بزرگترین اپراتور تلفن همراه جهان در تلاطم

«وودافون» بزرگترین اپراتور تلفن همراه جهان هم اكنون در ۲۸كشور با ۳۳۱شبكه عملیاتی و بیش از ۱۰۰میلیون مشترك فعالیت می كند. این شركت در ژانویه ۱۹۸۵برای نخستین بار در انگلیس و به عنوان نخستین اپراتور تلفن همراه در این كشور آغاز به كار كرد. وودافون در كمتر از ۱۵سال با پشت سر گذاشتن سه نسل تلفن همراه به ترتیب: تلفن همراه آنالوگ صوتی در سال ،۱۹۸۵ دیجیتالی در سال ۱۹۹۱و ارتباطات تصویری، دسترسی به اینترنت و ارائه خدمات بیشتر در سال ،۲۰۰۰ وارد میدان رقابتی شده است كه اپراتورهای متنوع و تكنولوژی های تازه به سرعت در آن در حال گسترش هستند. گسترش تلفن همراه در انگلیس به اندازه ای زیاد شده كه در هر ثانیه یك تلفن همراه در اختیارشهروندان انگلیسی قرار می گیرد.
استراتژی گسترش بیش از توان شركت در جهان موجب افت خدمات آن شده است و برخی از تحلیلگران مدیریت آن را متهم به قربانی كردن سرویس دهی در قبال گسترش اپراتور در كشورهای جهان می كنند. از سوی دیگر همینبلندپروازی های وودافون موجب شده تا شاخص بهای بورس وودافون در لندن به پایین تر از ۱۰۰كاهش یابد، این در حالی است كه شاخص بهای بورس اپراتورهای به مراتب كوچكتر از آن به بالاتر از ۲۵۰رسیده است. این امر باعث ناخرسندی سهامداران شركت شده و تقاضا برای فروش بخشی از سهام این شركت به اپراتورهای بزرگ جهان، یا تغییر مدیریت و استراتژی وودافون شدت گرفته است.
عملیات وودافون در ژاپن و آمریكا تا كنون كارایی خوبی نداشته و احتمال اینكه در آینده نزدیك شعب این شركت در دو كشور یادشده تعطیل و فعالیت آن در اروپا و آفریقا تقویت شود زیاد است. بازنگری در سیاستهای وودافون یكی از دغدغه های مهم مدیریت جدید است كه در حال حاضر برای متقاعد كردن سهامداران وودافون سرگرم رایزنی است.برخی از تحلیلگران اقتصادی براین باورند كه در صورت انجام دگرگونی اساسی، این شركت از ورشكستگی حتمی نجات خواهد یافت. پرسشی كه اكنون مطرح است آن است كه آیا سیاست گذاری در وودافون به كلی دگرگون خواهد شد و یا اقدامات اصلاحی در آن صورت خواهد گرفت؟
●آیا «زمان» بازبینی كامل استراتژی وودافون، بزرگترین اپراتور تلفن همراه جهان فرا رسیده است؟
بازنگری در این شركت مخابراتی ایده تازه ای نیست اما این روزها داغترین سوژه است. « سر جان باند»، بانكداری كه در ژوئیه آینده ریاست این شركت را به عهده می گیرد، با سهامداران این مؤسسه كه نسبت به عملكرد و سمت و سوی استراتژی این غول بزرگ اقتصادی جهان ابراز نارضایتی می كنند، به رایزنی پرداخته است. از سال ۲۰۰۴تا كنون بهای سهام این مؤسسه در بازار بورس تایمز مالی لندن (FTSE) زیر شاخص ۱۰۰ عمل كرده و این در حالی است كه عملكرد شركت تلفن همراه O۲، كه اخیراً توسط شركت تلفنیكای اسپانیا خریداری شده و به مراتب كوچكتر از وودافون موبایل است، بالای شاخص۲۷۰ این بازار بورس فوق بوده است.
برخی از سهامداران وودافون خواستار فروش ۴۵درصد از سهام این شركت به ارزش ۴۵ میلیون دلار به «وریزون وایرلس» یك شركت بزرگ اپراتور تلفن همراه آمریكا شده اند. علاوه بر آن نگرانی های شعبه این شركت در ژاپن نیز نگرانی های مداومی دارد. علی رغم آن، مدیران شركت وودافون اصرار به توسعه بیشتر در سایر كشورها دارند و خریدهایی نیز در این رابطه انجام داده اند كه خرید اپراتور تلسیم تركیه به ارزش ۲‎/۷میلیارد دلار در سال ۲۰۰۵ از آن جمله است. وودافون به عنوان یگانه اپراتوری كه فاقد رقیب در سطح جهانی است سیاست منحصربه فرد خود را دنبال می كند. اما هردو ركن استراتژی تخیلی گذشته این شركت زیر سؤال رفته است.
«جان كاریدیس»، تحلیلگر ضمن انتقاد از بدقولیهای اپراتور یادشده می گوید: «وودافون همواره قولهای بزرگ می دهد و از سیاست هرچه بزرگتر ،استراتژی بهتر، پیروی می كند .» این شركت اصرار دارد كه هرچقدر میزان خرید گوشی، شبكه تلفن و نرم افزار بزرگتر باشد ، گامهای اقتصادی بزرگتری برداشته خواهد شد. در حالی كه تقریباً تمامی شبكه های عملیاتی منطقه ای وودافون از سیستم جهانی تلفن همراه GMSاستفاده می كنند اما دو استثنای بزرگ در واحدهای این سیستم در آمریكا و ژاپن به چشم می خورد.
وریزون وایرلس، اپراتور آمریكایی، از سیستم ناسازگار دیگری به نام CDMA استفاده می كند كه صرفه اقتصادی آن پایین است. از سوی دیگر سیستم وودافون، به عنوان یك شریك جز، قابل استفاده در آمریكا نیست. اقدام وودافون برای استفاده از گوشی هایی كه به طور گسترده در جهان به كار می رفت، در بازار ژاپن با شكستی تماشایی همراه شد. در حالی كه بازار بی مانندی چون ژاپن از نظر انطباق تكنولوژی تلفن همراه دو تا سه سال از اروپا جلوتر است اما تنها هنگامی این شركت از كرده خود پشیمان شد كه گوشی های مختص ژاپن را عرضه كرد . وودافون با این اقدام توانست مانع خروج تعداد زیادی از مشتركان خود شود. این شركت در حین عمل، پی برد كه استدلال خوددر باره مقیاس اقتصادی را زیر سؤال برده است. با توجه به آغاز به كار سه اپراتور دیگر در آینده نزدیك بازار ژاپن بیش از پیش رقابتی خواهد شد.در نتیجه، در صورتی عملكرد وودافون مقرون به صرفه خواهد بود كه بلندپروازی های جهانی خود را كم كند. «دیوید كامینگ»، رئیس اداره استاندارد زندگی در انگلیس و یكی از مؤسسات سرمایه گذار در وودافون، هفته پیش اعلام كرد كه «شركت وودافون به پیروی از استراتژی جاری خود از نمایش شایستگی خود در جهان وامانده و بازار به آن بی اعتماد شده است.» «كاریدیس» نیز مایل است كه روند گسترش استراتژی این شركت معكوس و بیشتر روی اجرا متمركز شود. آخرین گزارش تجاری شركت یادشده كه در ماه پیش منتشر شد معجونی از رشد زیاد و دور از انتظار تعداد مشتركین همراه با كاهش درآمد میانگین هر كاربر، كاربرد صنعتی با مقیاس گسترده در انگلیس، آلمان، ایتالیا و ژاپن همراه بود. كاریدیس عملكرد قویتر اپراتور O۲را بیانگر كم اهمیت تر بودن مقیاس كلان در برابر تمركز روی اجرای سریع می داند.دومین ركن استراتژی وودافون كه صرفاً روی تجارت موبایل متمركز است، به نظر لرزان می رسد. اپراتورهای شبكه تلفنی ثابت و همراه در سرتاسر جهان كه در حال ادغام هستند، به مشتریانی كه هر دو خدمات ثابت و همراه را یك جا خریداری كنند، تخفیف ویژه قائل می شوند. ورای خدمات ویژه یادشده، اكثر اپراتورها پیشنهاد خدمات چهارگانه صوتی و تصویری برای تلفنهای ثابت و همراه، ارائه می كنند. اگرچنین خدمات تركیبی بازار پیدا كند تنها استراتژی وودافون كه همان تجارت تلفن همراه است، به انزوا كشیده خواهد شد. ضمن اینكه بازده صدای آن نیز در مقابل تكنولوژی صوتی اینترنی Skype كه از تلفن ثابت به موبایل گسترش یافته است، ناچیز خواهد بود. سایروس مواوالا، تحلیلگر واسطه بازار بورس وست هال كاپیتال، در باره فعالیت این شركت می گوید: «وودافون در زمانی اصرار به ادامه استراتژی معروف تلفن همراه خود دارد كه استانداردهای اینترنتی به سرعت در حال برداشتن وجه تمایز میان تلفنهای همراه و ثابت می باشند. ضمن اینكه این شركت فاقد استراتژی ادغام است.»
«آرون سرین» ، مدیر اجرایی وودافون ضمن رد اظهارات منتقدین تأكید دارد كه «امتیازی در مقیاس كلان اقتصادی وجود دارد و از اینكه فضای تلفن همراه در مناطق مختلف جهان را به دست گرفته ایم خوشحالیم» در عین حال وی سخن از انعطاف پذیری و و عملگرایی در استراتژی وودافون به میان می آورد. در واقع نشانه هایی از تغییر سیاست در آن دیده می شود.
«سارین» ضمن با اهمیت توصیف كردن مقیاس كار اقتصادی می گوید: «نیازی نیست تا مقیاس كاری این شركت در سطح جهانی باشد. زیرا در مقیاس منطقه ای نیز منافعی نهفته است.» وی می پرسد: «آیا بازاری گسترده تر از اروپا یافت می شود؟ البته كه یافت نمی شود.» اگر جهانی فكر كنید و مجهز به تكنولوژی متنوع باشید، گستره فضای اقتصادی را كوچكتر از اروپا خواهید یافت. «سارین» وضعیت واحدهای وودافون در ژاپن و آمریكا را با ارزش تر از سالهای گذشته می داند و می گوید: هیأت مدیره این شركت به طور مرتب بررسی می كند كه آیا این دو واحد را بخشی از شركت داشته باشد و یا خیر. تا كنون نظر بر این بوده است كه واحدهای ژاپن و آمریكا فعال باشند ولی این سیاست ممكن است در آینده تغییر كند. وی می افزاید: «آنچه كه لازم است در حال حاضر انجام دهیم حفظ این واحدها تا زمان مناسب است به زبان دیگر زمانی كه برای فروش مناسب باشد اقدام به فروش آنها می كنیم.»
●تغییر موقعیت
سال گذشته وودافون سرمایه گذاری هایی در رومانی، چك، هند، آفریقای جنوبی و تركیه، انجام داد كه از تكنولوژی سیستم جهانی تلفن همراه استفاده می كردند و فضا برای رشد بالقوه داشتند. با انجام این سرمایه گذاری ها و احیاناً خروج از بازار آمریكا و ژاپن ممكن است وودافون به برنامه ریزی در بازاریابی دوباره در اروپا و آفریقا، جایی كه مقیاس كلان اقتصادی سود بیشتری را تأمین می كند، اقدام كند. اما «سارین» اعتقادی به برنامه ریزی دوباره ندارد بلكه آن را تغییر موقعیت شركت تلقی می كند. وی نظریه ای كه معتقد است « وودافون برنامه اجرایی سریع را فدای توسعه شبكه های این شركت در جهان كرد» را رد می كند و می گوید: «برای جذب مشتری بیشتر، شركت O۲عموماً استراتژی های كوتاه مدت را برای اجرا پی می گرفت در حالی كه عملیات وودافون در چك و رومانی به سرعت در یك گروه ادغام و اكنون بهتر از آنچه انتظار می رفت عمل می كند.» وی در پایان برای انبساط خاطر بیشتر به برنامه خرید شركت اشاره می كند كه در صدد است سهم بیشتری از اپراتور «پل كومتل» هلند را خریداری كند.اینكه گفته می شود كه در صورت ادغام، استراتژی اپراتور وودافون زیر سؤال می رود به چه معنی است؟ «سارین» این سؤال را زودرس دانسته و معتقد است: «ما نسبت به این نظریه كه واقعاً مشتركین به آنچه كه دیگران خیال پردازی می كنند، می خواهند، مشكوك هستیم» ضمن اینكه سارین تأیید می كند كه وودافون برخی اوقات در برابر خرید ظرفیت از اپراتورهای ثابت و همراه، مجموعه ایی از گوشی های تلفن ثابت و همراه را در اختیار شركتهای بزرگ مخابرات بریتیش قرار می دهد. ضمن اینكه این شركت به عنوان شریك بی سیم BT، تلفن ثابت انگلیس، كه فاقد شبكه تلفن همراه است، عمل می كند و ممكن است وودافون قرارداد مشابهی با ایتالیا و ژاپن نیز منعقد كند. اپراتور وریزون آمریكا نیز كه ۵۵درصد سهم وایرلس این شركت را به عهده دارد در صدد است پیشنهاد ادغام خدمات تركیبی را دهد.»
در نتیجه، وودافون قادر خواهد بود تا میزان تقاضا برای انجام چنین خدماتی را به عینه مشاهده كند. زیرا ممكن است بخش كوچكی از مشتركین خواهان چنین خدماتی باشند. سارین در این باره می گوید: از آنجایی كه تكنولوژی صدا روی اینترنت را دقیقاً مد نظر داریم، عملكرد این تكنولوژی را از نزدیك زیر نظر خواهیم داشت و پس از مشاهده میزان تقاضا، همكاری وودافون با اپراتور ثابت را مورد بررسی قرار خواهیم داد. در هر صورت آقای «سارین» تغییرات اساسی در وودافون را رد نكرده است. حال باید دید كه آیا او در این شركت تغییرات جزیی می دهد و یا فكر دوباره ای در باره آن می كند. علی رغم تلوتلو خوردن وودافون برای مدتی دو ركن آن دست نخورده باقی می ماند.

منبع: اكونومیست ـ برگردان: فروزان نصیرایی

منبع : روزنامه ایران