سه شنبه, ۲۹ اسفند, ۱۴۰۲ / 19 March, 2024
مجله ویستا

تکّرر ادرار


- چه وقت به پزشک مراجعه کنیم؟
- با وجود کم کردن خوردن مایعات و محرک‌های مثانه، تکّرر ادرار هنوز وجود دارد.
- تکرِّر ادرار مانع انجام عادی کار، مسافرت، یا خواب می‌شود.
- تکّرر ادرار با احساس نیاز به دفع ادرار همراه است.
- درد و سوزش با تکّرر ادرار همراه است.

- تکرار ادرار نشانهٔ چیست؟
یک لیوان چای با صبحانه، یک لیوان آب میوه سر راه، یک لیوان چای ساعت ده، یک بطری نوشابه با ناهار، دوباره یک لیوان چای بعد از ناهار، از عصر تا شب هم دو لیوان دیگر چای، و خوردن آب در فاصلهٔ اینها. خوب باز هم می‌گوئید چرا اینقدر ادرار دفع می‌کنید؟
دفع ادرار میزان مشخصی ندارد و در هر کسی، حتی در هر روز، فرق می‌کند.
مواد محرک کلیه و تحریک‌کننده مثانه علل شایع تکّرر ادرار هستند و در صدر همهٔ آنها کافئین و الکل قرار دارد، زیرا اینها مدرهای طبیعی هستند و باعث تشکیل بیشتر ادرار می‌شوند. برخی داروهای مدر و ضدفشار خون هم دفع ادرار را زیاد می‌کنند.
عفونت‌های مجاری ادرار، که بسیار هم شایع هستند، با تحرک کلیه‌ها، مثانه، و میزراه دفع ادرار را زیاد می‌کنند. التهاب کلیه، که یک بیماری شدید کلیوی است، و بیماری ناشناخته‌ای به‌نام التهاب بینابینی مثانه که ناراحتی مداوم دستگاه ادراری است نیز باعث تکّرر ادرار می‌شوند.
زنان بیشتر از مردان مستعد ابتلا به این ناراحتی‌ها هستند که ممکن است ایجاد درد در شکم یا پشت یا احساس سوزش به هنگام دفع ادرار کند. عفونت‌ پروستات در مردان هم همین علائم را دارد. بیمار تشخیص داده نشده یا خوب درمان نشدهٔ یا قند هم تکّرر ادرار می‌‌آورد. به‌علاوه، انسداد در هر جای دستگاه ادراری (مثل سنگ کلیه یا سنگ مثانه) تخلیه کامل ادرار را مانع می‌شود، که این حالت پرشدن زودتر مثانه و احساس نیاز بیشتر به دفع ادرار را به‌وجود می‌‌آورد. این ناراحتی در سالخوردگان شدیدتر است، چون غدّهٔ پروستات آنها بر میزراه فشار آورده و انسداد ایجاد می‌کند که در هنگام دراز کشیدن شبانه تکّرر ادرار را به‌دنبال دارد.
اگر شب‌ها بیشتر ادرار دفع می‌کنید، ممکن است به علت پیری باشد. با بالا رفتن سن تولید ادرار در شب بیشتر می‌شود. در سالخوردگان دو سوم ادرار در شب و یک سوم در روز تولید می‌شود، در حالی که در جوان‌تر‌ها برعکس است.

- درمان تکّرر ادرار
اگر به هنگان دفع ادار احساس درد، سوزش، یا ناراحتی دیگری نمی‌کنید، زیاد جای نگرانی ندارد. ولی اگر تکّرر ادرار ناراحتتان می‌‌کند، می‌توانید برای رفع آن کاری بکنید.
ماهی‌وار آب نخورید. لزومی ندارد همیشه مثل یک تشنهٔ بیابان‌گرد آب بنوشید. حیاتی بودن خوردن هشت لیوان آب در روز کمی اغراق‌آمیز است. و فکر نکنید هرچه بیشتر آب بخورید سموم بیشتری از بدنتان دفع می‌شود. دفع ادرار بیش از حد نشانهٔ سلامت نیست.
مثانه را کمی بزرگ کنید. با اولین اشارهٔ مثانه به دستشوئی نروید. مختصری مقاومت کنید تا مثانه کمی گشاد شود. عادت دادن مثانه به تخلیه بلافاصله پس از اولین احساس نیاز به دفع آن را کوچک می‌کند.
برای این کار در آغاز بعد از مدت معینی، مثلاً ۱۵ دقیقه، بعد از احساس نیاز به دفع ادرار مثانه را خالی کنید. بعد از یک هفته، این زمان را کمی بیشتر کنید. این کار را هفته‌ها و ماه‌ها ادامه دهید تا زمان نیاز به تخلیهٔ مثانه به یک بار در هر سه تا چهار ساعت برسد. اما سعی نکنید رکورد نگاه داشتن ادرار را بشکنید، چون این کار در مدت طولانی باعث عفونت ادراری می‌شود.
داروهایتان را شب نخورید. اگر داروی مدر می‌خورید و شب را بین اتاق خواب و دستشوئی در رفت‌وآمد هستید، از پزشک در مورد تغییر وقت آن سئوال کنید. شاید دارو یا برنامهٔ مصرف آن را تغییر دهید.
فکر کنید عفونت است. در مورد تکرار عفونت ادراری در زنان، به بخش سوزش ادرار مراجعه کنید. مردان نیز می‌توانند همین نکات را رعایت کنند، ولی چون معمولاً مبتلا به عفونت‌های ساده نمی‌شوند، باید حتماً به پزشک مراجعه کنند.
وضع پروستات را کنترل کنید. اگر بیش از ۴۰ سال دارید و هیچ یک از موارد بالا تکّرر ادرار را برطرف نکند، ممکن است دچار بزرگی غدهٔ پروستات شده باشید که مانع دفع کامل ادرار می‌شود. برای معاینه به پزشک متخصص بیماری‌های کلیه و مجاری ادرار مراجعه کنید. ممکن است با خوردن دارو برطرف شود. در غیر این‌صورت، عمل جراحی مشکل را حل می‌کند. پزشک بدون برش قسمت اضافی پروستات را بر می‌دارد.
رجوع کنید به: بی‌اختیاری ادرار.


همچنین مشاهده کنید