سه شنبه, ۴ اردیبهشت, ۱۴۰۳ / 23 April, 2024
مجله ویستا


موسیقی


این رویكرد به خصوص برای نسلی حاضر كه با بسیاری از نام های بزرگ گذشته بیگانه اند، چهره هایی را به خاطر می آورد كه هر كدام در رشد و اعتلای موسیقی كشور سهیم بوده اند. هفته پایان آبان ماه نیز درگذشت یا تولد چند چهره برجسته موسیقی است. این نگاه كوتاه ادای دینی است به تمامی موسیقیدانان كشور:
- ۲۳ آبان درگذشت حاج آقا محمد ایرانی مجدد (۱۳۵۰):
این كه یك نفر مرجع و منبع مهم و مورد تأیید همگان در هر پدیده ای باشد، خود به تنهایی جالب توجه است. در موسیقی بحث روایت های مختلف و شیوه های متعدد، مسائلی را پدید آورده كه گاه حتی منجر به اختلاف شده است. حاج آقا محمد، به عنوان یك ردیف شناس معتبر و مرجع مهم در موسیقی سازی و آوازی، نسل های مختلفی را گرد خود آورده بود. از هنرمندان دوره صبا گرفته تا هرمزی، فروتن، برومند، شهنازی و هنرمندان مركز حفظ و اشاعه و دانشكده موسیقی در دهه چهل و پنجاه. تبحر استادی او در شناخت ساز و روایت های ردیف همگان را وادار به تحسین و تكریم می كرد. مقاله او با عنوان چغانه طرب در كتاب آموزش تنبك (حسین تهرانی) شیوه نگارش و دیدگاه كهن او را در مورد موسیقی و عنصر وزن نشان می دهد. یادش گرامی باد.
- ۲۵ آبان، درگذشت سعدی حسنی (۱۳۶۵)
سعدی حسنی متولد ۱۳۰۲ بود. فارغ التحصیل فلسفه از آلمان و با موسیقی كلاسیك غرب به خوبی آشنا بوده است. مجله موسیقی را در چهارمین دوره انتشار از سال ۱۳۵۲ تا ،۵۶ سردبیری كرد. ضمن آنكه متن چند اپرا و اپرت را نیز نوشت. در دهه پنجاه انجمن ژونس موزیكال را تأسیس كرد. انجمنی كه یك اركستر جوان و پویا تحت هدایت علی رهبری فعالیت خود را آغاز كرد اما متأسفانه به درازا نكشید. كتاب تفسیر موسیقی او یك منبع و مرجع مهم در حوزه شناخت موسیقی كلاسیك غرب است. تاریخ موسیقی و هفت نغمه چنگ از دیگر آثار اوست. بی تردید مقالات، نوشتارها و نقدهای سعدی حسنی، سهم مهمی در شناخت موسیقی و تفكر و تعمق در انواع موسیقی به ویژه موسیقی غربی بر جای گذارد. از آغاز فعالیت او در دهه ۳۰ تا دهه پنجاه، مجله ها و نشریات متعددی مزین به نوشته ها و مقاله های او بوده اند. یادش گرامی باد.
۲۸ آبان، تولد اردشیر كامكار (۱۳۴۱)
ساز كمانچه و نام اصغر بهاری آنچنان به هم گره خورده اند كه تفكیك آن محال به نظر می رسد. با این حال از دهه شصت و با رشد و گسترش موسیقی و جلوه های موسیقی معاصر، شیوه های نوینی در فرهنگ كمانچه نوازی پدید آمد.
این شیوه ها متأثر از جریانهای مختلف دوران خود بود. تغییر در سونوریته و صدادهی، شیوه انگشت گذاری و گرفتن ساز، آرشه كشی و سرعت اجرا از مهم ترین عناصر این تغییر در حوزه كمانچه نوازی است. اردشیر كامكار به عنوان چهره ای مهم و تأثیرگذار در این رویه خود را شناسانده است. از اواخر دهه پنجاه و در آثار موسوم به چاوش با اردشیر نوجوان آشنا می شویم كه در كنار بزرگانی چون لطفی، علیزاده و مشكاتیان به نوازندگی پرداخته است. از دهه شصت و به ویژه اواخر این دهه به عنوان یك ویرتوز شاخص و برجسته، تأثیرات مهمی در كمانچه نوازی بر جای گذارد و بسیاری از جوانها به شیوه نوازندگی او روی آوردند. آثاری نظیر به یاد صبا (مجموعه آثار صبا) و بر تارك سپیده (كنسرتو برای كمانچه و اركستر)، گوشه های دیگری از توانایی های این هنرمند را شناساندند.
او همچنین آثاری را آهنگسازی كرده است، هرچند در این رویكرد موفقیت های نوازندگی خود را به دست نیاورد. اما به هر روی آثاری نیز تحت هدایت او منتشر شده است. در گروه كامكارها، اردشیر چهره ای مهم و بنیادی است. تنها نوازنده ساز آرشه ای گروه علاوه بر توانایی های فردی، در صدادهی گروه و میزان تأثیر آن با توجه به منبع اجرایی (موسیقی كردی)، نقش قابل توجهی ایفا می كند.
بی تردید بخشی از رشد و اعتلای هنر كمانچه نوازی در دو دهه اخیر مرهون تلاشها و كوشش های این هنرمند و مجموعه آثاری است كه او در آنها توان و امكانات كمانچه را به نمایش گذارده است.
منبع : روزنامه ایران


همچنین مشاهده کنید