محققان‌ایرانی به فناوری آلودگی‌زدایی هسته‌یی خوراک طیور دست یافتند

پژوهشگران مركز تحقیقات كشاورزی و پزشكی هسته‌یی سازمان انرژی اتمی ایران به فناوری پرتودهی خوراك طیور با اشعه گاما دست یافتند.دكتر غلامرضا شاه حسینی، عضو هیات علمی گروه بهداشت و فراوده های دامی مركز تحقیقات كشاورزی و پزشكی هسته‌یی سازمان انرژی اتمی و مجری این طرح با اعلام این مطلب گفت: پژوهشگران گروه در این طرح، تكنیك و دوز مشخصی از پرتودهی گاما را كه می‌تواند در آلودگی زدایی خوراك طیور مورد استفاده قرار گیرد، شناسایی كرده اند. آزمایش‌های بالینی و تشخیصی انجام شده بر روی طیوری كه از خوراك‌های پرتودیده با این روش استفاده كرده اند حاكی از نقش موثر این تكنیك در كاهش و حتی رفع برخی آلودگی های باكتریایی- سالمونلایی خوراك و تاثیر آن در كاهش بیماری زایی و افزایش رشد طیور بوده است.وی با اشاره به زیان های اقتصادی و بهداشتی ناشی از آلودگی های میكروبی موجود در خوراك طیور خاطر نشان كرد: با توجه به عدم كارایی مناسب و معایب موجود در روش های متداول كاهش این آلودگی ها، در این طرح تلاش شده با بهره گیری از پرتو گاما، روش هسته‌یی كارایی به منظور رفع یا كاهش آلودگی های باكتریایی- سالمونلایی خوراك طیور جهت استفاده علمی در واحدهای بزرگ پرورش طیور ارائه شود.در این تحقیق ابتدا، وجود، نوع و میزان آلودگی های میكروبی در چهار نوع ماده اولیه ( با منشاء پروتیین حیوانی) خوراك طیور و دو نوع خوراك آماده طیور بررسی شد.دكتر شاه حسینی تصریح كرد: در بین آلودگی های تشخیص داده شده‌، وجود‌ آلودگی های سالمونلایی بیش از حد استاندارد در دو نوع ماده اولیه پودر دامی و پودر استخوان و همچنین در خوراك آماده و میزان زیادی از آلودگی‌های كپكی در برخی نمونه ها نظیر دو نوع ماده اولیه مشهود بود. علاوه بر این در شمارش كلی باكتریایی در برخی نمونه‌ها - در رقت های بالا - بیش از ۷*۱۰ كلونی باكتریایی و در مواردی نیز میزان غیر قابل شمارشی از آن مشاهده شد.وی افزود: در ادامه طرح، پیش از پرتو دهی و پس از پرتو دهی با دوزهای مختلف، تركیبات متشكله انواع خوراك تحت آنالیز شیمیایی قرار گرفت. سپس با توجه به نوع و مقدار آلودگی های تشخیص داده شده در نمونه های مورد آزمایش، پرتو دهی گاما با دوزهای مختلف انجام شد.عضو هیات علمی بخش كشاورزی مركز تحقیقات كشاورزی و پزشكی هسته‌یی كرج تصریح كرد: در مرحله بعدی طرح، نمونه های پرتو دیده و نمونه های شاهد پرتودهی نشده به مدت ۳۵ روز در بسته های پلاستیكی و سلوفانی در دما و رطوبت آزمایشگاه نگهداری شده و طی دو نوبت دیگر، در روزهای چهاردهم وسی و پنجم، تحت آزمایشهای میكروبی مجدد قرار گرفتند.نتایج این بررسی ها نشان داد كه پرتو دهی با دز معینی از اشعه گاما می‌تواند میزان كلی آلودگی های باكتریایی و قارچی خوارك را تا زیر حد استاندارد كاهش داده و در عین حال آلودگی های سالمونلایی را نیز در برخی از نمونه‌ها كاملا برطرف نماید. وی با تاكید بر این كه پرتو دهی خوراك طیور با این روش هیچگونه اثر منفی بر تركیبات تشكیل دهنده‌ی خوراك ندارد، خاطر نشان كرد: در ادامه، به منظور مطالعه عملی تاثیرات خوراك پرتو دیده بر طیور، ۱۵۰ قطعه جوجه یك روز گوشتی در دو گروه نمونه و شاهد با خوراك پرتو دیده و پرتو ندیده در یك دوره پرورشی شش هفته‌یی مورد بررسی قرار گرفتند. جوجه ها در طول این مدت در شرایط كاملا كنترل شده در سیستم بسته قفس نگهداری شده و تحت واكسیناسیون نیوكاسل ، برونشیت عفونی و گامبرو قرار گرفتند. در دوره پرورش از مصرف هر گونه مواد غذایی مكمل اجتناب شد.دكتر شاه حسینی تصریح كرد: با كالبد شكافی و بررسی جوجه ها در پایان دوره مشخص شد میزان آلودگی میكروبی و به ویژه سالمونلایی در لاشه جوجه های پرورش یافته با خوراك پرتو دیده بر خلاف جوجه های گروه شاهد بسیار ناچیز است. از طرف دیگر با توزین جوجه ها در آخرین روز نگهداری، افزایشی معادل ۱۳۳ گرم در میانگین وزنی جوجه های تغذیه شده با خوراك پرتو دیده مشاهده شد كه این امر حاكی از اثرات مفید پرتود دهی در این دوز بر روند رشد طیور می‌باشد.

منبع : موسسه مرغداری ایران