جمعه, ۱۰ فروردین, ۱۴۰۳ / 29 March, 2024
مجله ویستا

شیر فلکه ها در سیستمهای آبیاری


بررسی انواع شیرفلکه ها در سیستمهای آبیاری
انواع مختلفی از شیر فلکه ها وجود دارند . شما به دو نوع مختلف از این شیر ها برای سیستم آبیاری خود نیازمند هستید. شیر قطع جریان اضطراری: این شیر باید در نزدیک ترین نقطه ممکن به منبع آب مستقر گردد . در ساختمانی که می خواهید بر روی لوله های اصلی یا شیر فلکه های آن کار کنید ، بدون این شیرها می بایست از یک قطع کننده جریان دیگری استفاده کنید. اغلب شیر های استفاده شد ه متداول برای این هدف شیر فلکه کشویی می باشد. چون ارزان هستند. متاسفانه شیرهای ارزان قیمتی که استفاده می کنیم به خوبی آب بند نمی شوند. و پس از یک دوره کوتاه مدت نشت می کنند. اگر در جایی شیر کشویی استفاده کردید، من توصیه می کنم که شیر کره ای ( توپی ) شیر دیسکی یا شیر پروانه ای هم استفاده کنید. ممکن است کمی هزینه بالا برود ولی برای اطمینان بیشتر و عمر طولانی تر سیستم نیاز می باشد .بنابراین اگر هزینه مضاعفی برای یک شیر توپی (کره ای) صرف کنیدبه نظر می رسد که معامله خوبی کرده باشید.اگر شما از یک شیرکشویی استفاده می کنید برای اطمینان بیشتر از نوع گوه ای(دروازه ای) استفاده کنید. و از جنس خوب و با کیفیت باشد.( که قیمت آن بیشتر از شیر توپی خواهد بود اما این شیر بهتر کار خواهد کرد) چیزی بدتر از این وجود ندارد که شما در سیستمی کار کنید که نمی توانید به طور کامل جلوی آب را قطع نمایید.
شیر های کنترل :
این شیرها که روی و یا پایین آب گاها بسته می شوند . شما دو روش برای انتخاب کردن پیش رو دارید:
شیرهای زاویه دار یا توپی:
این شیر در هر اندازه موجود می باشد. و معمولا در زیر زمین درون حوضچه یا محفظه ای مستقرمی باشند. از آنجا که این شیر ها از جریانهای برگشتی جلوگیری نمی کنند شما می بایست به طور جداگانه از جریانهای بر گشتی جلو گیری کنید .
شیر آنتی سیفون:
فقط در سایز ۴/۳اینچ و یک اینچ در درسترس می باشداین خبر بدی برای صاحبان ساختمانها می باشد. شیر آنتی سیفون از یک حایل جلوگیرنده جهت جریانهای برگشتی به داخل شیر تشکیل شده است . این شیر مقدار قابل توجهی موجب حفظ سرمایه می گردد.زیرا محافظهای جریان بسیار گران می باشند. شیر های آنتی سیفون می بایست بالای سطح زمین نصب شوند و باید تقریبا۶ اینچ بالاتر از بالاترین آب پاش قرار گیرند . چنین به نظر می رسد که اگر شما بخواهید از شیر های آنتی سیفون استفاده کنید مجبور هستید که شیر هایی که در بالاترین نقطه حیاط می باشند را پیدا کنید .لوله تامین آبی ازمنبع آب به آنها وصل می شود .
روش اجرایی:
شیر کنترل ها ممکن است به صورت عمومی استفاده شوند و یا می توانند اصلا کنترل شده نباشند . کنترل عمومی ساده می باشد .شیر یک دسته برای چرخاندن دارد . بیشتر کنترل های کوچک هم به صورت هیدرولیکی وهم الکتریکی می باشد یعنی به صورت برقی خاموش و روش می شود.شیر آنتی سیفون ، یا توپی و یا شیر های پروانه ای همیشه به صورت شیر های اتوماتیک دردسترس می باشند .همه شیر ها باکنترل کننده ها سازگارند .مگر اینکه کنترل کننده ها با باطری یا انرژی خورشیدی کارکنند.( اغلب کنترل کننده ها یک باطری جهت پشتیبانی از برنامه های دستگاه دارند. اینها با باطری کار نمی کنند) بنا براین شما می توانیدازانواع مختلفی از شیر ها با همدیگر استفاده کنید.
کنترل جریان :
من یقینا اطمینان دارم که اگر شما بخواهید از شیرهای اتوماتیک استفاده نمایید جنسی را انتخاب می کنیدکه دارای یک کنترل جریان معمولی می باشند.کنترل جریان یک قطعه مضاعفی است که روی شیرها قراردارد و برای خاموش روشن کردن جریان روی آن نصب می شود .جریان BY PASS کنترل جریان این امکان رابه شیر می دهد که موقع بسته شدن به وسیله چرخیدن دسته آن مثل یک شیر استاندارد عمل می کند. اگر جریان شما کم باشد شاید نیاز به یک کنترل جریان داشته باشید تا شیر به طور کامل بسته شود.بستن دقیق کنترل کننده جریان باعث می شود که شیر فلکه سریعترو محکمتر بسته شود . همیشه اینگونه نیست که به طور متداول این کار را انجام دهید ولی گاهی اوقات این کار لازم می باشد.در سیستمهای خودکار این متداول است که برای باز کردن شیر فلکه بعدی شیر فلکه قبلی را به طور کامل می بندند.در نتیجه افت فشار بین این دوشیر فلکه در زمان واحد ممکن است که شیر فلکه اولی اصلا بسته نشود . این مشکل زمانی اتفاق می افتد که با سیستمهایی سرو کار داریم که از پمپ برای تامین آب استفاده می شود .- اگر یک آب پاش بشکند و شما زمان کافی برای تعمیر آن نداشته باشید می توانید شیررا با کنترل کننده جریان از مسیر خارج کنید. وبقیه شیرها در حالت نرمال می مانند. در این روش شما مجبورنخواهید بود با برنامه کنترلی همه شیرها را با هم تغذیه کنید. - شیر ها هم از نوع برنج هستند وهم از نوع پلاستیک .اغلب شیرهایی که استفاده می شوند از جنس پلاستیک می باشند. هیچ شکی وجود ندارد که شیر های برنجی در برابر نور خورشید بیشتر از شیرهای پلاستیکی عمر می کنند.از نظراجرایی دو دیدگاه وجود دارد که به ویژه برای سیستمهای خود کار می باشد.برای شیرهای معمولی نظرمن اینست که شیر های برنجی بیشترعمر می کنند.اگر شما از شیرهای پلاستیکی استفاده کنید ممکن است مجبورشوید که برای محافظت آنها از نور خورشید که می تواند در هر شرایطی به این شیرها صدمه بزند،محفظه ای بسازید.دو نوع شیرپلاستیکی معمولا کاربرد دارند. شیر های فایبرگلاس تقویت شده از جنس نایلون. این شیرها بهتر می باشند . ومقاومت به ضربه بیشتری دارند.و فشار بالایی هم می توانند تحمل کنند.پلی اتیلن ها(PVC) هم برای شیر های فشار پایین کاربرد دارد.این شیر ها به محکمی لوله هایی هستند که در سیستم استفاده می شوند.اگر چه بستگی به این دارد که از چه ضخامتی برخوردارباشند.من توصیه می کنم که ازشیرهایی که مواد حل شونده ساخته شده انددوری کنید. اگر یک شیر فلکه دچارمشکل شد به سختی می توان جایگزین برای آنها قرارداد.فقط شیرهای ارزان قیمت با مواد حل شدنی چسبی ساخته می شوند .
نگهداری:
امروزه شیرها تعمیر و نگهداری راحتی دارند .همه شیر ها به علت مشکلات طراحی یا نصب آنها دچار مشکل می شوند. کثیف شدن لوله های آبیاری: در این حالت شیر ها آب کمی از خود عبوردر می دهند واگر یک دانه شن یاقلوه سنگ از اینها عبور بکند باعث مسدودشدن آنها شده و موجب خرابی شیرو مسدود شدن آنها می گردد.مسئله بحرانی شستشوی رسوبات لوله قبل از استقراروبستن شیر ها می باشد.یک صافی با مش ۱۵۰ می تواند به محافظت لوله از ورود شن از منبع آب به سیستم کمک کند. شما شاید مشاهده کرده باشید که اغلب شرکتهای سازنده توجه زیادی به مقادر شن درلوله ها دارند.شما یک سیستم آب پاش جدید رابرای به هم زدن شنها مستقر می کنیدسپس سیستم جدید خودرا می بندید.علت تاکیدمن دززمینه شستشوی سیستم در درازمدت اینست که شما مجبورهستید که شن را از سیستم لوله های آب پاش و منابع تامین آب دور کنید من نمی توانم تضمین کنم که این کافی است .شبیه یک جریان ساده کم فشار ساده فاضلاب می باشد شمامجبوربه شستشو ، شستشو و شستشو می باشید.تقریبا علت خرابی سلونویید ها وجود شن درجریان آب می باشد .
سایزشیر فلکه وافت فشار
شیر قطع و وصل اضطراری: افت فشار درون شیر قطع و وصل اضطراری علامت مشخصه کافی برای این مسئله نمی باشد . ما با آن بیگانه ایم .شیر قطع و وصل باید هم سایز لوله ای باشد که روی آن نصب می شود .
شیرهای اتوماتیک :
توجه : اگر شما از شیرهای با سایزهای نامناسب استفاده کنید ممکن است شیر فلکه کار نکند. کاهش فشار در شیرهای اتوماتیک انرژی است که هنگام بازو بسته کردن شیر تلف می شود . اگر شیر قطع و وصل از فشار کافی برخوردار نباشد انرژی کافی جهت بستن خودبخودی را نخواهد داشت . همیشه سایز شیرهای اتوماتیک اساس سرعت جریان در جداول کارخانه های سازنده شیر می باشد و نقش راهنما رادارد.هیچ وقت سایز شیرفلکه بعدی شیر را کوچکتراز سایزلوله نگیرید. و همچنین افت فشاری برابر ۶psi برای آن درنظر بگیرید.هیچ وقت نگذارید جریان شما کمتر از ۵ گالن در دقیقه باشد. همیشه از جدول کمک بگیرید. بسیاری از شیرهای اتوماتیک در جریانهای زیر ۵ گالن در دقیقه کار نخواهد کرد . اندازه شیرهای اتوماتیک و افت فشار برای جریان عبوری مشخص به وسیله میزان جریان پیشنهادی کارخانه تعیین می شود . شما به جدول جریان که توسط کارخانه های سازنده تهیه می شود نیاز خواهید داشت . تا بتوانید مدل شیر فلکه راطراحی کنید. این اطلاعات می بایست روی شیر فلکه نوشته شده باشد .این اطلاعات ممکن است روی سایت کارخانه لیست شده باشد . و از طریق فروشگاه های فروشنده در دسترس باشد .شما این اطلاعات را از بخش خدمات پس از فروش مدلهای شیر های رایج در بازار خواهید یافت. اگر این اطلاعات را ازقسمت خدمات برای مدلهای شیر های رایج در بازار خواهید یافت .اگر این اطلاعات رابرای شیر فلکه ای که می خواهید استفاده کنید پیدا نکردید، با قاطعیت به شما پیشنهاد میکنم که از شیر فلکه نوع دیگری استفاده کنید. پس از اینکه شیر روی لوله بسته شد دیگر زمان خوبی برای فهمیدن این مسئله که شیر به خوبی کار می کند یا نه ، نمی باشد .برای مثال اجازه بدهید بگویم که شما می خواهید از یک شیر آنتی سیفون اتوماتیک استفاده کنید.جریان طراحی شده شما ۲۰ گالن در دقیقه می باشد .حال ما فرض می کنیم که جریان گذرنده از شیر ۲۰ گالن در دقیقه باشد .( اگر جریانی که خارج می شود کمتر بود شما می توانید تغییر سایز بدهید ) .جدول مربوط به جریان ممکن است بعضی از چیزهای زیر را نشان می دهد .نام شیر ۵GPM ۱۰GPM ۱۵GPM ۲۰GPM ۲۵GPM
شیر آنتی سیفون اینچ ۵PSI ۵.۵ PSI ۶ PSI ۸ PSI ----
شیرآنتی سیفون ۱اینچ ۲.۵ PSI ۳.۵ PSI ۳ PSI ۴ PSI ۹ PSI
توجه :این مقادیر واقعی نیست واین مقادیر را استفاده نکنید بالا به ما می گوید اگر ما ازیک شیر ۴/۳اینچ استفاده کنیم ،افت فشار برای شیرفلکه ها ۸psi می باشد و اگراز شیر یک اینچ استفاده کنیم ، افت فشار ۴psi می باشد . بنا براین ما می توانیم هر یک از آنها را استفاده کنیم . اطلاعات افت فشار مربوط به فشار می تواند ارقامی را که شما درون افت فشار می نویسید بر حسب شیر فلکه – فشار (psi) به شما می دهد . بنا بر این اگر ما تصمیم بگیریم از شیر فلکه ۴/۳ استفاده کنیم مقدار افت فشار ممکن است ۸psi باشد .اما پس از اینکه شماهمه اعداد مربوط به کاهش فشار را جمع کنید، متوجه می شوید که کاهش فشار خیلی بالا می باشد. در این مورد شما می توانید به عقب برگردیدو شیر فلکه ۱ را عوض کنید که ممکن است کاهش فشاررا تا ۴psi پایین بیاوریدبه جای اینکه ۸psi باشد.با این وصف من سعم می کنم که از کاهش فشار ۶psi دوری کنم .بنابراین ممکن نیست من ازیک شیر فلکه ۴/۳ اینچ در بالا استفاده کنم .اگر که سیستم آبپاش من اینگونه باشد شیر فلکه ها نیاز به تنظیم فشاردارند تا بتوانندبهترکار کنند.اما واقعا کاهش فشارزیاد برای شیر فلکه سخت می باشد به عنوان مثال اگر افت فشار درون شیر فلکه افزایش یابدسرعت بسته شدن شیر فلکه افزایش پیدا می کند.کاهش فشار بالا می تواند باعث شود که شیر فلکه سریعتر بسته شود.واین مسئله برای هرسیستم آب باشی بد می باشد.درمجموع آب به سرعت درون شیر حرکت خواهد کردو شیر زودتر خراب خواهد شد.
نکته آخر:
میزان حریان اغلب در شیرفلکه های هم سایزبالوله بالاست.این خیلی معمولی است که ما شیرفلکه ای داشته باشیم که یک یا دوسایز کوچکتراز لوله ای باشد که روی آن سوارمی شود . کارخانه های سازنده معمولا لوله هایی را می سازند که برای این شیرها مناسب باشد.
برای مثال:
آنها که پلاستیک pvc را می سازند که سازگارتر از چسب هایی هستند که روی لوله های ۱ اینچ به کارمی رود.اما مارکهای ۴/۳ اینچی هم وجوددارند که شما می توانید شیر فلکه های ۴/۳را روی لوله های pvc ۱ اینچ نصب کنید.همچنین آنها روی لوله های ۴/۳و۱ اینج هم وصل می شوند اما مارک ۱ اینج دارند .به این دلیل که ظرفیت جریان سایز داده شده لوله پلی اتیلن کمتر از لوله pvc می باشد . اغلب اتفاق می افتدکه شیرکوچکتراز سایزلوله روی لوله پلی اتیلن وصل می شود .
برای شیرهای معمولی:
شیر های معمولی ساده تر از شیر های اتوماتیک می باشند.نیاز نیست تگران باشید که فشار کافی برای بستن خودبخودی شیر فلکه وجود دارد یا نه .در آن یک نوع گریس تحت فشار جهت فشار دادن به آن وجود دارد.به هر حال شما نیاز دارید بفهمید که چقدر کاهش فشار درون شیر فلکه به وجود خواهد آمد که در این صورت می توانید ان را درون جدول های افت فشاروارد کنید.همچنین برای شیرهای اتوماتیک برای کاهش فشار شما ازیک جدول استفاده می کنید که شما را بی نیاز از مراجعه به شرکت های سازنده می نماید.مثل روشهای مشابه داده شده برای شیراتوماتیک.متاسفانه پیدا کردن اطلاعات مربوط به افت فشار برای شیرهای معمولی می تواند خیلی سخت باشدچرا که شرکتهای سازنده پشتیبانی لازم را نمی کنند.به عنوان یک روش ساده افت فشار۲psi برای یک شیر گازی یا شیر کنترل معمولی از نوع زاویه دار وافت فشار ۵psi اگر شیر آنتی سیفون داشته باشیم .شیر کنترل های روش آبیاری دستی باید ازنوع گازی یا زاویه دار باشد با نشیمنگاه های قابل تعویض . هیچ وقت شیر کشویی را به عنوان شیر کنترل جریان به کار نبرید. این شیرها برای این ساخته نشده اندکه به طورتنظیمی بازوبسته شوند پیش آمده است که بسیاری از شیر های کشویی پس از ۱۰ باراستفاده، خراب شده اند .
نوشته شده محی الدین ملایی- حسن براتی
منبع : مجله علوم کشاورزی


همچنین مشاهده کنید