بیماری‌های استخوان و استئوپاتی

روش osteopathy متشکل از دو لغت osteon به معنی استخوان و pathos به معنی بیماری، به‌وسیله دکتر اندروتیلور استیل از ویرجینیا ابداع گردید. او پزشک مخصوص ارتش در جنگ‌های داخلی آمریکا بود. وی تحت تاثیر مرگ غم‌انگیز همسر و سه تن از فرزندانش در اثر ابتلا به مننژیت، در سال ۱۸۷۲ روش درمان امراض استخوانی را برای تقویت نیرو و سلامتی بدن ابداع کرد. در سال ۱۸۹۲، دکتر استیل مدرسه درمان امراض استخوانی را در آمریکا تاسیس کرد. این روش، برخلاف موضع‌گیری‌های اولیه پزشکی متعارف، بسیار عمومیت یافت، به‌طوری‌که در طول سال‌های شیوع آنفلوانزا در سال ۱۹۱۹، میزان مرگ و میر بیماران در بیمارستان‌های مخصوص درمان امراض استخوانی کمتر از سایر بیمارستان‌ها گردید. در سال ۱۹۱۷ یکی از شاگردان دکتر استیل به نام دکتر«‌جان مارتین لیتل جان» در انگلیس «مرکز درمان امراض استخوانی» را تاسیس کرد. در سال ۱۹۷۲ ، متخصصین استخوان درمانی در آمریکا، همانند سایر پزشکان پروانهٔ طبابت دریافت کردند. در سال ۱۹۹۲، با گذراندن لایحه‌ایی، به رسمیت شناخته شد و در حال حاضر در ژاپن، استرالیا، آمریکای شمالی و قسمت‌هایی از اروپا طرفداران زیادی دارد.
● اصول اولیه:
اندام‌های بدن به‌وسلیهٔ سیستم ماهیچه‌ای ـ اسکلتی محافظت می‌شوند. اگر این سیستم مفاصل و ماهیچه‌ها با یکدیگر هماهنگ و مرتبط کار کنند، بافت‌های بدن شامل مغز و اعصاب سلامت خواهد بود. به طور زنجیروار سیستم لنفاتیک و گوارشی نیز به خوبی کار می‌کنند. هدف درمانگران استخوان‌ها، ایجاد تحرک در مفاصل و ماهیچه‌های صاف با استفاده از ماساژ دست و لمس کردن است. یک درمانگر استخوان در این مورد بحث می‌کندکه علت بروز اشکال در چارچوب استخوانی اسکلت چیست. از دیدگاه پزشکی کل‌نگر، شیوهٔ زندگی و سلامت جسم و روح، عوامل موثر در سلامتی فیزیولوژیکی هستند.
● تحقیقات و شواهد
در آمریکا تحقیقات بسیار زیادی در مورد امراض استخوانی انجام شده است که لزوماً همگی در سطح بالای استانداردی انجام نشده‌اند. بیشتر شواهد روایی هستند و اغلب درمانگران استخوان پذیرفته‌اند که نیاز به آزمایشات بالینی کنترل شده بیشتری دارند. مطالعات تحقیقی که در انگلستان انجام می‌شود در دپارتمان پروژه‌های بهداشتی است، در این دپارتمان امکان استفاده پزشکان از استخوان درمانی و ماساژ درمانی در سیستم سرویس‌های بهداشتی ملی (NHS) بررسی می‌شود. نتایج یک تحقیق که درآمریکا و انگلستان به ترتیب در سال‌های ۸۸ و ۹۰ چاپ شده بود، حاکی از آن است که استفاده از ماساژ درمانی در درمان امراض استخوانی مدت زمان ابتلا درمان دردهای پشت را کاهش دهد. در دههٔ ۱۹۴۰ یک فیزیولوژیست آمریکایی ابزار الکتریکی برای اثبات ادعاهای متخصصین این امر به‌کار برد و ثابت کرد که با این روش موجب افزایش فعالیت ماهیچه‌ها می‌شود.
● نظرات پزشکی
متخصصین امراض استخوانی (درمانگران استخوان) جایگاه قانونی و رسمی در آمریکا دارند و به طور کلی این روش، میان پزشکان حرفه‌ای هر روز مقبولیت بیشتری پیدا می‌کند. با اینکه دست کم یک‌سوم پزشکان انگلیسی، بیماران خود را به این نوع متخصصین ارجاع می‌دهند اما به خصوص پزشکانی که مشکل بیماران آنها ماهیچه‌ای ـ استخوانی نیست، کمتر به این کار تمایل دارند.
مجمع متخصصین استخوان درمانی در سال ۱۹۹۶ بنیادی پایه‌گذاری کرد، تا از طریق مصوب کردن شاخص‌های کاری موجبات کسب حیثیت شغلی برای پزشکان شاغل در این رشته را فراهم کند.
● تئوری استخوان درمانی
فشارهای جسمی یا روحی، جراحت یا قرار گرفتن در وضعیت ناهنجار می‌تواند بر سیستم اسکلتی ـ ماهیچه‌ای تاثیرگذار باشد. ممکن است این آسیب‌ها موجب بروز درد یا آسیب‌های عصبی در بدن شوند و بر اندام‌های حیاتی و تنفسی، سیستم گردش خون و سیستم تنفسی تاثیر بگذارند. هدف روش استخوان‌درمانی تسهیل حرکات ماهیچه‌ای و ذخیره انرژی در مفاصل و استخوان‌ها برای تحکیم سیستم بدن و ذخیره انرژی می‌باشد. در حالی‌که درمانگران استخوان بر ماساژ مفاصل که در وضعیت نادرست قرار گرفته‌اند، تاکید می‌کنند. این متخصصین بر درمان ماهیچه‌های صاف تاکید دارند تا ماهیچه‌ها استراحت کرده و تحرک مفاصل به حالت عادی بازگردد.
● مشاوره با یک پزشک
در ابتدای هر مشاوره، پزشک از شما خواهد پرسید که علائم چگونه آغاز شده و چه فعالیتی آن را تشدید می‌کند؟ او در مورد تاریخچه پزشکی، جراحات گذشته، داروها و روش‌های درمانی که قبلاً استفاده می‌کردید شامل درمان‌های هومیوپاتی و گیاه‌درمانی، شیوه زندگی، ویژگی‌های احساسی و حرفه‌ای شما خواهد پرسید. سپس باید لباس‌های خود را در آورید تا پزشک تا آنجا که امکان دارد، چارچوب بدن و ماهیچه‌های شما را ببیند. زنان می‌توانند از یک روپوش بلند زنانه استفاده کنند. برا اینکه پزشک کاملا حرکت و عملکرد ماهیچه‌های شما را ببیند ممکن است از شما بخواهد که بنشینید و یا روی تخت دراز بکشید و یا خم شوید. تست‌های استاندارد پزشکی شامل آزمایشات اشعه X و آزمایشات ضروری دیگر انجام خواهد شد. نتایج این آزمایشات پزشکی شما را در تصمیم‌گیری راهنمایی می‌کند که شما را به یک osteopath یا متخصص دیگر ارجاع دهد و یا درمان مناسب شما را ارائه دهد. این درمان‌ها ممکن است شامل درمان ماهیچه‌های صاف، استفاده از آتل یا ماساژ شدید مفاصل باشد. معمولاً‌ گرفتگی عضلانی در اثر یک جلسه درمان از بین می‌رود، اما اغلب به بیش از یک جلسه درمان احتیاج دارد. درمان‌های استئوپاتیک شامل ماساژ آرام ماهیچه‌ها و مفاصل، مالش ماهیچه‌ها با انجام یکسری حرکات، وارد کردن فشار ناگهانی با شتاب می‌باشد. سایر تکنیک‌ها شامل تکنیک‌های انرژی درمانی ماهیچه‌ها می‌باشد که باعث رها شدن ماهیچه از تنش و رفع مشکلات اندام‌های داخلی می‌گردد. پزشکان اغلب ورزش و استراحت در محل کار را توصیه می‌کنند.● درمان قسمت‌های تحتانی (‌کمری) ستون مهره‌ها
درد در قسمت کمری پا یا تحتانی ستون مهره‌ها یکی از مشکلات عمومی است که استخوان‌درمانی معمولاً برای درمان آن مورد استفاده قرار می‌گیرد. عادت به نشستن در وضعیت نادرست و در وضعیت خمیده، بلند کردن اجسام سنگین به روش نادرست، ورزش و سایر صدمات و جراحات ممکن است موجب ایجاد درد در قسمت پشت کمر شود. پزشک متخصص، ستون مهره ها را معاینه می‌کند تا دریابد که درد و ناراحتی از کدام منطقه می‌باشد. او از درمان ماهیچه‌های صاف استفاده می‌کند تا منطقهٔ دردناک تسکین یابد و سپس از ماساژهای دقیقی استفاده می‌کند. احتمال دارد تمامی این ماساژها به یک معضل یا بند خاصی متمرکز شود که آن معضل عهده‌دار قسمت زیادی از حرکات می‌باشد.
● استخوان‌درمانی جمجمه
یک متخصص امراض استخوانی در آمریکا دکتر ویلیام کارمز، این روش را در سال ۱۹۹۳۰ ابداع کرد. تا آن زمان تصور می‌شد که استخوان‌های کرانیوم (‌بخشی از کاسه سر اطراف مغز) در بزرگسالان کاملاً متصل به یکدیگر و فاقد حرکت هستند. بنا به تحقیقات‌ SutherLand این استخوانها در کودکان و خردسالان انعطاف‌پذیر است. مایع نخاعی که لایه‌های در بردارنده مغز را تغذیه و محافظت می‌کند، نخاع و sacrum با سرعتی حدود ۱۵-۶ بار در دقیقه نبض‌ دارد. اندازه‌گیری CRI یا ضربات آهنگین جمجمه‌ای با ابزار و وسایل، بسیار سخت است ولی پزشکان متخصص استخوان‌درمانی می‌گویند، که قادر هستند این ضربات را با دست احساس کنند. گفته می‌شود که اختلال در جریان مایع نخاعی، صدمه و یا تنش عصبی بر وضعیت استخوان‌های جمجمه تاثیر می‌گذارند و تمامی این عوارض با ماساژ دقیق و ظریف استخوان‌های جمجمه و نخاع درمان می‌شود، چون این ماساژ موجوب بهبود CRI، جریان خون، جریان‌های ورودی غددلنفاوی و مایعات سینوسی به نخاع می‌گردد. استخوان‌درمانی جمجمه در ترکیب با سایر روش‌های استخوان‌درمانی در درمان بیماری‌هایی از این دست موثر است. گفته شده است که این روش بیشتر در کودکان و خردسالان در درمان قولنج، چسبندگی گوش(glu ear) و عفونت‌هایی که مرتب عود می‌کنند و همچنین در درمان انحراف استخوان‌های ناشی از زایمان‌های طولانی مدت نیز موثر است. به عقیدهٔ‌ متخصصین بعدها موجب تحریک‌پذیری، قولنج و مشکلات متعدد دیگر می‌شود. بسیاری از انواع دیگر این روش غالباً بر واکنش‌های انجام شده در بخش جمجمه‌ای سر تاکید دارد تا خود استخوان‌ها. تکنیک‌های sacro occipital که ترجیحاً به وسیلهٔ متخصصین ماساژدرمانی مورد استفاده قرار می‌گیرد ترکیبی از استخوان‌‌درمانی و سایر تکنیک‌ها می‌باشد.
رگ به رگ شدن، گرفتگی عضلات، صدمات ناشی از تکان‌های شدید و یا قفل شدن مهره‌های گردن می‌تواند به‌وسیلهٔ ماساژدرمانی و یا درمان عضلات صاف معالجه شود. این ماساژ آهسته، یا تکنیک‌هایی ریتمیک برای بهبود حرکت مفاصل مورد استفاده قرار می‌گیرد تا تنش‌های ماهیچه‌ای کاهش یابد و ذخایر خونی بافت‌های مورد نظر افزایش یابد.
۱. لایه‌های بهم پیچیده اسکلتی
۲. ستون فقرات که به صورت یک حفاظ قابل انعطاف سر و بدن را می‌پوشاند
۳. ساختار ماهیچه‌های اسکلت که از بیش از ۶۰۰ ماهیچه تشکیل شده است
۴. بدن یک فرد بالغ به طور متوسط از ۲۰۶ استخوان تشکیل شده است
۵. هیپوتالاموس، فرآیندهای خودکار بدن شامل انقباض ماهیچه‌ها و ذخیرهٔ خون برای ماهیچه‌ها را کنترل می‌کند
۶. تالاموس در تعیین احساسات تاثیر می‌گذارد
۷. هیپوتالاموس در ذخیرهٔ حافظه دخیل است
۸. مخچه در وضعیت قرارگیری و کشیدگی ماهیچه دخیل است
۹. ساقه مغز، آزاد شدن آندروفین‌ها را کنترل می‌کند
۱۰. استخوان، ناهنجاری‌هایی مانند آرتروز استخوان
۱۱. وضعیت قرارگیری نامناسب
۱۲. دردهای عصبی که بوسیلهٔ ضربدیدگی یا جراحت ایجاد می‌شود
۱۳. دردهای عصبی که از تراکم مواد زاید ناشی از فعالیت ایجاد می‌شود (گرفتگی عضلات)
۱۴. تحرک نادرست یا برداشتن بارسنگین
۱۵. هیجان و اضطراب
۱۶. گرفتگی ماهیچه
۱۷. کشش ستون فقرات
۱۸. قسمتی از ستون فقرات که اعصاب بخش ویژه‌ای از نخاع در آن متمرکز شده است
۱۹. اگر مفاصل ستون فقرات در اثر جراحت یا ضرب‌دیدگی آسیب‌ ببینند،‌ سفت شده و موجب آسیب‌دیدگی و آزردگی تمام قسمت‌های بدن می‌شود
۲۰. ماهیچه‌های متمرکز در قسمت ستون فقرات تحت تاثیر درد و گرفتگی از مفاصل نخاع خارج می‌شوند، اگر این درد ادامه پیدا کند آسیب بر سایر قسمت‌ها نیز سرایت می‌کند
۲۱. اعصاب متمرکز در ماهیچه‌ها تحت تاثیر درد ناشی از جراحت آسیب دیده و مفاصل ستون فقرات سفت می‌شوند.● سیستم ماهیچه‌ای- اسکلتی
متخصصین استخوان‌شناسی معتقدند که این سیستم مکانیکی متشکل از استخوان‌ها، مفاصل، بندها، ماهیچه‌ها، رباط‌ها و بافت‌های پیوندی تنها یک چارچوب محض برای تکیه‌گاه بدن نیست،‌ بلکه نقش حیاتی در حفظ سلامت بدن ایفا می‌کند. هرگونه نابهنجاری در این سیستم موجب ایجاد درد و آسیب می‌شود و بر سایر قسمت‌های بدن تاثیر می‌گذارد.
چگونه مغز درد را درک می‌کند و به آن پاسخ می‌دهد؟ اعصاب حسی ماهیچه‌ها، استخوان‌ها و مفاصل، در لایهٔ کورتکس مغز قرار دارند. اما سایر قسمت‌های مغز تحت تاثیر این قرار دارند که مغزِ حساس، درد را درمی‌یابد و خود را با آن وقف می‌دهد. یک محقق بیماری‌های استخوان از مالش ماهیچه‌های صاف و ایجاد تحرک در مهره‌های منطقهٔ دردناک به طور موضعی برای تسکین درد استفاده می‌کند. او همچنین در جستجوی آن است که تنش را در سایر ماهیچه‌هایی که اعصاب آنها از منطقهٔ تحریک شده، گذشته‌است کاهش دهد. او می‌بایست عواملی چون وضعیت نادرست ایستادن، نشستن یا اضطراب را در ایجاد تنش و گرفتگی عضلانی بررسی کند.
فاکتورهای مختلفی که در ایجاد درد دخالت دارند از یک چرخهٔ معیوب ناشی می‌شوند. علایم درد در اثر آسیب یا جراحت، تراکم مواد زاید ناشی از فعالیت ماهیچه‌ها مانند اسید لاکتیک ایجاد می‌شوند. ستون فقرات بیشتر مستعد تحریک شدن است.
۱. آزمایشات استاندارد، مراحل تشخیص شامل تست‌های معمولی پزشکی و معاینهٔ کامل تمام قسمت‌های بدن می‌باشد
۲. فشار خون اندازه‌گیری می‌شود
۳. واکنش، واکنش‌های بدن بوسیلهٔ چکش رفلکس مورد معاینه قرار می‌گیرند
۴. وضعیت تقارن بدن مورد بررسی قرارمی‌گیرد
۵. همترازی لگن خاصره بررسی می‌شود
۶. منظور معاینهٔ همترازی لگن‌خاصره، پزشک متخصص با دست استخوان خاجی ( که پایهٔ نخاع است) را معاینه می‌کند
۷. پزشک متخصص خم می‌شود تا استخوان‌های لنگ خاصره در امتداد چشم‌هایش قرار گیرد
۸. طول‌پاها، طول پاهای بیمار مورد مقایسه قرار می‌گیرد. هر نوع اختلافی ممکن است علامت وجود یک انحراف در ستون فقرات یا عدم تقارن در لگن خاصره باشد. یا اینکه اصولاً یک پا از نظر ساختاری از پای دیگر کوتاه‌تر است.
۹. طول پا ، بلند کردن پا و صاف کردن آن باعث کشیدگی عصب سیاتیک شده و حرکت مهره‌های پایین را نشان می‌دهد. وجود درد بیانگر وجود یک نوع ناهنجاری در مهره‌های پایینی است که عموماً دیسک یا مشکلات مفصلی می‌باشد.
۱۰. احتیاط؛ اگر مبتلا به سرطان استخوان یا عفونت مفاصل مانند استئومیلیتین هستید، به معالجات استخوان‌درمانی مراجعه نکنید.
اگر مبتلا به عدم تقارن بدن هستید از معالجات استخوان‌درمانی پرهیز کنید.
● سئوالات
-یک جلسه درمانی چقدر طول می‌کشد؟ اولین جلسه مشاوره ۶۰-۳۰ دقیقه است ولی سایر جلسات ۳۰-۲۰ دقیقه است
-من به چند جلسه درمان نیاز دارم؟ ممکن است یک‌بار ویزیت کافی باشد ولی بستگی به وضعیت سلامت بدن شما و شدت بیماری دارد و هرچه سن بالاتر باشد و شدت مشکل بیشتر ، تعداد جلسات نیز بیشتر می‌شود.
-آیا این درمان ناراحتی و درد به همراه دارد؟ ماساژ‌درمانی معمولاً درد ندارد، اما بهرحال بستگی به نوع بیماری دارد
-آیا هیچ‌گونه عوارض پس از درمان وجود ندارد؟ ممکن است پس از درمان عضلات سفت شوند اما می‌بایست از انجام فعالیت‌های شدید پرهیز کرد.
۱. با بالاآوردن پا در حالت خمیده و چرخش آن مهره‌های کمر می‌چرخد، پزشک از انگشت خود استفاده می‌کند تا دامنه حرکت مهره را متوجه شود و اگر لازم باشد ستون مهره‌ها را در قسمت کمر با یک حرکت دقیق بکشد.
۲. پزشک این حرکت را روی مهرهٔ‌کمر تکرار می‌کند، پزشک پا را خم می‌کند تا ستون مهره‌ها بچرخد و با انگشت نحوهٔ حرکت مهره را بررسی می‌کند
۳. چرخش پهلو، بیمار روی پهلو می‌خوابد و آرام ستون فقرات خود را می‌چرخاند تا پزشک به دقت متوجه مهره‌های کمر شود. او هر مهره را با انگشت امتحان می‌کند تا هرگونه محدودیت حرکتی مشخص شود.
۴. بالا بردن‌، پزشک بازوهای بیمار را می‌کشد تا ستون مهره‌های او باز شود. او از وزن بدنش استفاده می‌کند تا شتاب رانشی زیادی به یک منطقه مشخص وارد کند.
۱. استخوان پیشانی
۲. استخوان گده‌ای
۳. استخوان گونه
۴. استخوان آهیانه
۵. استخوان گیجگاهی
۶. استخوان پس‌سری
● قسمت بالای ستون فقرات
۱. پزشک به صورت ضرب‌دری پشت بیمار می‌نشیند طوری‌که بتواند انگشت چپ خود را برای ایجاد حرکت در مهرهٔ چپ بالایی بکار ببرد تا در تعداد زیادی از مفاصل ایجاد حرکت شود
۲. اصلاح حرکت گردن در حال خوابیده به پشت به این منظور بیمار به پشت دراز می‌کشد و پزشک با انگشت سبابه روی مهرهٔ گردن پشتی کار می‌کند
۳. اصلاح حرکت در حالت دمر، این کار کمتر عمومیت دارد. بیمار به صورت دمر به روی شکم دراز می‌کشد و پزشک با انگشت نشانه، حرکت مهره پشتی گردن را بررسی می‌کند.

مریم نعمتی