جمعه, ۳۱ فروردین, ۱۴۰۳ / 19 April, 2024
مجله ویستا


وقتی‌ لباس‌ مردگان‌ را می‌ پوشی‌...


وقتی‌ لباس‌ مردگان‌ را می‌ پوشی‌...
یکی‌ از مشاغلی‌ که‌ با توجه‌ به‌ نیازهای‌ جامعه‌ در چند سال‌ اخیر به‌ وجود آمده‌، فروش‌ لباس‌های‌ دست‌ دوم‌ خارجی‌ در فروشگاه‌های‌ موسوم‌ به‌ تاناکورا است‌ که‌ با توجه‌ به‌ قدرت‌ خرید مردم‌ با استقبال‌ نسبی‌ جامعه‌ روبرو بوده‌ است‌.
تعداد این‌ فروشگاه‌ها در شهرهای‌ بزرگ‌ بویژه‌ تهران‌ در حال‌ افزایش‌ است‌ بطوری‌ که‌ در مناطق‌ مختلف‌ تهران‌ بویژه‌ قسمت‌ جنوبی‌ پایتخت‌ با در نظر گرفتن‌ شرایط‌ اقتصادی‌ پایین‌، افراد به‌ مراتب‌ بیشتر از سایر قسمت‌ها دیده‌ می‌شود.
با نگاهی‌ سطحی‌ به‌ پوشاک‌ و البسه‌ شهروندان‌ متوجه‌ می‌شویم‌ که‌ خوش‌ پوشی‌ و تنوع‌ طلبی‌ برای‌ شهروندان‌ بسیار مهم‌ است‌، اما این‌ نیاز برای‌ افراد «هزینه‌بر» است‌ و آنها قادر به‌ تهیه‌ لباس‌ با قیمت‌های‌ گران‌ نیستند. شاید یکی‌ از دلایل‌ اصلی‌ و عمده‌ رونق‌ این‌ فروشگاه‌ها ارزان‌ بودن‌ اجناس‌ باشد.
● تنوع‌ طلبی‌
▪ یک‌ فروشگاه‌ حوالی‌ میدان‌ خراسان‌:
پسر جوانی‌ پیراهنی‌ را انتخاب‌ کرده‌ و آن‌ را به‌ تن‌ می‌کند و جلوی‌ آینه‌ قدی‌ داخل‌ فروشگاه‌ می‌ایستد تا لباس‌ خود را بهتر ورانداز کند. او می‌گوید: من‌ خیلی‌ تنوع‌ طلب‌ هستم‌، دوست‌ ندارم‌ یک‌ لباس‌ را بیش‌ از دو یا سه‌ مرتبه‌ بپوشم‌. از طرفی‌ وسع‌ مالی‌ام‌ هم‌ اجازه‌ نمی‌دهد که‌ بخواهم‌ از جاهای‌ شیک‌ دایماً خرید کنم‌. در واقع‌ جیبم‌ با روحیه‌ام‌ اصلاً سازگاری‌ ندارد. برای‌ همین‌ از اینجا خرید می‌کنم‌.
● حاضرم‌ از بی‌لباسی‌ بمیرم‌
▪ یک‌ فروشگاه‌ حوالی‌ میدان‌ امام‌ حسین‌:
این‌ یکی‌ خیلی‌ پیشرفته‌تر است‌. کفش‌ و چتر و اسباب‌بازی‌ و... همه‌ چیز در آن‌ دیده‌ می‌شود. دختر جوانی‌ که‌ خود را نگار معرفی‌ می‌کند، می‌گوید: من‌ شخصاً نظر مثبتی‌ نسبت‌ به‌ این‌ فروشگاه‌ها ندارم‌. وقتی‌ وارد می‌شوم‌، دلم‌ می‌گیرد. بوی‌ تازگی‌ و نویی‌ نمی‌دهند. معلوم‌ نیست‌ این‌ لباس‌ها را قبلاً چه‌ کسی‌ پوشیده‌ است‌. شاید آن‌ فرد بیمار بوده‌، یا ناراحتی‌ پوستی‌ داشته‌، این‌ لباس‌ها وسیله‌ مناسبی‌ برای‌ انتقال‌ میکروب‌ و بیماری‌ به‌ انسان‌ سالم‌ است‌. شاید هم‌ صاحب‌ اصلی‌ این‌ لباس‌ مرده‌ باشد که‌ تصور این‌ از همه‌ وحشتناک‌تر است‌ که‌ آدم‌ لباس‌های‌ یک‌ مرده‌ را بپوشد. من‌ حاضرم‌ از بی‌لباسی‌ بمیرم‌، ولی‌ از تاناکورا خرید نکنم‌. بالاخره‌ هرکسی‌ چند تکه‌ لباس‌ کهنه‌ و قدیمی‌ هم‌ که‌ شده‌ در خانه‌اش‌ پیدا می‌شود. آنها به‌ این‌ بوگندوها شرف‌ دارند. هیچ‌ ضرورتی‌ برای‌ وجود این‌ فروشگاه‌ها در سطح‌ شهر دیده‌ نمی‌شود. اینها منبع‌ آلودگی‌اند. دولت‌ باید در این‌ فروشگاه‌ها و مراکز خرید غیرقانونی‌ را تخته‌ کند، اما متاسفانه‌ روزبه‌روز همانند قارچ‌ تکثیر می‌شوند و در سطح‌ شهر انشعابات‌ بیشتری‌ پیدا می‌کنند.
● لباس‌های‌ شیک‌ و گران‌
▪ یک‌ فروشگاه‌ تاناکورا در شمال‌ تهران‌:
این‌ یکی‌ با دیگر فروشگاه‌های‌ تاناکورای‌ شهر تهران‌ تفاوت‌ زیادی‌ دارد. زیرا علاوه‌ بر لباس‌های‌ نسبتاً نو خارجی‌ و ایرانی‌، اسباب‌ بازی‌های‌ زیادی‌ در آن‌ دیده‌ می‌شود که‌ بسیار شیک‌ و زیبا هستند. همچنین‌ آن‌ بوی‌ مشمئز کننده‌ کمتر استشمام‌ می‌شود. حتی‌ برخی‌ از آنها عطر خاصی‌ دارند. از سوی‌ دیگر چیدمان‌ ویژه‌یی‌ برای‌ هر یک‌ از اشیای‌ داخل‌ فروشگاه‌ در نظر گرفته‌ شده‌ است‌. دختری‌ جوان‌ که‌ مانتو کوتاه‌ و شلوار دمپا پوشیده‌ و یک‌ روسری‌ کوچک‌ برسرش‌ است‌ می‌گوید: علت‌ خرید مردم‌ این‌ است‌ که‌ این‌ لباس‌ها خارجی‌اند. خارجی‌ها کار درست‌ هستند. مثل‌ ما که‌ نیستند.
برخی‌ لباس‌های‌ ایرانی‌ را دوبار که‌ بپوشی‌ و بشویی‌، دیگر لباس‌ نیست‌، بلکه‌ تبدیل‌ به‌ دستمال‌ می‌شوند. از آنجا که‌ کیفیت‌ پوشاک‌ خارجی‌ بسیار بالا است‌، می‌توان‌ چندین‌ بار آن‌ را پوشید. در ادامه‌ از او می‌پرسم‌ از بوی‌ لباس‌ها که‌ دارند، ناراحت‌ و کلافه‌ نمی‌شوید؟ می‌گوید: نه‌، هرکاری‌ راهی‌ دارد، اول‌ آن‌ را با آب‌ گرم‌ حسابی‌ می‌شویم‌. بعد جلوی‌ آفتاب‌ قرار می‌دهم‌ و بعد هم‌ کمی‌ ادکلن‌ به‌ آن‌ می‌زنم‌.
● غرورم‌ لگد مال‌ می‌شود
بچه‌ها با شور و شوق‌ به‌ مغازه‌ اسباب‌ بازی‌ فروشی‌ آمده‌اند تا اسباب‌ بازی‌ دست‌ دوم‌ بخرند. هر یک‌ از آنها وسیله‌یی‌ را در دست‌ گرفته‌ و با شادی‌ به‌ دیگران‌ نشان‌ می‌دهند. مادر آنها بی‌تفاوت‌ و غمگین‌ است‌. در گوشه‌یی‌ ایستاده‌ و به‌ آنها می‌نگرد. با او درباره‌ موضوع‌ گزارش‌ حرف‌ می‌زنم‌. با بغضی‌ که‌ در گلو دارد، می‌گوید: چند روز طول‌ کشید تا خودم‌ را راضی‌ کردم‌. حالا هم‌ احساس‌ بسیار بدی‌ دارم‌ اما چه‌ کنم‌. گرانی‌ و تورم‌ برای‌ تهیه‌ اجناس‌ ضروری‌ زندگی‌ بیداد می‌کند. حقوق‌ و درآمدها هم‌ بسیار پایین‌ است‌. تامین‌ خواسته‌های‌ سه‌ کودک‌ ۶، ۹ و ۱۱ ساله‌ کار بسیار سختی‌ است‌. هربار که‌ با آنها به‌ خیابان‌ می‌رفتم‌ باید مسیر را طوری‌ انتخاب‌ می‌کردم‌ تا از جلوی‌ هیچ‌ مغازه‌ اسباب‌ بازی‌ فروشی‌ رد نشویم‌. چون‌ آنها چنان‌ با حسرت‌ به‌ وسایل‌ بازی‌ نگاه‌ می‌کردند که‌ قلب‌ من‌ آتش‌ می‌گرفت‌. او می‌افزاید: تاکنون‌ حتی‌ نتوانسته‌ام‌ یک‌ بار به‌ تقاضای‌ آنها برای‌ خرید اسباب‌ بازی‌ مورد علاقه‌شان‌ پاسخ‌ مثبت‌ بدهم‌. بالاخره‌ بی‌پولی‌ سبب‌ شد تا قدم‌ به‌ این‌ مغازه‌ بگذارم‌.
● بی‌ پولی‌، درد مشترک‌
اینجا یکی‌ دیگر از فروشگاه‌های‌ تاناکورا در جنوب‌ تهران‌ است‌. لباس‌ها از نظر کیفیت‌ سطح‌ بسیار پایینی‌ دارند و در سوی‌ دیگر مغازه‌ دستگاه‌ اتو بخار نصب‌ شده‌ است‌ که‌ شاگرد مغازه‌ یکی‌ یکی‌ لباس‌ها را از داخل‌ گونی‌ خارج‌ می‌کند و آنها را اتو می‌زند. در چند دقیقه‌ که‌ در کنار او ایستادم‌، همه‌ چیز از بسته‌ خارج‌ شد. پیراهن‌، شلوار، ژاکت‌، کراوات‌ بالاترین‌ قیمت‌ لباس‌، مربوط‌ به‌ یک‌ پالتوی‌ دخترانه‌ پشمی‌ است‌ که‌ در روی‌ آن‌ مبلغ‌ ۷ هزار تومان‌ ارزش‌گذاری‌ شده‌ است‌. اکثر مشتریان‌ از لحاظ‌ تن‌پوش‌ ظاهری‌، وضعیت‌ چندان‌ مناسب‌ و آراسته‌یی‌ ندارند. براحتی‌ می‌توانید ضعف‌های‌ آنها را تشخیص دهید. زن‌ جوانی‌ در فروشگاه‌ در حال‌ جدا کردن‌ ژاکت‌ بافتنی‌ است‌. البته‌ کمی‌ آن‌ طرف‌تر چند پسر جوان‌ افغانی‌ در حال‌ گفت‌وگو با یکدیگر هستند. دیگر از آنها سوالی‌ نمی‌کنم‌. زیرا تمام‌ ابعاد گرایش‌ آنها برایم‌ قابل‌ هضم‌ است‌. علت‌ گرایش‌: فقط‌ ضعف‌ مالی‌ خانواده‌.● شیک‌پوشی‌
▪ فروشگاه‌ تاناکورا حوالی‌ میدان‌ ولی‌عصر تهران‌ ساعت‌ ۱۶ بعدازظهر:
نگار یاوری‌ که‌ ظاهر بسیار مرتب‌ و شیکی‌ نیز دارد پالتویی‌ به‌ تن‌ کرده‌ که‌ به‌ نظر خیلی‌ گرانقیمت‌ می‌آید و احتمالا آن‌ را هم‌ از همین‌ فروشگاه‌ خریده‌ است‌. او ادامه‌ می‌دهد: می‌توان‌ با پول‌ خرید یک‌ کاپشن‌ ایرانی‌ در بازار تاناکورا برای‌ همه‌ اعضای‌ خانواده‌ لباس‌ خرید. با حوصله‌ کافی‌ می‌توان‌ لباس‌ موردنظر را در این‌ بازارها پیدا کرد. البته‌ ظاهرا حق‌ با این‌ خانم‌ است‌. در این‌ مورد که‌ با یک‌ چهارم‌ پولی‌ که‌ بابت‌ یک‌ لباس‌ نو می‌دهی‌ می‌توانی‌ شیک‌ترین‌ لباس‌ها را در بازارهای‌ تاناکورا پیدا کنی‌. اما باید این‌ سوال‌ را از فرزندان‌ او پرسید که‌ آیا با پوشیدن‌ این‌ لباس‌ واقعا احساس‌ شیک‌ بودن‌ و برتری‌ داشتن‌ نسبت‌ به‌ دیگران‌ می‌کنند یا نوعی‌ احساس‌ سرشکستگی‌ از پوشیدن‌ لباس‌های‌ دست‌ دومی‌ دارند که‌ معلوم‌ نیست‌ قبل‌ از آنها در گوشه‌یی‌ دیگر از دنیا بر تن‌ چه‌ جور آدمی‌ بوده‌ است‌؟ این‌ همان‌ نکته‌یی‌ است‌ که‌ جامعه‌شناسان‌ و روانشناسان‌ بر آن‌ تاکید دارند. استفاده‌ از لباس‌های‌ دست‌ دوم‌ بر کودکان‌ و نوجوانان‌ تاثیر سوءروانی‌ دارد و به‌ همین‌ دلیل‌ نیز توصیه‌ می‌شود که‌ خانواده‌ها در صورت‌ امکان‌ از این‌ لباس‌ها استفاده‌ نکنند.
● تاناکورا و افسردگی‌ کودکان‌
یک‌ روانشناس‌ اجتماعی‌ ضمن‌ اینکه‌ به‌ خانواده‌ها درباره‌ خرید لباس‌های‌ مستعمل‌ برای‌ فرزندانشان‌ بخصوص‌ در سنین‌ ۵ تا ۱۶ سال‌ هشدار می‌دهد، می‌افزاید: خرید لباس‌های‌ کهنه‌ در سنین‌ کودکی‌ و نوجوانی‌ یک‌ تفکر را در آنها به‌ وجود می‌آورد که‌ همسن‌ و سالان‌ آنها با پوشیدن‌ لباس‌های‌ نو از آنها برترند و به‌ همین‌ دلیل‌ اختلالات‌ روانی‌ نظیر پرخاشگری‌ و بدبینی‌ به‌ پدر و مادر در آنها ایجاد می‌شود. همچنین‌ خرید زیاد لباس‌ کهنه‌ موجب‌ از بین‌ رفتن‌ عزت‌ نفس‌ و نیز سست‌ شدن‌ اعتماد به‌ نفس‌ در آنها می‌شود.
● از کجا می‌آیند؟
لباس‌های‌ تاناکورا از کجا وارد کشور ما می‌شوند؟ این‌ سوالی‌ است‌ که‌ احتمالا در ذهن‌ شما هم‌ وجود دارد و شاید به‌ پاسخ‌ آن‌ رسیده‌ باشید. منابع‌ خبری‌ موثقی‌ در این‌ زمینه‌ وجود ندارد اما برخی‌ از گفته‌ها حاکی‌ از آن‌ است‌ که‌ هند و پاکستان‌ از مهمترین‌ صادرکنندگان‌ لباس‌ دست‌ دوم‌ به‌ کشور ما هستند. در کنار این‌ دو کشور از عراق‌ و برخی‌ کشورهای‌ اروپایی‌ هم‌ نام‌ می‌برند.
اما یک‌ اتفاق‌ نظر این‌ است‌ که‌ لباس‌های‌ دست‌ دوم‌ از اروپا به‌ کشورهای‌ فقیر همچون‌ هند و پاکستان‌ و عراق‌، رایگان‌ و به‌ عنوان‌ کمک‌ فرستاده‌ می‌شود که‌ این‌ کشورها نیز آنها را به‌ بعضی‌ کشورهای‌ دیگر از جمله‌ ایران‌ به‌ صورت‌ قاچاقی‌ می‌فروشند.
در شهر زاهدان‌ که‌ یکی‌ از شاهراه‌های‌ اصلی‌ تجارت‌ بازار اجناس‌ خارجی‌ و بویژه‌ پاکستانی‌ و چینی‌ است‌، مشهورترین‌ و شلوغ‌ترین‌ قسمت‌ بازار، محل‌ فروش‌ همین‌ لباس‌های‌ تاناکورا است‌. به‌ هر حال‌ این‌ لباس‌ها چه‌ از مرزهای‌ شرقی‌ یا غربی‌ بیایند یا از کشورهای‌ پیشرفته‌ اروپایی‌ به‌ کشورهای‌ توسعه‌ نیافته‌ فرستاده‌ شوند عنوان‌ تاناکورا را یدک‌ می‌کشند. به‌ گفته‌ فروشندگان‌، لباس‌های‌ تاناکورا در بسته‌ بندی‌های‌ ۵۰ تا ۱۰۰ کیلویی‌ به‌ آنها فروخته‌ می‌شود. بسته‌هایی‌ که‌ تا قبل‌ از پرداخت‌ پول‌، حق‌ وارسی‌ آن‌ را ندارند. بعد از باز کردن‌ بسته‌ تعدادی‌ از لباس‌ها خوب‌ و برخی‌ غیرقابل‌ استفاده‌ و کهنه‌ هستند.
اما نکته‌ قابل‌ توجه‌ آن‌ است‌ که‌ از آنجایی‌ که‌ برای‌ ورود کالاهای‌ دست‌ دوم‌ به‌ کشور، جز در مواردی‌ خاص‌ مجوز صادر نمی‌شود لباس‌های‌ تاناکورا نیز به‌ صورت‌ غیرمجاز و قاچاق‌ از مرزهای‌ شرقی‌ و غربی‌ وارد کشور می‌شوند.
● از فروشنده‌ بشنوید
یکی‌ از فروشندگان‌ لباس‌های‌ تاناکورا در میدان‌ امام‌ حسین‌ می‌گوید: ما بیشتر لباس‌ها را از طریق‌ واسطه‌ها از بازار تاناکورای‌ مهاباد که‌ مرکز این‌ نوع‌ لباس‌ها شناخته‌ شده‌ است‌، تهیه‌ می‌کنیم‌. این‌ لباس‌ها در بسته‌هایی‌ قرار دارند که‌ با سیم‌ بسته‌ شده‌اند و حدود ۳۰ تا ۴۰ کیلوگرم‌ وزن‌ داند. پس‌ از باز کردن‌ بسته‌ها و جدا کردن‌ لباس‌های‌ نو از کهنه‌ و پاره‌ برحسب‌ پولی‌ که‌ به‌ هر بسته‌ داده‌ می‌شود، لباس‌ها قیمت‌گذاری‌ می‌شود.
این‌ فروشنده‌ با اشاره‌ به‌ استقبال‌ مردم‌ از خرید این‌ لباس‌ها ادامه‌ می‌دهد: مردم‌ بر اساس‌ توان‌ مالی‌ خود می‌توانند نیازهای‌ پوشاک‌ خود را در بازارهای‌ تاناکورا تامین‌ کنند. البته‌ این‌ لباس‌ها کاملا بهداشتی‌ هستند. زیرا ما پس‌ از دریافت‌ تمام‌ این‌ لباس‌ها را می‌شوییم‌ و آنها را ضدعفونی‌ و بهداشتی‌ می‌ کنیم‌. از این‌ رو جای‌ هیچ‌ آلودگی‌ در آنها باقی‌ نمی‌ماند.
● کارشناس‌ بهداشت‌ چه‌ می‌گوید
دکتر محسن‌ احمدی‌، متخصص پوست‌ در این‌ زمینه‌ می‌گوید: بسیاری‌ از میکروب‌ ها و از جمله‌ قارچ‌ها حتی‌ بعد از شستن‌ این‌ لباس‌ها نیز از بین‌ نرفته‌ و تا مدت‌ زیادی‌ زنده‌ می‌مانند. جوشاندن‌، شستن‌ و اتو کردن‌ لباس‌های‌ دست‌ دوم‌ نمی‌تواند باعث‌ از بین‌ رفتن‌ آلودگی‌ آنها شود. از سوی‌ دیگر این‌ لباس‌ها حامل‌ انواع‌ بیماری‌های‌ واگیردار پوستی‌ هستند که‌ بهداشت‌ افراد سالم‌ را به‌ مخاطره‌ می‌اندازد.
● برداشت‌ آخر
اما نکته‌ اصلی‌ آن‌ است‌ که‌ با توجه‌ به‌ قاچاق‌ و آلوده‌ بودن‌ این‌ لباس‌ها، چرا وزارت‌ بهداشت‌ و درمان‌ که‌ مسوولیت‌ سلامت‌ افراد جامعه‌ را بر عهده‌ دارند، اقدامی‌ در جهت‌ جمع‌آوری‌ این‌ فروشگاه‌ها انجام‌ نمی‌دهند و از سوی‌ دیگر کشور غنی‌ ما با وجود منابع‌ و ذخایر نفتی‌ و ثروت‌های‌ دیگر چرا باید لباس‌های‌ کهنه‌ و قدیمی‌ دیگر کشورهای‌ اروپایی‌ را به‌ عنوان‌ پوشاک‌ شهروندان‌ بپذیرد. واقعا چرا؟ پدر فقر بسوزد!
طیبه‌ براتی‌
منبع : روزنامه اعتماد


همچنین مشاهده کنید