سه شنبه, ۲۸ فروردین, ۱۴۰۳ / 16 April, 2024
مجله ویستا


نگرانی‌ بانک‌های‌ خصوصی‌ از تحریم‌ بانکی‌ ایران‌


نگرانی‌ بانک‌های‌ خصوصی‌ از تحریم‌ بانکی‌ ایران‌
در حالی‌ که‌ احتمال‌ تصمیم‌گیری‌ قطعی‌ شورای‌ حکام‌ آژانس‌ بین‌ المللی‌ انرژی‌ اتمی‌در مورد پرونده‌ فعالیت‌های‌ هسته‌یی‌ جمهوری‌ اسلامی‌طی‌ نشست‌ دوم‌ فوریه‌ کاهش‌ یافته‌، شاخص کل‌ بورس‌ اوراق‌ بهادار تهران‌ همزمان‌ با پدیدار شدن‌ شواهدی‌ مبنی‌ بر احتمال‌ تحریم‌ پولی‌ جمهوری‌ اسلامی ‌از سوی‌ بانک‌های‌ اروپایی‌ همچنان‌ در سراشیبی‌ قرار دارد.
شاخص کل‌ بورس‌ تهران‌ در پایان‌ معاملات‌ هفته‌ پیش‌ بیش‌ از ۳۹ واحد کاهش‌ یافت‌. این‌ افت‌ که‌ با کاهش‌ ۱۴ و ۱۸ درصدی‌ ارزش‌ داد و ستد سهام‌ و شمار خریداران‌ سهام‌ همراه‌ بود، سبب‌ شد تا شاخص کل‌ بازار سرمایه‌ ایران‌ تنها ۶۸ واحد بالاتر از مرز روانی‌ ۱۰ هزار واحد قرار گیرد.
بدین‌ ترتیب‌ در طول‌ چهار ماهی‌ که‌ از روی‌ کار آمدن‌ دولت‌ محمود احمدی‌ نژاد می‌گذرد، برای‌ دومین‌ بار شاخص کل‌ بورس‌ تهران‌ به‌ سمت‌ مرز ۱۰ هزار واحد می‌لغزد. کارشناسان‌ معتقدند اگر شاخص کل‌ بورس‌ تهران‌ برای‌ دومین‌ بار وارد محدوده‌ چهار رقمی‌شود، بازگرداندن‌ اعتماد دوباره‌ به‌ سهامداران‌ بسیار دشوار خواهد شد.
● خطر تحریم‌ پولی‌
در میان‌ شرکت‌های‌ عضو بورس‌ تهران‌ بانک‌های‌ خصوصی‌ بیشترین‌ سهم‌ را در افت‌ شاخا کل‌ داشتند، بطوری‌ که‌ طی‌ مبادلات‌ هفته‌ پیش‌ شاخا مالی‌ که‌ بیانگر نوسان‌ قیمت‌ سهام‌ شرکت‌های‌ سرمایه‌گذاری‌ و بانک‌ها است‌، بیش‌ از ۲۳۸ واحد سقوط‌ کرد.
کارشناسان‌ معتقدند این‌ سقوط‌ به‌ دلیل‌ افزایش‌ نگرانی‌ سهامداران‌ بانک‌های‌ خصوصی‌ از آثار تحریم‌ پولی‌ بانک‌های‌ اروپایی‌ علیه‌ جمهوری‌ اسلامی‌است‌.
با انتشار اخباری‌ در مورد قطع‌ روابط‌ دو بانک‌ کردیت‌ سویس‌ و یو بی‌ اس‌ با شرکت‌ها و بانک‌های‌ ایرانی‌ ادامه‌ دستیابی‌ بانک‌های‌ خصوصی‌ ایران‌ به‌ تسهیلات‌ و اعتبارات‌ ارزان‌ با مخاطره‌ روبرو شده‌ است‌.طی‌ چهارسال‌ گذشته‌ بانک‌های‌ خصوصی‌ در تلاش‌ بوده‌ اند تا با جذب‌ تسهیلات‌ با نرخ‌ بهره‌ تک‌ رقمی‌از بانک‌های‌ اروپایی‌ از حاشیه‌ سود ۲۰ درصدی‌ برخوردار شوند. مطابق‌ تازه‌ ترین‌ گزارش‌ها، متوسط‌ نرخ‌ سود تسهیلات‌ بانک‌های‌ خصوصی‌ ایران‌ ۲۵ درصد است‌. هم‌ اکنون‌ از مجموع‌ ۴۱۹ شرکتی‌ که‌ در بورس‌ تهران‌ پذیرش‌ شده‌اند، نماد معاملاتی‌ ۱۷۱ شرکت‌ بسته‌ است‌.
● فرصت‌ گرفتن‌ وام‌
گذشته‌ از بانک‌های‌ خصوصی‌، شرکت‌های‌ ایرانی‌ طی‌ سالهای‌ گذشته‌ توانسته‌ بودند اعتماد بانک‌های‌ اروپایی‌ را برای‌ دریافت‌ وام‌ جلب‌ کنند. پیشتر گزارشها از تمایل‌ ۲۵ بانک‌ اروپایی‌، آسیایی‌ و آفریقایی‌ برای‌ اعطای‌ وام‌ ۵۰ میلیارد دلاری‌ به‌ شرکتهای‌ ایرانی‌ طی‌ سالهای‌ آینده‌ حکایت‌ داشت‌.گفته‌ می‌شد که‌ شرکت‌های‌ خودروسازی‌ ایران‌ همچون‌ ایران‌ خودرو که‌ به‌ ساخت‌ محصولات‌ پژو، رنو و بنز در ایران‌ مشغولند و دیگر شرکت‌های‌ بزرگ‌ این‌ کشور برای‌ توسعه‌ کارخانه‌ها، نیروگاهها و شبکه‌های‌ مخابراتی‌ در ایران‌ از این‌ بانکها وام‌ خواهند گرفت‌.ایران‌ خودرو در یک‌ سال‌ گذشته‌ همواره‌ جزو سه‌ شرکت‌ بزرگ‌ بورس‌ تهران‌ بوده‌ و بیش‌ از چهار درصد ارزش‌ جاری‌ بازار سرمایه‌ را در اختیار دارد.
بر این‌ اساس‌ کارشناسان‌ پیش‌ بینی‌ می‌کنند در صورت‌ تحریم‌ پولی‌ جمهوری‌ اسلامی‌توسط‌ بانک‌های‌ اروپایی‌ علاوه‌ بر بانک‌های‌ خصوصی‌، نزول‌ قیمت‌ سهام‌ شرکت‌های‌ صنعتی‌ نیز شتاب‌ بیشتری‌ به‌ خود گیرد.در جریان‌ مبادلات‌ هفته‌ گذشته‌ شاخص قیمت‌ سهام‌ شرکت‌های‌ صنعتی‌ ۲۵ واحد کاهش‌ یافت‌.
● تهدید برای‌ سرمایه‌گذاری‌ها
برخی‌ کارشناسان‌ احتمال‌ می‌دهند در صورت‌ ادامه‌ این‌ افت‌، بهای‌ سهام‌ شرکت‌های‌ بزرگ‌ سرمایه‌گذاری‌ که‌ مالک‌ عمده‌ سهام‌ شرکت‌های‌ صنعتی‌ هستند، کاهش‌ بیشتری‌ همراه‌ خواهد شد.
کارشناسان‌ معتقدند آسیب‌ پذیری‌ شرکت‌های‌ سرمایه‌گذاری‌ از پدیده‌ تحریم‌ پولی‌ ایران‌ با توجه‌ به‌ تغییر استراتژی‌ آنها برای‌ حضور بیشتر در صنایع‌ بزرگ‌ بیش‌ از پیش‌ افزایش‌ یافته‌ است‌.
طی‌ یک‌ سال‌ گذشته‌ با افزایش‌ رکود معاملات‌ بازار سرمایه‌ ایران‌، شرکت‌های‌ سرمایه‌گذاری‌ تصمیم‌ گرفته‌ اند تا برای‌ جبران‌ زیان‌ خود به‌ فعالیت‌ گسترده‌ در پروژه‌های‌ پایین‌ دستی‌ صنایع‌ بزرگ‌ همچون‌ نفت‌، پتروشیمی‌و فلزات‌ مشغول‌ شوند که‌ سود تضمین‌ شده‌ بالایی‌ در بلند مدت‌ دارد.با این‌ حال‌ کاهش‌ حمایتهای‌ مالی‌ بانک‌های‌ اروپایی‌ از این‌ پروژه‌های‌ سرمایه‌ بر سود بلند مدت‌ این‌ شرکت‌ها را نیز به‌ چالش‌ طلبیده‌ است‌.
بر این‌ اساس‌ تحلیلگران‌ مسائل‌ بازار سرمایه‌ پیش‌بینی‌ می‌کنند که‌ اگر در نشست‌ اضطراری‌ دوم‌ فوریه‌ شورای‌ حکام‌ سازمان‌ انرژی‌ اتمی‌تصمیم‌ بر ارجاع‌ پرونده‌ هسته‌یی‌ جمهوری‌ اسلامی‌به‌ شورای‌ امنیت‌ سازمان‌ ملل‌ گرفته‌ شود، آثار هر گونه‌ تحریم‌ اقتصادی‌ علیه‌ ایران‌ بیشتر در بورس‌ تهران‌ نمود خواهد یافت‌.با این‌ حال‌ تحلیلگران‌ مسائل‌ سیاسی‌ معتقدند تلاش‌های‌ دیپلماتیک‌ جمهوری‌ اسلامی‌برای‌ جلب‌ حمایت‌ چین‌ و روسیه‌ احتمال‌ تصمیم‌ گیری‌ قطعی‌ راجع‌ به‌ پرونده‌ جمهوری‌ اسلامی‌را تا ماه‌ مارس (اسفند ماه) به‌ تعویق‌ خواهد انداخت‌.
● سقوط‌ تا عید
بنابراین‌ روند نزولی‌ شاخص های‌ بورس‌ تهران‌ با شیبی‌ ملایم‌ تا پایان‌ سال‌ جاری‌ خورشیدی‌ ادامه‌ خواهد یافت‌.اما در مقابل‌ فعالان‌ بورس‌ تهران‌ که‌ با محافظه‌کاری‌ بیشتری‌ معاملات‌ سهام‌ را پیگیری‌ می‌کنند، امیدوارند دولت‌ با فراخوانی‌ دوباره‌ نهادها و بنیادها به‌ خرید گسترده‌ سهام‌ مانع‌ افت‌ بیشتر شاخص کل‌ شود.
این‌ امیدواری‌ با رشد سهم‌ بنیادها و نهادها تا ۸۰ درصد در معاملات‌ روزهای‌ منفی‌تر هفته‌ گذشته‌ افزایش‌ یافته‌ ولی‌ کارشناسان‌ کمبود نقدینگی‌ حامیان‌ حقوقی‌ بورس‌ تهران‌ را مانع‌ از تحقق‌ امیدهای‌ فعالان‌ بازار می‌دانند.

روزبه‌ مهرزاد
منبع : روزنامه اعتماد


همچنین مشاهده کنید