رؤیاهایی که به حقیقت پیوست

نام: ادموندو فرانك ریكارد
تاریخ تولد: ۳۰ سپتامبر ۱۹۶۲
محل تولد: آمستردام (هلند)
حضور در تیم های: آژاكس ، آث میلان
مربیگری: ۱۹۹۸ مربی تیم ملی هلند ، از سال ۲۰۰۳ تاكنون مربی بارسلون ،عناوین قهرمانی در بارسلونا :قهرمانی اسپانیا در سالهای ۲۰۰۵ و ۲۰۰۶
فرانك ریكارد در ۳۰ سپتامبر ۱۹۶۲ در آمستردام از پدری سورینامی (آمریكای لاتین) و مادری هلندی متولد شد. مربی ۴۳ ساله تیم بارسلون اسپانیا از كودكی به فوتبال علاقه داشت و خیلی زود مراحل ترقی را در این رشته ورزشی سپری كرد. او می گوید: ۱۰ ساله بودم كه به همراه پدرم به آلمان رفتم تا بازی های جام جهانی ۱۹۷۴ را از نزدیك ببینم و در همان سال بود كه علاقه ام به فوتبال بیشتر شد. پس از بازگشت به هلند، پدرم به دلیل علاقه زیاد من به فوتبال برای عضویت در باشگاه آژاكس، نام مرا نوشت و خیلی زود در تیم نوجوانان و جوانان آژاكس بازی كردم و پله های ترقی را یكی پس از دیگری طی كردم. یوهان كرایف، مربی تیم بزرگسالان آژاكس مرا به این تیم دعوت كرد و با این تیم توانستیم در سال ۱۹۸۷ در بازی مقابل تیم لایپزیگ آلمان شرقی پیروز شویم و مقام قهرمانی جام یوفا را كسب كنیم. این قهرمانی باعث شد تا «رینوس میشل» مربی تیم ملی هلند تعداد دیگری از بازیكنان جوان را نیز به تیم ملی دعوت كند و خون تازه ای به این تیم تزریق نماید.
ریكارد در یك خانواده پرجمعیت متولد شد. پدرش كه برای كار به بندر آمستردام آمده بود با مادرش آشنا شد كه این آشنایی به ازدواج آنها منجر گردید. برادران و خواهران ریكارد نیز به ورزش علاقه مندند. یكی از خواهرانش بوكس كار می كند، خواهر دیگرش ورزش های رزمی انجام می دهد و برادرش نیز بسكتبالیست است. او می گوید: «مادرم والیبالیست بود و به همین دلیل ما را به ورزش علاقه مند كرد و همین علاقه باعث شد كه ما به ورزش روی آوریم.»
بازیكن مطرح تیم های آژاكس آمستردام و آث میلان ایتالیا و مربی فعلی تیم بارسلونای اسپانیا توانست در بازی های لالیگای اسپانیا تیم خود را قهرمان زودهنگام این مسابقات كند و از مقام قهرمانی سال قبل خود دفاع نماید.
ریكارد در خصوص برنامه های كاری و بازیكنان تیمش با مجله اشپیگل آلمان گفت وگویی داشته است:
▪ آقای ریكارد، از نظر شما فوتبال و تیم بارسلونا كه آن را مربیگری می كنید تركیبی از تدابیر دفاعی آریگوساچی مربی شما در زمان حضور در تیم آث میلان و بازی دفاعی مختص تیم ملی هلند است. آیا این طور نیست؟
- تقریباً درست است. تمام تلاش من این است كه تجارب قبلی ام را در تیم بارسلونا به كار گیرم؛ تجارب حضور در تیم ملی هلند و تیم آث میلان ایتالیا. من هر دو روش را به كار می گیرم. بازی واقعی و بازی تكنیكی.
▪ منظورتان از بازی واقعی چیست؟
- برای هر بازیكنی لازم و ضروری است كه همواره آماده باشد و در مقابل مسئولیتی كه به او سپرده می شود پاسخگو باشد و بتواند از عهده آن برآید و هر زمانی كه لازم باشد به كمك هم تیمی هایش بشتابد. هر بازیكنی باید بداند و یاد بگیرد كه آنچه در بازی مهم است و باید به آن فكر كند، پیروزی است؛ این یك بازی واقعی است. در فوتبال همیشه هدف برد و پیروزی است. یك فوتبال زیبا بدون برد اصلاً جالب نیست.
▪ گفته می شود بارسلونا تیمی است كه مربیان و بازیكنان زیادی به آن می پیوندند و از آن می روند.
- درست است. بارسلونا و مسائل آن خیلی بیشتر از مسائل شخصی و فردی درون آن است. تماشاگران در رتبه اول تصمیمات این باشگاه قرار دارند و مهمترین چیز برای این تیم رضایت هواداران و تماشاگران آن است. طرفداران بارسلونا همواره دو چیز را می خواهند و آن را دنبال می كنند: پیروزی و بازی جذاب.
▪در فصل ۲۰۰۶ _ ۲۰۰۵ شما مهاجمان فوق العاده ای را در تركیب تیم و دو جناح زمین خود قرار می دادید.برای پیروزی و بازی جذاب مورد علاقه و طرفداران؟
- زمانی كه ما در مقابل یك تیم كاملاً دفاعی بازی می كنیم. كمتر جای نفوذ داریم و باید مهاجمان را با توجه به هر امكانی قرار دهیم و همواره یك بازیكن در جناح راست و یك بازیكن در جناح چپ داشته باشیم تا حداقل ۳ امكان برای پاس دادن ایجاد كنیم. باید بازیكن مهاجم ما در هر جایی كه دفاع حریف جابه جا می شود نفوذ كند و از این موقعیت استفاده نماید.
▪ علت اینكه تصمیم گرفته اید فقط با یك مهاجم بازی كنید، چیست؟
- ساموئل اتوئو بازیكن منحصر به فردی است. او می تواند در همه جای زمین به عنوان یك مهاجم كار كند. هنگامی كه اتوئو در زمین است من با خود می گویم همه چیز روبه راه است. او می تواند به همه جای زمین برود. همچنین هنریك لارسون نیز زمانی كه در بازی حضور دارد می تواند به مانند اتوئو بازی كند. البته ما بازیكنان دیگری نیز داریم كه این ویژگی ها را داشته باشند.
▪ این یك رویاست كه گفته شود فوتبال را می توان در سریع ترین زمان ممكن بازی كرد؟
- این به نوع بازی و موقعیتی كه یك بازیكن در آن بازی می كند بستگی دارد. ما تعدادی بازیكن داریم كه می توانند در چندین پست بازی كنند و خیلی سریع هم هستند و از هر موقعیتی كه به دست می آورند حداكثر استفاده را می كنند. تعدادی بازیكن دیگر هم داریم كه قدرت حفظ توپ بالایی دارند و برای این كار از استعداد بالایی برخوردارند. آنها می توانند سرعت بازی را بگیرند. حضور این بازیكنان در یك مسابقه خیلی مهم است. چرا كه غیرممكن است كه در طول زمان یك مسابقه بتوان پاس كاری كرد و توپ را از یك بازیكن به بازیكن دیگر سپرد. ماركوئز و ادمیلسون از جمله این بازیكنان هستند یا مهاجمانی چون اتوئو و رونالدینیو.
▪شما تعدادی بازیكن دارید كه به صورت آزاد در زمین كار می كنند. این برای تیم و تركیب آن مشكل ساز نیست؟
- نه.رونالدینیو تنها بازیكنی است كه از این قدرت برخوردار است و می تواند كامل و بدون نقص در هر جا نفوذ كند. گاهی در پست میانی بازی می كند، اما در همین شرایط او در پست نوك حمله هم قرار دارد.
هنگامی كه او در پست خود قرار ندارد نگرانم از اینكه در كناره های زمین جای نفوذ پیدا شود. هنگامی كه رونی در پست خود بازی می كند باید بازیكن دیگری را در پست میانی به كار گیرم.
▪ به نظر می رسد در بازی های بارسا، دكو در زمین بازی با تمام قوا بازی می كند و امتیازهای خوبی برای تیم كسب می كند. نظر شما در مورد او چیست؟
- در واقع همه بازیكنان برای ما و برای موفقیت تیم مان مهم هستند. هنگامی كه دكو خوب بازی می كند می توانیم مطمئن باشیم كه بقیه تیم هم خوب بازی می كنند. من باید این را بگویم كه فقط دكو امتیاز گیرنده تیم نیست بلكه او دماسنج تیم است و شرایط تیم را درك می كند.
▪یعنی چه؟
- یعنی او فشار بر تیم را درك می كند و زمانی كه تصمیم بگیرد بازی را در دست می گیرد ما از بازی او مطمئن می شویم و می دانیم كه تیم نیز خوب بازی خواهد كرد. دكو در این شرایط به هر قیمتی می خواهد تیم پیروز شود. او یك بازی ساز است و از تمام فرصت ها و روزنه هایی كه در زمین بازی ایجاد می شود استفاده می كند. اما دكو باید مراقب باشد و بداند كه هر بازیكن باید در هر موقعیتی كه قرار گرفته خوب بازی كند.▪و نظر شما در مورد قهرمانی بارسلون در جام باشگاههای اروپا و فینال در برابر آرسنال؟
- آرسنال تیم خوبی است. این پیكار، پیكاری بزرگی است. آنچه اهمیت دارد این است كه خود را ملزم به ارائه بازی كنیم. الان نمی توان فقط حرف زد. باید به زمین رفت و بازی خوب را در زمین ثابت كرد. اما این را بگویم بارسلونا را قهرمان می كنم.
آن زمان كه «آریكو ساچی» مربی ایتالیایی تیم آث میلان با دعوت از سه بازیكن هلندی به نام های «رود گولیت» ، «ماركوفان باستن» ، و «فرانك ریكارد» مثلثی در آث میلان ساخت كه این تیم در اواخر دهه هشتاد میلادی در اروپا آقایی می كرد و پشت سر هم عنوان به دست می آورد، در آن زمان ریكارد، به همراه گولیت، فان باستن، وان ارله، واننبورگ، برادران كومان، هانس وان بروكلن، آرنولد موهون و دیگر بازیكنان این تیم به رهبری «رینوس میشل» در سال ۱۹۸۸ قهرمان جام ملت های اروپا شد، عنوانی كه این تیم نارنجی پوش پس از سالها تلاش توانست آن را به دست آورد. ۱۴ سال پیش از این نیز رینوس میشل به همراه شاگردانی چون: یوهان كرایف، یوهان نیسكنس، آری هان، رودی كرول و... عنوان نایب قهرمانی این مسابقات را كسب كرده بود. هلند در جام های جهانی ۱۹۸۲ و ۱۹۸۶ و همچنین در جام ملت های اروپا در سال های ۱۹۸۰ و ۱۹۸۴ غیبت داشت. در واقع تیم ملی هلند از جام جهانی ۱۹۷۸ كه برای دومین بار پی درپی نایب قهرمان جهان شد دوران آمادگی خود را سپری كرد. اما پس از جام جهانی ۱۹۸۶ مكزیك، «رینوس میشل» یك بار دیگر تیم ملی هلند را در دست گرفت و در سال ۱۹۸۸ این تیم را قهرمان اروپا كرد. پس از این قهرمانی بازیكنان تیم ملی هلند به تیم های دیگر كشورهای اروپایی پیوستند و توانستند توانایی های خود را نشان دهند كه البته در این بین مثلث قدرت هلندی ها در میلان - ریكارد، گولیت و فان باستن - آتشی به جان دیگر تیم های اروپایی انداخت به طوری كه در سال ۱۹۸۹ و ۱۹۹۰ میلان در دو سال پیاپی قهرمان اروپا شد و ریكارد در سال ۹۰ گل پیروزی بخش مقابل بنفیكا را به ثمر رساند.
نارنجی پوشان هلندی به جام جهانی ۹۰ ایتالیا راه یافتند و توانستند بازی های خوب دو سال قبل خود را در این پیكارها نیز تكرار كنند. اما پس از شكست در مقابل آلمان در مرحله یك هشتم به خانه بازگشتند. از جمله نكات منفی این مسابقات برای تیم ملی هلند درگیری فرانك ریكارد با رودی فولر در بازی مقابل تیم ملی آلمان بود، كه در جریان این دیدار دو بازیكن ابتدا همدیگر را هل دادند و سپس بر روی یكدیگر آب دهان پرتاب كردند كه از سوی مسئولین برگزاری بازی ها توبیخ شدند.
پس از جام جهانی ،۹۰ هلند بازیكنان كلیدی و بزرگ خود را حفظ كرد و با بازی ها درخشان در جام ملت های اروپا در سال ۱۹۹۲ به مرحله نیمه نهایی راه یافت، اما در مقابل دانمارك طعم تلخ شكست را پذیرفت و از راهیابی به مسابقه نهایی بازماند. پس از این ناكامی بود كه رودگولیت راهی انگلستان شد و فان باستن به دلیل مصدومیت با فوتبال خداحافظی كرد. اما ریكارد تا سال ۹۴ در میلان باقی ماند و باز هم در این سال با این تیم قهرمان اروپا شد. او در این سال جام جهانی ۹۴ را نیز تجربه كرد. اما تیم هلند در این مسابقات در مرحله یك چهارم و رویارویی مقابل برزیل قهرمانی این دوره بازی را با نتیجه ۲ - ۳ واگذار كرد و از دور مسابقات حذف شد. ریكارد پس از جدایی از میلان به آژاكس؛ تیمی كه فوتبال خود را از آنجا آغاز كرده بود برگشت.
ریكارد در دنیای بازیگری، بسیار موفق بود. گاهی اوقات در پست دفاع یاركوب به زمین می رفت، گاهی نیز در پست هافبك بازی می كرد. او می گوید: «زمانی كه با میلان به افتخارات زیادی رسیدم. دوباره به آژاكس بازگشتم و این بار با آژاكس آمستردام در سال ۱۹۹۵ قهرمان باشگاههای اروپا شدم. با این قهرمانی جزو معدود بازیكنان اروپایی لقب گرفتم كه توانستم ۴ بار قهرمان اروپا شوم.»
مربی فعلی تیم بارسلونا در گفت وگوی دیگری می گوید: «دوران بازیگری خیلی زود می گذرد. می دانستم كه روزی دوران بازیگری ام به پایان می رسد، اما من نمی توانستم از فوتبال دوری كنم، پس همزمان با فوتبال به مطالعه درباره مربیگری روی آوردم و در كلاس های مربیگری شركت كردم. زمانی كه در ۳۵ سالگی فوتبال را برای همیشه كنار گذاشتم، به دنبال تیمی بودم كه مربیگری آن را انجام دهم .من به دنبال تیم هایی بودم كه حداقل بتواند، بگوید من هم مربی هستم، حتی تیم دسته دومی باشگاه های هلند یا دیگر كشورها...»
ریكارد تفكرات فوتبالی اش را ادامه دهنده تفكرات آریگو ساچی می داند و از زمانی كه رئیس فدراسیون فوتبال هلند او را برای مربیگری تیم ملی هلند دعوت كرد سخن می گوید: در یك روز پاییزی پس از خداحافظی از بازیگری، در خانه ام نشسته بودم كه رئیس فدراسیون فوتبال هلند با من تماس تلفنی گرفت و گفت: فرانك حیف نیست كه در این روز بارانی در خانه نشسته ای. او مرا فرانك جوان صدا كرد و من به او پاسخ دادم من دیگر بازیكن جوانی نیستم ۳۶ سال دارم و او با لبخندی به من گفت ولی مربی جوانی هستی و لحظاتی بعد گفت تو مربی تیم ملی هلند هستی و حكمم را به دستم داد. ریكارد می گوید: رئیس فدراسیون فوتبال كشورم به من گفت وقت زیادی نداری تا ۸ ماه دیگر هلند میزبان بازیِ هاست. در آن زمان از تیم ملی هلند ، تیمی قدرتمند ساختم اما در مرحله نیمه نهایی آن جام، در ضربات پنالتی تیم قدرتمندی كه ساخته بودم، شكست خورد. در این مسابقات من تنها به قهرمانی فكر می كردم و هیچ چیز دیگری برای من اهمیت نداشت. به همین دلیل از مربیگری هلند انصراف دادم اگر چه همه معتقد بودند كه بازی تیم من، یعنی قهرمانی ، اما این برای من قابل قبول نبود. تفكر من در بازی فقط حمله به دروازه تیم حریف است و شاید به همین دلیل مسئولین تیم بارسلونا مرا به عنوان مربی این تیم انتخاب كردند. تیمی كه پیش از من یوهان كرایف، بابی چارلتون ، لوئیزونگال و... مربیگری آن را برعهده داشتند. از اینكه توانستم بارسلونا را قهرمان اسپانیا كنم خوشحالم و امیدوارم كه این قهرمانی در جام باشگاههای اروپا نیز محقق شود.

فاطمه ابوطالبی

منبع : روزنامه همشهری