پنجشنبه, ۶ اردیبهشت, ۱۴۰۳ / 25 April, 2024
مجله ویستا

فوتبال‌ مدرن‌ نوعی‌ شطرنج‌ است‌


فوتبال‌ مدرن‌ نوعی‌ شطرنج‌ است‌
فوتبال‌ مدرن‌ شكل‌ بازی‌ شطرنج‌ است‌. آن‌ توپ‌ است‌ كه‌ نقش‌ ۲۲ بازیگر را مشخا خواهد ساخت‌. سرعت‌ خارق‌ العاده‌ ی‌ توپ‌ در بازیهای‌ بین‌ المللی‌ عاملی‌ ست‌ كه‌ اهمیت‌ تاكتیك‌ تیمی‌ را بیشتر نمایان‌ میسازد. یازده‌ بازیكن‌ كه‌ وظایف‌ مشخا تدافعی‌ و هجومی‌ داشته‌ باشند قادرند تیم‌ رقیب‌ را كه‌ از بازیكنان‌ بهتری‌ برخوردار باشند را شكست‌ دهند. هدف‌ مربیان‌ باید آن‌ باشد كه‌ تیمی‌ به‌ وجود آورند كه‌ مجموع‌ كلی‌ آن‌ از جمع‌ تك‌ تك‌ افراد بیشتر باشد. تیم‌ ملی‌ ایران‌ با سیستم‌ سنتی‌ ۲ ۴ ۴ در دو بازی‌ مقدماتی‌ جام‌ جهانی‌ ۲۰۰۶ مقابل‌ بحرین‌ و كره‌ شمالی‌ بازیكرد و افشین‌ قطبی‌ بر اساس‌ این‌ دو بازی‌، تحلیلی‌ را بیان‌ كرده‌ كه‌ می‌خوانید:
هنگام‌ دفاع‌
مدافعان‌ ایران‌ یك‌ خط‌ لوزی‌ تشكیل‌ داده‌ و هر یك‌ از چهار مدافع‌ در كانال‌ خود به‌ دفاع‌ ناحیه‌ ای‌ میپردازند. در خط‌ میانی‌ مشاهده‌ می‌ كنیم‌ كه‌ چهار هافبك‌ به‌ شكل‌ لوزی‌ قرار میگیرند كه‌ شامل‌ یك‌ هافبك‌ دفاعی‌، یك‌ هافبك‌ تهاجمی‌ و دوبال‌ میانی‌ می‌ باشند. هافبكهای‌ تیم‌ ملی‌ ایران‌ پر جنب‌ و جوش‌ بوده‌ و با كار خوب‌ گروهی‌ شان‌ سعی‌ دارند خط‌ میانی‌ را به‌ تصاحب‌ درآورند. مهاجمین‌ یك‌ خط‌ به‌ عقب‌ برمی‌گردند تا به‌ عنوان‌ اولین‌ خط‌ دفاعی‌ تعداد خطوط‌ باز پاس‌ دادن‌ در وسط‌ زمین‌ را كاهش‌ دهند. هدف‌ اساسی‌ آن‌ است‌ كه‌ به‌ حریف‌ فرصت‌ حملات‌ خطرناك‌ داده‌ نشود. این‌ هدف‌ در صورتی‌ عملی‌ است‌ كه‌ فضای‌ بازی‌ از مهاجمین‌ گرفته‌ شده‌ و با افزودن‌ تعداد نفرات‌ در مقابل‌ بازیكن‌ پا به‌ توپ‌، آنان‌ را به‌ دستپاچگی‌ و سردرگمی‌ دچار سازد. موفقیت‌ مدافعین‌ ایرانی‌ صرفا ناشی‌ از تاكتیك‌ پیاده‌ شدن‌ در روی‌ زمین‌ نبوده‌ و بلكه‌ به‌ خاطر تلاشهای‌ فردی‌، روحیه‌ جنگندگی‌ و استفاده‌ از انرژی‌ زیاد می‌باشد. هنگام‌ دفاع‌، فاصله‌ خطوط‌ از یكدیگر زیاد می‌ باشد و در نتیجه‌ شكاف‌های‌ عمیق‌ میان‌ مدافعین‌، هافبك‌ها و مهاجمان‌ به‌ وجود می‌ آید. مدافعان‌ ایرانی‌ بایستی‌ كه‌ با جاگیری‌ درست‌ خط‌ دفاعی‌ خود را مقداری‌ جلو برده‌ تا فاصله‌ اش‌ را با خط‌ میانی‌ كاهش‌ دهند.
در بیشتر تیم‌ های‌ آسیایی‌ مشاهده‌ می‌ كنیم‌ آن‌ زمان‌ كه‌ توپ‌ را در حمله‌ از دست‌ می‌ دهند به‌ سرعت‌ سوی‌ عقب‌ باز می‌ گردند. مدافعان‌ از آن‌ می‌ ترسند كه‌ مبادا مهاجمان‌ حریف‌ از شكافهای‌ بین‌ مدافعان‌ استفاده‌ نمایند. عقب‌ نشینی‌ به‌ شكلی‌ كه‌ در بالا اشاره‌ شد باعث‌ می‌گردد كه‌ شكاف‌های‌ میانی‌ بیشتر شده‌ و در نتیجه‌ هافبكها می‌بایستی‌ با شمار بیشتری‌ از مشكلات‌ دست‌ و پنجه‌ نرم‌ كنند.
در زمانهای‌ مشخا، چهار مدافع‌ می‌ بایستی‌ به‌ عقب‌ باز گردند ولی‌ در عین‌ حال‌ خطوط‌ میانی‌ و حمله‌ نیز به‌ سهم‌ خودشان‌ مسوولند به‌ عقب‌ بازگشته‌ و از ایجاد شكاف‌ جلوگیری‌ نماند. تیم‌ ملی‌ ایران‌ هنگام‌ دفاع‌ باید تلاش‌ نماید تا هم‌ در ابعاد افقی‌ و هم‌ در ابعاد عمودی‌ فشرده‌ بازی‌ كند تا در جام‌ جهانی‌ ۲۰۰۶ موفق‌ باشد.
در هنگام‌ حمله‌
واضح‌ آن‌ است‌ كه‌ در فوتبال‌ تهاجمی‌ هدف‌ به‌ ثمر رسانیدن‌ گل‌ می‌باشد. برای‌ كسب‌ موفقییت‌، حفظ‌ توپ‌ هنگام‌ حمله‌ از اهمیت‌ فراوانی‌ برخوردار است‌ و بایستی‌ از تمامی‌ فضای‌ زمین‌ بازی‌ استفاده‌ شود. در بسیاری‌ از سیستم‌های‌ تهاجمی‌، مهاجمان‌ به‌ عمق‌ خط‌ دفاعی‌ هدایت‌ گشته‌ و از هافبك‌ها و دفاع‌ چپ‌ و راست‌ استفاده‌ می‌ كنند تا به‌ باز نمودن‌ ابعاد بازی‌ بپردازند. نقش‌ توپ‌ در ایجاد فضا دارای‌ اهمیت‌ خاص‌ خود می‌باشد. سرعت‌ توپ‌ و پاسها فضای‌ بیشتری‌ را هنگام‌ حمله‌ فراهم‌ می‌سازد. به‌ یاد داشته‌ باشیم‌ كه‌ سرعت‌ توپ‌ از هر بازیكنی‌ بیشتر است‌ و خود توپ‌ در هیچ‌ زمانی‌ خسته‌ نمی‌ شود!
تیم‌ ملی‌ ایران‌ از بازیكنانی‌ با تكنیك‌ سطح‌ بالا برخوردار می‌ باشد كه‌ قادرند دست‌ به‌ عملیات‌ خوبی‌ با توپ‌ بزنند. این‌ ارزشها نتیجه‌ ی‌ بازیهای‌ گل‌ كوچك‌ در خیابان‌ هاست‌ كه‌ در فرهنگ‌ فوتبال‌ خودمان‌ رواج‌ بسیار دارد. می‌ بایستی‌ ما از این‌ ارزش‌ به‌ نحو احسنت‌ در هنگام‌ حملات‌ استفاده‌ نمائیم‌. بازیكنان‌ ایران‌ در نبرد تن‌ به‌ تن‌، پاسكاری‌ عمقی‌ به‌ پشت‌ دفاع‌ و سانترهای‌ عمقی‌ به‌ روی‌ دروازه‌ در آسیا حرف‌ اول‌ را می‌ زنند. برای‌ موفقییت‌ در سطح‌ دنیا و جام‌ جهانی‌، هنگام‌ حمله‌ تیم‌ ایران‌ می‌ بایست‌ با دیسیپلین‌ بهتر دست‌ به‌ كار شود. هنگامی‌ كه‌ سرعت‌ بازی‌ تیمهای‌ رده‌ ی‌ اول‌ جهانی‌ را با تیم‌ ایران‌ قیاس‌ كنید، به‌ تفاوت‌ سطح‌ بازی‌ پی‌ خواهید برد. این‌ نكته‌ به‌ ظاهر پیش‌ افتاده‌، تفاوت‌ یك‌ تیم‌ درجه‌ اول‌ را با دیگر تیم‌ ها ظاهر می‌ سازد. هنگامی‌ كه‌ توپ‌ برای‌ نوك‌ حمله‌ فرستاده‌ می‌ گردد، یك‌ ؤانیه‌ سریعتر رسیدن‌ توپ‌ معنایش‌ ایجاد امكانات‌ بیشتر برای‌ فورواردمان‌ در محوطه‌ ی‌ جریمه‌ ی‌ حریف‌ می‌ باشد. در بازی‌ فوتبال‌ همیشه‌ بایستی‌ به‌ دنبال‌ ساده‌ ترین‌ جوابها در در هر شرایطی‌ با كمترین‌ تعداد پاس‌ در كوتاه‌ ترین‌ زمان‌ باشیم‌. در انتها بایستی‌ اشاره‌ كنم‌ كه‌ بازیكنان‌ تیم‌ ملی‌ هنگامی‌ كه‌ توپ‌ در اختیار یك‌ بازیكن‌ خودی‌ می‌ باشد، می‌بایست‌ فضاها را بپوشانند تا جلوی‌ ضد حمله‌ احتمالی‌ تیم‌ حریف‌ گرفته‌ شود.
در مقاله‌ آینده‌ بازیكنان‌ را تك‌ به‌ تك‌ مورد ارزیابی‌ قرار خواهم‌ داد. ما توانایی‌ آن‌ را داریم‌ كه‌ در جام‌ جهانی‌ ۲۰۰۶ شگفتی‌ آفرینیم‌.
سرعت‌ را می‌توان‌ از سه‌ زاویه‌ مورد بررسی‌ قرار داد.
۱سرعت‌ پیش‌ بینی‌ در این‌ نوع‌ سرعت‌، بازیكنان‌ بایستی‌ پیش‌ بینی‌ نمایند كه‌ توپ‌ كجا می‌ رود، بازیكنان‌ حریف‌ در كدام‌ موقعیت‌ قرار خواهند گرفت‌ و بازیكنان‌ خودی‌ در كدام‌ سمت‌ خواهند بود. بازیكنانی‌ كه‌ در این‌ امر دارای‌ توانائی‌ و تجربه‌ باشند، موفق‌ خواهند بود.
۲سرعت‌ عكس‌ العمل‌ مساله‌ آن‌ است‌ كه‌ بازیكنان‌ با چه‌ شتابی‌ قادرباشند تا به‌ شرایط‌ نوین‌ عكس‌ العمل‌ نشان‌ دهند. انسان‌ قادر است‌ به‌ سیستم‌ عصبی‌ خویشتن‌ یاد دهد تا سریعتر در برابر حوادث‌ عكس‌ العمل‌ ارایه‌ دهد.
۳سرعت‌ فیزیكی‌ اینجا سخن‌ از مقدار مسافتی‌ ست‌ كه‌ یك‌ بازیكن‌ در زمان‌ مشخص طی‌ می‌ نماید.
تیم‌ فعلی‌ ملی‌ ایران‌ دارای‌ سرعتی‌ متوسطی‌ است‌. استثناء آن‌ در جناح‌ راست‌ صدق‌ می‌ كند، آنجایی‌ كه‌ كعبی‌ و مهدوی‌ كیا بازی‌ می‌ نمایند.
از شكافهای‌ بین‌ خطوط‌ صحبت‌ كردید. در كجا این‌ شكافها بیشتر قابل‌ مشاهده‌ است‌؟
عمق‌ شكافها بین‌ دو خط‌ هافبك‌ و دفاع‌ بیشتر محسوس‌ است‌. همچنین‌، بایستی‌ كه‌ فاصله‌ دو خط‌ میانی‌ و حمله‌ كاهش‌ یابد.
نظرتان‌ در مورد تعویض‌ ها چیست‌؟
قادر به‌ پاسخ‌ دادن‌ به‌ این‌ سوال‌ نیستم‌ زیرا كه‌ من‌ از فرم‌ بدنی‌ و سلامت‌ بازیكنان‌ بی‌ خبرم‌.
اشاره‌ كردید كه‌ می‌ بایستی‌ فاصله‌ها و زوایای‌ بین‌ هم‌ را بهتر كنیم‌. توضیح‌ بیشتری‌ دهید. هنگام‌ حمله‌، با به‌ وجود آوردن‌ لوزی‌ ها و مثلث‌ های‌ متعدد در سراسر زمین‌، امكان‌ كنترل‌ توپ‌ و بردنش‌ به‌ جلو، عقب‌، چپ‌ و راست‌ حاصل‌ می‌گردد. در چنین‌ شرایطی‌، فرستادن‌ توپ‌ به‌ مناطق‌ مختلف‌ زمین‌ در خط‌ دفاعی‌ حریف‌ شكاف‌ به‌ وجود آورده‌ و امكان‌ نفوذهای‌ موؤررا به‌ وجود می‌ آورد.
از سیستم‌ ۲ ۴ ۴ واز دفاع‌ منطقه‌یی‌ سخن‌ گفتید. برتری‌ این‌ سیستم‌ دفاعی‌ بر شیوه‌ دفاع‌ فرد به‌ فرد چیست‌؟
به‌ نظر من‌ دفاع‌ منطقه‌ یی‌ ساده‌ ترین‌ روش‌ دفاعی‌ است‌. این‌ سیستم‌، سازمان‌ تیمی‌ را حفظ‌ نموده‌ و فشار كاری‌ بر بازیكنان‌ را كاهش‌ می‌ دهد. در این‌ سیستم‌ تدافعی‌ امكان‌ آن‌ است‌ كه‌ با تعداد نفرات‌ بیشتری‌ فرد صاحب‌ توپ‌ را زیر فشار قرار دهیم‌. همچنین‌، آن‌ موقع‌ كه‌ ما از دفاع‌ به‌ حمله‌ می‌رویم‌، قادر می‌گردیم‌ تا از سرعت‌ و دیسیپلین‌ بیشتری‌ برخوردار باشیم‌.

كاوه‌ محبوب‌
منبع : روزنامه اعتماد


همچنین مشاهده کنید