌ ساز هیچ‌ محل‌ ؤابت‌ و ساكنی‌ به‌ عنوان‌ تكیه‌گاه‌ ندارد و خود نوازنده‌ نیز چنین‌ وضعی‌ دارد جز در نقاطی‌ كه‌ پایش‌ زمین‌ را لمس‌ می‌كند.دست‌های‌ نوازنده‌ باید تا حد زیادی‌ انعطاف‌پذیر و قوی‌ و دارای‌ حالت‌ فنری‌ باشد و همیشه‌ در سطح‌ شانه‌ یا در حدود آن‌ به‌ كار گرفته‌ شوند.ویولن‌ یك‌ ساز ظریف‌ و فرنگی‌ است‌ طبق‌ نمونه‌هایی‌ كه‌ ساخته‌ می‌شود از ۵۸ قطعه‌ مختلف‌ كه‌ به‌ طرز دقیقی‌ با هم‌ جور شده‌اند و وزن‌ آن‌ در حدود ۴۰۰ گرم‌ است‌.این‌ ساز ابتدا توسط‌ سازنده‌ ایتالیایی‌ گاسپارو برتولونی‌ اختراع‌ شده‌ است‌.از شاگردان‌ مشهور گاسپارو «آآماتی‌» بود كه‌ او هم‌ بهترین‌ سازنده‌ ویولن‌ در سطح‌ جهان‌ (آنتونیو استرادیواریوس‌) را پرورش‌ داد....
تاكنون‌ كسی‌ در جهان‌ پیدا نشده‌ كه‌ نه‌ تنها بتواند هنر آنتونیو را تكمیل‌ كند بلكه‌ قادر نبوده‌ ویولنی‌ بسازد كه‌ از حیث‌ زیبایی‌ و صوت‌ بتواند با ویولن‌های‌ او برابری‌ كند.جلا و ظاهر خوش‌ ویولن‌ استرادیواریوس‌ چیزی‌ در حد كیفیت‌ خورشید است‌ كه‌ روی‌ پوست‌ ابریشمی‌ تابیده‌ باشد.همچنین‌ نرمی‌،لطافت‌ منحصر به‌ فرد و پختگی‌ می‌توان‌ در آن‌ یافت‌.تاكنون‌ متجاوز از سه‌ قرن‌ از اختراع‌ اولین‌ نمونه‌ ویولن‌ توسط‌ گاسپارو برتولونی‌ می‌گذرد و در این‌ مدت‌ با وجود كشفیات‌ جدیدی‌ كه‌ در علوم‌ فیزیك‌ و شیمی‌ رخ‌ داده‌ نه‌ تنها توانسته‌اند در ساختمان‌ ویولن‌ تغییر بدهند بلكه‌ از رموز كار سازندگان‌ قدیم‌ نیز چیزی‌ درك‌ نكردند.
ویولونیست‌ نابغه‌
یهودی‌ منوهین‌ رالكین‌ یكی‌ از خوش‌قریحه‌ترین‌ ویولونیست‌ها و هنرمندان‌ جهان‌ در قرن‌ بیستم‌ بود، هنرمندی‌ كه‌ به‌ نیروی‌ درمانگر موسیقی‌ ایمان‌ داشت‌ و نه‌ تنها با موسیقی‌اش‌ بلكه‌ با اعمال‌ انسان‌دوستانه‌اش‌ انسان‌ها را متاؤر می‌كرد.وی‌ در ۲۲ آوریل‌ ۱۸۹۶ در ایالت‌ نیوجرسی‌ امریكا به‌ دنیا آمد.اجداد منوهین‌ از روحانیون‌ مقیم‌ روسیه‌ بودند.او در خانواده‌یی‌ به‌ دنیا آمد كه‌ تعلیم‌ ویولن‌ بسیار مرسوم‌ بود و هنگامی‌ كه‌ او پنج‌ سال‌ بیشتر نداشت‌ شروع‌ به‌ آموختن‌ ویولن‌ كرد و طی‌ چند ماه‌ اصول‌ اولیه‌ ویولن‌ را نزد مادرش‌ فراگرفت‌ و بعد برای‌ تعلیم‌ موسیقی‌ نزد زیگموند انكه‌ رفت‌.اندكی‌ بعد مسوولیت‌ تعلیم‌ او را لویس‌ پرزینگر برعهده‌ گرفت‌ كه‌ خود از شاگردان‌ یسایز بلژیكی‌ و در كودكی‌ به‌ عنوان‌ نخستین‌ كودك‌ نابغه‌ نوازنده‌ ویولن‌ در امریكا شهرتی‌ زودگذر یافته‌ بود.اما شهرت‌ پرزینگر بزودی‌ تحت‌الشعاع‌ نبوغ‌ و استعداد درخشان‌ شاگردش‌ قرار گرفت‌ كه‌ در سن‌ هفت‌سالگی‌ با اجرای‌ سمفونی‌ اسپانیل‌ اؤر ادوار لالو تحت‌ رهبری‌ آلفردهارتز در اركستر سمفونیك‌ سانفرانسیسكو چشمها را به‌ خود خیره‌ ساخت‌.پرزینگر، منوهین‌ را در مكتب‌ فرانسوی‌ بلژیكی‌ آموزش‌ داد.او در همین‌ زمان‌ از آموزش‌های‌ آدولف‌ بوش‌نیز در شهر بازل‌ سویس‌ بهره‌مند شد.یهودی‌ در سن‌ سیزده‌سالگی‌ به‌ عنوان‌ تك‌نواز در صحنه‌های‌ بین‌المللی‌ ظاهر می‌شد و به‌ نام‌ «كودك‌ نابغه‌ و ویولونیست‌ قرن‌» مورد ستایش‌ قرار می‌گرفت‌.پس‌ از آن‌ پیشرفت‌های‌ منوهین‌ سرعت‌ نفسگیری‌ پیدا كرد بطوری‌ كه‌ منوهین‌ در دهه‌های‌ بعد با بهترین‌ اركسترهای‌ دنیا و معروفترین‌ رهبران‌ اركستر همكاری‌ كرد.او در سال‌ ۱۹۳۵ با ۱۰ اركستر در ۶۳ شهر كنسرت‌ اجرا كرد و پس‌ از آن‌ دو سال‌ در انظار عموم‌ ظاهر نشد.شعله‌ور شدن‌ آتش‌ جنگ‌ جهانی‌ دوم‌ منوهین‌ را به‌ مسوولیت‌ مهمی‌ كه‌ به‌ عهده‌ داشت‌ واقف‌ ساخت‌. برقراری‌ صلح‌ و تفاهم‌ بین‌ ملت‌ها و ارتقای‌ سطح‌ همكاری‌های‌ بین‌المللی‌، وظیفه‌یی‌ بود كه‌ او تا آخر عمر برعهده‌ گرفت‌.علاقه‌ او به‌ فرهنگ‌های‌ دیگر و عرصه‌های‌ گوناگون‌ موسیقی‌ باعث‌ شد كه‌ وی‌ سفرهای‌ متعددی‌ را به‌ شرق‌ داشته‌ باشد. چندین‌ بار به‌ ایران‌ سفر كرد و با اركستر سمفونیك‌ تهران‌ كنسرت‌هایی‌ اجرا كرد.در سال‌ ۱۹۶۲ یك‌ مدرسه‌ شبانه‌روزی‌ را برای‌ كودكان‌ با استعداد در رشته‌ موسیقی‌ در لندن‌ بنا نهاد و سال‌ ۱۹۷۲ آكادمی‌ موسیقی‌ بین‌المللی‌ برای‌ نوازندگان‌ زهی‌ جوان‌ در سویس‌ را پایه‌گذاری‌ كرد.ملكه‌ الیزابت‌ دوم‌ به‌ او نشان‌ لیاقت‌ مقام‌ شوالیه‌یی‌، عنوان‌ لرد و عضویت‌ مادام‌العمر در حكومت‌ سلطنتی‌ اعطا كرد. منوهین‌ در سال‌ ۱۹۹۲ به‌ عنوان‌ سفیر حسن‌ نیت‌ یونسكو برگزیده‌ شد.یهودی‌ منوهین‌ در روز ۱۲ مارس‌ ۱۹۹۲ در شهر برلین‌ به‌ علت‌ نارسایی‌ قلبی‌ درگذشت‌.«هر آنچه‌ انسان‌ واقعا خواهان‌ آن‌ است‌ و دوست‌ دارد انجام‌ دهد، باید هر روز به‌ انجام‌ آن‌ بپردازد برای‌ هنرمند می‌بایست‌ این‌ كار به‌ همان‌ آسانی‌ باشد كه‌ پرواز برای‌ پرنده‌ است‌. نمی‌توانیم‌ پرنده‌یی‌ را تصور كنیم‌ كه‌ به‌ خود بگوید: «خب‌ امروز خسته‌ام‌، امروز پرواز نمی‌كنم‌» .
یهودی‌ منوهین‌
فرزادكفیلی‌
منبع : روزنامه اعتماد


همچنین مشاهده کنید