آیا پول الکترونیک می‌تواند موفق گردد؟

شرکت‌هائی که امتیاز ماندکس ژاپن را خریده‌اند، عبارت می‌باشند از بانک معروف Sanwa و بزرگترین شرکت کارت‌های اعتباری ژاپن به‌نام: FCB به‌علاوه، بانک سانوا ۵/۲ درصد سهام ماندکس بین‌المللی را هم خریداری نمود. در ابتدا، قرار بود که ماندکس ژاپن چند سال پیش، با هدایت بانک صنعتی به واسطه فشارهای ناشی از عملکرد مالی ضعیف و وام‌های نکول شده، تصمیم گرفت که در عملیات ماندکس سهیم نشود، و ماندکس را در راه تلاش برای یافتن شریکی در ژاپن چند سال پیش، با هدایت بانک صنعتی به واسطه فشارهای ناشی از عملکرد مالی ضعیف و وام‌های نکول شده، تصمیم گرفت که در عملیات ماندکس سهیم نشود، و ماندکس را در راه تلاش برای یافتن شریکی در ژاپن تنها گذارد. با مشارکت بانک سانوا و شرکت JCB در آوریل گذشته، یک کنسرسیوم تبلیغ و تشویق ماندکس ژاپن، شامل شرکت‌های هیتاچی، ماتسوشیتا، اوکی الکترونیک، دای تاپن پرینتینگ، نیپون پرینتینگ و فوجی تشکیل گردید.
حمایت بانک‌های ژاپنی اساسی است
یک محقق مرکز تحقیقات نومورا در ژاپن معتقد است که دخالت دادن بانک ژاپنی سانوا برای ماندکس، از اهمیت قابل توجهی برخوردار است. بعد از مشارکت این بانک، شرکت‌های کارت‌های اعتباری به این باور رسیدند که ماندکس قابل توجه‌ترین طرح پول الکترونیک است؛ زیرا تحت حمایت بانکی ژاپنی قرار گرفته است. حال اگر ماندکس بتواند همکاری بانک‌های دیگری چون ساکورا و آساهی را هم جلب نماید، در کسب اعتماد و قبولی مردم ژاپن موفق خواهد بود.
دیگر پروژه‌های پول الکترونیک در ژاپن
شرکت‌ ویزا هم در این اوضاع آرام نبوده است. این غول کارت‌های اعتباری، از سال ۱۹۹۸ در محله تجاری ـ تفریحی شیویای توکیو مشغول ارائه خدمات بوده است. دیگر دست‌اندکاران ارائه کارت اعتباری می‌باشند از NTT: که از ماه آوریل مشغول شده و وزارت پست و ارتباطات که یک کارت IC را از فوریه ۱۹۹۸ به‌طور آزمایشی، ارائه نموده است. ولی این کارت‌ها قابل تبدیل و داد و ستد با یکدیگر نبوده و به‌عنوان یک منبع مشترک ممکن، به حساب نمی‌آیند. در بررسی به‌عمل آمده در دسامبر ۱۹۹۸، نیمی از افراد مورد بررسی اظهارات داشته‌اند که چیزی در مورد پول الکترونیک نمی‌دانند.
موج دوم پول الکترونیک
شرکت ماندکس بین‌المللی هم قبول دارد که مرحله نخست کار آن شرکت در ژاپن موفقیتی نداشته است. معاون این شرکت می‌گوید: موج نخست کارت الکترونیک هم از نظر فنی و هم از نظر اهداف، انتخاب مناسبی نبوده است. عدم توفیق آن ناشی از این بود که کارت را می‌خواستیم با قدرت فن‌آوری، وارد بازار کنیم، نه با توجه به نیاز بازار. وی افزود: موج دیگری برای ارائه کارت‌های الکترونیک در دست برنامه‌ریزی است. با گسترش سریع اینترنت، کار و کسب الکترونیک نیاز به یک روش پرداخت مطمئن دارد. تحول محیط و امکانات کار و کسب برای رشد، بسیار مهم است.
ماندکس و مولتوس
مهمترین تغییر در طرح جدید ماندکس عبارت از: استفاده از مولتوس که یک سیستم عامل برای کارت‌های هوشمند IC می‌باشد، است. برای جا انداختن مولتوس ـ به‌عنوان استاندارد مورد استفاده برای پول الکترونیک ـ یک کنسرسیوم غیرانتفاعی از چند شرکت در سال ۱۹۹۷ تشکیل گردید.
با توجه به ‌وجود مولتوس در کارت‌های ماندکس، کارت برای شرکت‌های کارت‌های اعتباری ژاپن جذاب‌تر می‌باشد. شرکت مای‌کال اعلام نمود که در ژوئیه امسال، مولتوس را جایگزین ۵ میلیون کارت خود خواهند نمود. شرکت لایف هم اعلام نموده که به‌ زودی، ۵ میلیون کارت مولتوس منتشر خواهد نمود.
مدیرعامل شرکت ماسکو می‌گوید: ژاپن، پیشرفته‌ترین بازار جهان در زمینه قبول مولتوس می‌باشد. مولتوس، تنها استاندارد پول الکترونیک است که شرکت‌های ژاپنی توان کنترل آن را دارند. در همین راستا، مولتوس سمیناری ترتیب داد که در آن، نظر ۵۰ شرکت کار اعتباری ژاپن را به خود جلب نمود. به‌علاوه، بزرگترین دست‌اندرکار ـ یعنی هیتاچی ـ به ۶۰،۰۰۰ نفر کارکنان خود، کارت‌های هوشمند مولتوس را ارائه نموده که از آن به‌عنوان کارت شناسائی، اخذ پول نقد و پرداخت در رستوران، استفاده نمایند. همچنین، قرار است که شرکت یک کنترل‌کننده خرد ۴۱۱۳/H۸ مولتوس و EEPROM۶۱ هزار بیت نیز عرضه نماید.
مولتوس در برابر کارت‌های جاوا
مولتوس، تنها سیستم‌عامل کارت‌های IC نیست. شرکت سان مایکروسافت، کارتی با استفاده از زبان جاوا طراحی نموده، و مایکروسافت نیز کارت هوشمندی برای سیستم‌عامل ویندوز طراحی نموده است. کارت‌های جاوا، رقیبی سرسخت برای مولتوس خواهد بود، ولی هنوز متداول نشده و فن‌آوری آن به کمال نرسیده است. جاوا با استفاده از یک زبان جدید طراحی شده برای پایگاه‌های ۳۲ بیتی، می‌خواهد کارت‌های خود را بهبود بخشد. در حال حاضر، تراشه‌های کارت‌های هوشمند، کرکترهای ۸ بیتی دارند. تراشه‌های کارت‌های هوشمند، کرکترهای ۸ بیتی دارند. جهت بهره‌مندی کامل از امکانات جاوا، باید جایگاه کارت‌های هوشمند، قوی‌تر از آنچه امروزه هست، باشد. کارت هوشمند مایکروسافت برای ویندوز، هنوز نهائی نمی‌باشد.
به هر حال، مولتوس هم محدودیت‌هائی دارد. تمام برنامه‌های کاربردی مولتوس باید با زبان سطح پائین اسمبل، به‌نام MEL زبان فرعی مولتوس، که برای کارهای نمونه با زبان سطح بالا، مناسب نیست، تهیه شود؛ ولی یک کامپایلر (مفسر) برای برنامه‌های کاربردی نوشته شده به زبان C طراحی شده که برای برنامه‌های کاربردی موجود، مناسب است. مولتوس هم برنامه‌ریزی کرده که کامپایلر MEL به C تقویت نماید تا بتواند کدهای کاربردی فشرده‌ای طراحی کند که روی کارت هوشمند به حافظه اندکی نیاز داشته باشد. کامپایلر C به زودی به بازار می‌آید.
ابزارها
ابزارهای کاربردی مناسب، برای طرح‌های مرحله دوم پول الکترونیک، مطالبی کلیدی به حساب می‌آید. در اروپا که پخش برنامه‌ها به‌صورت دیجیتال متداول شده، امکانات زیادی برای پول الکترونیک به‌وجود آمده است. جعبه‌ای که از طریق ماهواره به اینترنت متصل شده، امری ایده‌آل برای خریدهای متصل و لحظه‌ای و کاربرد پول الکترونیک می‌باشد.
در ژاپن که عرضه‌کنندگان برنامه‌های ماهواره‌ای برای بقاء خود تلاش می‌کنند، برای انتشار پول الکترونیک نیاز به زیرساخت دیگری است. در این زمینه‌ها می‌توان به تلفن‌های همراه ماهواره‌ای، نقاط فروش، و رایانه شخصی اشاره نمود. در این میان، شرکت ارتباطی موبایل (NTT) نخستین خدمات موبایل اینترنتی را دایر نمود. این کمکی به ماندکس نمی‌نماید، زیرا NTT برنامه‌گذاری نموده که از امکانات موجود سان مایکروسافت و کارت‌های جاوا استفاده نماید.
در انگلستان، یک شرکت مهم شبکه تلفن‌های سلول، یک سیستم تلفن سلولی برای کارت‌های نقدی ویزا طراحی نموده و می‌خواهد سیستم مشابهی هم برای ماندکس طراحی نماید. ولی در ژاپن جذابیت مانندکس برای شرکت‌های تلفن سلولی، جای سؤال دارد؛ زیرا آنها بیشتر توجه خود را به دستگاه‌های کارت‌خوان نقطه فروش معطوف نموده‌اند. یکی از مدیران شرکت ماندکس می‌گوید: که مسابقه تازه شروع شده است.

نوشته: نوریکا تاکزاکی