پنج ضلعی آتشین

این روزها تصور می شود كه زیبا بازی نكردن تیم ها و باشگاههای فوتبال جهان تنها دغدغه تماشاگران است در حالی كه این چنین نیست بلكه مقامات فدراسیون جهانی فوتبال(فیفا) نیز به شدت در مورد این موضوع نگران هستند.چندی پیش سپ بلاتر -رئیس فیفا- اعلام كرد، ارائه فوتبال كند و تدافعی پدیده ای است كه آینده فوتبال جهان را تهدید می كند و در نهایت باعث فراری شدن تماشاگران از ورزشگاهها خواهد شد.خوشبختانه در آستانه رقابت های جام جهانی تیم ملی برزیل به دلیل گردهم آمدن گروهی بازیكن فانتزی، فوتبالی زیبا و سراسر شور و طراوت را ارائه می دهد كه این موضوع باعث شادمانی مسئولان برگزار كننده جام جهانی شده است ،البته به شرطی كه مربی این تیم در زمان برگزاری این رقابت ها در سال ۲۰۰۶ محافظه كار نشود.در سال ۱۸۸۳ «سنت جان بوسكو» كه یك كشیش كاتولیك ایتالیایی بود به سرزمین برزیل سفر كرد و در سفرنامه خود نوشت: در اینجا به من الهام شده كه در آینده این منطقه از برزیل به سرزمین شیر و عسل تبدیل خواهد شد و به همین دلیل ساكنان آن ثروتمند خواهند شد.به هرحال ۷۰ سال بعد، دولت برزیل آرزوی این كشیش را برآورده كرد و تصمیم گرفت پایتخت این كشور را در مركز این سرزمین كه برازیلیا نام داشت تأسیس بكند. برای ساخت این شهر از بهترین معماران كشور برزیل بهره گرفته شد و خیابان های شهر به گونه ای طراحی و ساخته شد تا اینكه نیازی به چراغ های راهنمایی نباشد. به عبارت دیگر، این شهر فاقد چهارراه بود و هتل ها و بانك ها در مراكز مشخصی ساخته شده بودند.جالب اینكه چند هفته پیش در همین شهر كه مهد طراحی و معماری است تیم ملی فوتبال برزیل در ورزشگاه مانه گارینشا موفق شد در چارچوب رقابت های راهیابی به جام جهانی با نتیجه ۵ بر صفر تیم ملی شیلی را در هم بكوبد و به جام جهانی صعود كند. تیم برزیل در این دیدار به حدی كوبنده ظاهر شد كه شاید تا سالها نتوان چنین كوبندگی را در میان تیم های فوتبال جهان مشاهده كرد.به اعتقاد بسیاری از كارشناسان، نمایش برزیل در برابر شیلی یكی از بهترین نمایش های فوتبال در جهان طی چند سال اخیر بود. البته آنچه باعث جلب توجه كارشناسان شد تنها كوبندگی تیم برزیل نبود بلكه شیوه بازی این تیم می باشد كه چنین شیوه ای در میان تیم های فوتبال جهان طی چند دهه اخیر مشاهده نشده است.
سال هاست كه مردم دنیا ، فوتبال زیبا را با صفت فوتبال برزیلی توصیف می كنند و هنگامی نام فوتبال این كشور به میان می آید ناخودآگاه فوتبال فانتزی در ذهن طرفداران فوتبال تداعی می گردد.در حال حاضر تیم ملی فوتبال برزیل به رهبری «كارلوس آلبرتو پری یرا» با سیستم ۲-۴-۴ بازی می كند اما ۲-۴-۴ این تیم در حال حاضر كاملاً متفاوت با سیستم ۲-۴-۴ است كه این تیم در دهه های ۶۰ - ۵۰ بازی می كرد. در آن سال ها در سیستم بازی تیم برزیل دو بازیكن گوش به نام های گارینشا و ماریو زاگالو حضور داشتند، اما در سیستم فعلی تیم برزیل ۴ بازیكن در خط حمله حضور دارند كه به اراده خود حركت می كنند.در واقع این آرایش تاكتیكی بیش از اینكه از یك قانون مشخص پیروی بكند، بیشتر تابع نبوغ ذاتی بازیكنان داخل میدان می باشد. با توجه به اینكه برزیل ۵ مهاجم برتر جهان را در اختیار دارد به همین دلیل این سیستم با موفقیت در این تیم پیاده می شود.پری یرا، پیش از هر بازی از میان كاكا، رونالدو، رونالدینیو، روبینیو و آدریانو چهار بازیكن را برای حضور در میدان انتخاب می كند، سپس با تكیه زدن بر نیمكت ذخیره ها از بازی آنها لذت می برد. در حقیقت تنها كاری كه باید او انجام بدهد گزینش ۴ بازیكن از این ۵ ضلعی آتشین و طلایی است.در چنین شرایطی تیم مقابل تنها دو گزینه دارد: تجمع بازیكنان خط دفاعی و خط میانی در یك سوم زمین خودی و انجام یارگیری نفر به نفر با بازیكنان برزیلی كه هدف اول تیم دفاع كننده باید دریبل نخوردن از برزیلی ها باشد و یا تسلیم شدن و در واگذاری توپ و میدان به بازیكنان برزیلی. با توجه به این موضوع بی جهت نیست در فاصله ۹ ماه تا آغاز رقابت های جام جهانی تیم برزیل بخت نخست برای كسب ششمین قهرمانی در این رقابت ها به شمار می آید. در دهه ۱۹۶۰ مردم دنیا رابطه عاطفی با تیم ملی فوتبال برزیل برقرار كرده بودند كه این رابطه به دلیل بازی زیبای این تیم بود. در حال حاضر هم اینگونه به نظر می رسد كه تاریخ مجدداً در حال تكرار شدن برای برزیلی ها است و مردم جهان یك بار دیگر به فوتبال این كشور علاقمند شده اند.آخرین باری كه تیم برزیل با شور بازی می كرد مربوط به جام جهانی سال ۱۹۸۲ می شود كه برزیل واقعاً سامبای خالص را عرضه می كرد. البته با وجود بازیكنانی چون سوكراتس، زیكو، فالكائو، سرزو، جونیور و ادو، این تیم با نتیجه سه بر دو مغلوب ایتالیا شد، در حالی كه با كسب یك نتیجه مساوی نیز می توانست به مرحله نیمه پایانی این رقابت ها صعود بكند.پس از آن ناكامی اینگونه احساس شد كه برزیل دیگر نمی تواند تنها با حربه استعداد و بازیكنان تكنیكی با قدرت های فوتبال اروپا برابری بكند به همین دلیل قرار بر این شد كه فوتبال این كشور صاحب دیسیپلین خشك اروپایی ها بشود. به همین دلیل بازیكنان برزیل بسیار كنترل شده تر و مانند روبات ها بازی می كردند كه یكی از محصولات این تغییر شیوه، كارلوس دونگا كاپیتان تیم ملی این تیم بود كه در سال ۱۹۹۴ جام قهرمانی جهان را بالای سر برد.دونگا در شرایطی ۹۴ بازی برای تیم ملی فوتبال برزیل انجام داد كه تنها در میانه میدان می دوید و تكل می زد و از نظر بازی تاكتیكی بسیار مبتدی و ضعیف بود. به طور حتم اگر وی در دهه های ۶۰ و ۷۰ بازی می كرد محال بود كه به تیم برزیل دعوت بشود.در جام جهانی ۲۰۰۲ نیز تیم برزیل با سیستم ۲-۴-۴ نیز قهرمان جهان شد، اما این قهرمانی برای طرفداران این تیم دلپذیر نبود. در این سیستم تیم برزیل از سه مهاجم به نام های رونالدو، ریوالدو و و رونالدینیو در خط حمله خود استفاده می كرد، اما در همین حال سه مدافع مركزی و دو هافبك دفاعی به نام های گیلبرتو سیلوا و كلبرسون در این تیم حضور داشتند. با آنكه برزیل با این آرایش قهرمان جهان شد، اما قهرمانی آنها رنگ و بوی برزیلی نداشت.اما در حال حاضر اینگونه به نظر می رسد كه وضعیت برزیل نسبت به گذشته تغییر كرده و برزیل واقعاً مانند برزیل بازی خواهد كرد.پری یرا بارها در مصاحبه های خود اعلام كرده كه هدف اصلی وی راضی كردن تماشاگران است كه تا كنون این كار را در رقابت های مقدماتی انجام داده، اما باید در انتظار نشست و دید كه آیا پری یرا همین روند را در مرحله پایانی جام جهانی نیز ادامه خواهد داد یا خیر؟به هر حال تماشاگران فوتبال امیدوارند كه پری یرا شهامت ارائه فوتبال زیبا را در جام جهانی داشته باشد. تماشاگرانی كه در دهه ۱۹۷۰ و حتی در سال ۱۹۸۲ بازی زیبای تیم برزیل را تماشا می كردند دیگر جوان نخواهند شد و بسیاری از افراد نسل فعلی، آن بازی ها را به یاد ندارند پس چه بهتر كه برزیل بار دیگر فوتبال تماشایی از خود ارائه بدهد تا حداقل نسل جوان با فوتبال زیبا آشنا بشوند.
نقاط ضعف و قوت برزیل
تیم ملی برزیل قهرمان پنج دوره رقابت های جام جهانی هم اكنون با فاصله بسیار زیادی نسبت به رقیبان خود بخت اول كسب عنوان قهرمانی جام جهانی به شمار می آید. این تیم با شكست دادن شیلی برای هجدهمین بار متوالی به مرحله پایانی رقابت های جام جهانی راه یافت و این پیروزی در حالی شكل گرفت كه تیم شیلی تیمی است كه فوتبال را زیبا بازی نمی كند و اغلب تیم های تكنیكی و فانتزی در برابر این تیم دچار مشكل می شوند. با این حال تیم برزیل موفق شد طی ۲۹ دقیقه اول بازی چهار بار دروازه شیلی را باز بكند و در نهایت با ۵ گل پیروز شود.بدون تردید در حال حاضر برزیل، قدرت اول فوتبال جهان است چون صاحب عنوان قهرمانی جام جهانی، جام كنفدراسیون ها و همچنین كوپا كاپ می باشد.همچنین تیم برزیلی سائوپائولو امسال قهرمان جام لیبرتادورس شد و رونالدینیو برزیلی نیز در حال حاضر بهترین بازیكن فوتبال جهان از دید فیفا می باشد كه این انتخاب از سوی مربیان تیم های ملی فوتبال جهان صورت گرفته است.در چنین شرایطی بازیكنانی در تیم ملی فوتبال برزیل نیمكت نشین می شوند كه اگر شهروند كشور دیگری می بودند محال بود كه روی نیمكت ذخیره ها بنشینند. به هرحال، در آینده ای نزدیك بازیكنانی چون رونالدو، رونالدینیو، آدریانو، روبینیو و كاكا نیز در این تیم نیمكت نشین خواهند شد.كارلوس آلبرتو پری یرا، مربی تیم برزیل بارها به صراحت اعلام كرده كه یكی از اضلاع این پنج ضلعی آتشین باید نیمكت نشین بشوند. وجود چنین شرایطی باعث شده تا مردم برزیل تیم فعلی را بهترین تیم تاریخ فوتبال این كشور پس از تیم سال ۱۹۷۰ و ۱۹۸۲ بدانند.پیش از این نقطه ضعف اصلی تیم ملی برزیل، به بن بست رسیدن در برابر تیم هایی كه در خط دفاعی خود متمركز می شدند، بود. در ماه نوامبر سال گذشته میلادی تیم برزیل در خانه مقابل تیم كلمبیا با نتیجه مساوی بدون گل متوقف شد و در دیگر بازی خانگی خود با یك گل دیرهنگام به سختی از سد تیم سختكوش پرو گذشت. اما به محض اینكه پری یرا محافظه كار تغییر شیوه داد و تصمیم گرفت به صورت همزمان چهار بازیكن از پنج ضلعی آتشین خود را به میدان بفرستد تیم برزیل به تیم دیگری تبدیل شد و در دو بازی خانگی ۹ گل به ثمر رساند. پری یرا در این دیدارها با چهار مهاجم به میدان رفت كه دو تن از آنها به صورت كامل در خط حمله و دو تن دیگر را یك گام عقب تر نسبت به آنها به كار می گرفت.پری یرا در این رابطه می گوید: بازیكنان ما باید برای بازی كردن، آزادی داشته باشند تا اینكه بتوانند قابلیت های خود را نشان بدهند. در چنین شرایطی بازیكنان مانند آدم آهنی بازی نخواهند كرد و از خود تنوع و خلاقیت نشان خواهند داد. در واقع تفاوت فوتبال اروپا با فوتبال برزیل همین است.البته مانند همیشه بزرگترین خطری كه برزیل را تهدید می كند خود برزیل است. در جام جهانی ۱۹۸۲ كه برزیل بخت نخست كسب عنوان قهرمانی به شمار می آمد در برابر ایتالیا در مرحله دوم به خود باخت و از دور رقابت ها كنار رفت. در جام جهانی ۱۹۹۰ نیز كه همگان این تیم را قهرمان رقابت ها می دانستند به دلیل اختلافات داخلی مغلوب آرژانتین شد و از جام كنار رفت. از سوی دیگر در جام جهانی ۲۰۰۲ كمتر كسی انتظار قهرمانی از این تیم داشت ،اما برزیلی ها قهرمان شدند.در شرایط فعلی بازیكنان برزیل با یكدیگر متحد هستند و بازیكن جنجالی مانند روماریو در این تیم حضور ندارد تا اینكه جو اردو را به هم بزند.با این حال، پری یرا كار دشواری را پیش رو دارد چون هم اكنون رسانه های برزیل این تیم را قهرمان جهان می دانند و همین موضوع باعث مغرور شدن بازیكنان این تیم خواهد شد. پری یرا در این مورد می گوید: ما باید بسیار مراقب باشیم چون احتمال مغرور شدن بازیكنان جوان تیم وجود دارد آن هم در حالی كه هنوز هیچ چیزی كسب نكرده ایم.از سوی دیگر، كافو كاپیتان این تیم كه برای چهارمین بار قصد حضور در جام جهانی را دارد معتقد است كه قهرمان دانستن تیم برزیل در شرایط فعلی مشكلی برای این تیم ایجاد نخواهد كرد بلكه باید به صورت كنترل شده به اداره شرایط موجود پرداخت.هم اكنون بزرگترین نگرانی پری یرا در خط دفاع است به ویژه در مركز آن. مدافعان مركزی تیم برزیل روی ضربات شروع مجدد بسیار مشكل دارند و روبرتو كارلوس نیز زمانی كه احساسی می شود یا خط دفاعی را برای حمله رها می كند و یا با تكل های بسیار خشن به حریفان ضربات ایستگاهی تقدیم می كند.
دیگر مشكلی كه برزیل با آن مواجه است انجام بازی های تداركاتی با تیم های ضعیف همچون آندورا، مالزی و یا ایسلند است. گفته می شود كه تنها ملاك فدراسیون فوتبال این كشور برای انتخاب حریفان تداركاتی، درآمدزا بودن دیدارهای مورد نظر است و به جنبه فنی آن توجهی نمی شود. قرار است برزیل در ماه های آینده با تیم ملی فوتبال امارات و چلسی انگلیس بازی كند كه این بازی ها پری یرا را راضی نخواهد كرد چون وی خواهان انجام بازی های جدی مقابل تیم های ملی كشورهای اروپایی می باشد.دیگر دغدغه پری یرا وابستگی تیمش به تك ستاره هاست. او می گوید: ما باید برای بهبود كار گروهی تیم خود تلاش بیشتری را انجام بدهیم و با آنكه از بازیكنان بسیار خوبی برخوردار هستیم، اما در زمینه كار گروهی بسیار ضعف داریم. تیمی كه تعداد زیادی بازیكن فانتزی داشته باشد، اما نتواند بازی گروهی از خود به نمایش بگذارد محكوم به شكست است و ما قصد داریم پیش از آغاز رقابت های جام جهانی این ضعف را برطرف نماییم.
معمای مربی برزیل
بسیاری از تیم های فوتبال جهان آرزو دارند تا اینكه از یك یا دو بازیكن تكنیكی در تیم خود برخوردار باشند، اما مشكلی كه تیم برزیل هم اكنون با آن دست به گریبان است ترافیك بازیكنان تكنیكی می باشد و مربی این تیم را دچار سردرد كرده است. جالب اینكه هر لحظه بر شدت سردردهای پری یرا افزوده می شود. پیش از این معمای وی استفاده همزمان از كاكا، رونالدو، رونالدینیو و آدریانو در تركیب اصلی تیم برزیل بود، اما حالا روبینیو نیز به این جمع اضافه شده و دردسرهای پری یرا را دوچندان كرده است. روبینیو كه در حال حاضر، مطبوعات برزیل از وی به عنوان صاحب اصلی پیراهن شماره ۱۰ این تیم نام می برند، می گوید: به نظر من لذتبخش ترین سردرد یك مربی همین سردردی است كه نصیب مربی تیم برزیل شده است.از سوی دیگر آدریانو كه در این پنج ضلعی آتشین بیشترین گل را برای تیم برزیل طی یك سال اخیر به ثمر رسانده و نقش تعیین كننده در قهرمانی های این تیم در رقابت های جام كنفدراسیون ها و كوپا كاپ داشته است، مدعی حضور در تركیب اصلی تیم است. وی می گوید: من با تمام وجود تلاش می كنم تا در تركیب اصلی قرار بگیرم اما آسان نخواهد بود.با توجه به اینكه در خط دفاعی برزیل بازیكنان مسنی چون كافو و روبرتو كارلوس حضور دارند، پری یرا بیم آن را دارد كه حضور همزمان اض 

منبع : روزنامه همشهری