زمان و چتر تغییر

زمان تنها مفهوم حیات است كه بارها وبارها تكرار شده، اما هیچ گاه رنگ و بوی كهنگی به خود نگرفته است. زمان یك منبع نیست كه ماآن را مصرف كنیم، بلكه فقط به مددآن، به‌پیش می رویم. زمان یك زمینه و بستر فعالیت است؛ مانند زمینی كه در آن زندگی می كنیم با این تفاوت كه ما نه در زمان بلكه با زمان زندگی می‌كنیم. زمان یك لوكوموتیو سریع السیر است كه ما را از ایستگاه فرصت به سوی ایستگاه موفقیت می‌راند. اینكه، زمان راه خود را می رود و به عنوان یك منبع در حال مصرف است و ما هم با مصرف این منبع، سود می بریم، تصویری است كه نمی‌توان به درستی آن اعتمادداشت. زمان یك بستر و زمینه منحصر به فرد، جهت هرگونه فعالیت است. بستری كه درآن مدیریت رشد می كند، جرقه نوآوری زده می‌شود و شعله خلاقیت افروخته می‌شود و در نهایت چتر تغییر، سایه می‌گستراند.
● منبع یا بستر؟
امید میرود كه درك زمان به عنوان یك بستر، بینش افرادو سازمانها را دستخوش تغییر كند. چند ویژگی كلی زمان عبارتند از:
-۱زمان تولیدشدنی نیست؛
-۲زمان ذخیره نمی شود؛
-۳كیفیت و كمیت مشخصی ندارد؛
-۴ازنظر كلی نامحدوداست؛
-۵زمان هزینه نیست و هزینه ندارد؛
-۶زمان مساوی تقسیم شده است؛
۱-زمان تولید شدنی نیست اما منابع را می‌توان تولید كرد. ممكن است تولید این منابع سالها و یا قرنها به طول انجامد، ممكن است تولید آنها هزینه زیادی دربرداشته باشد؛ اما امكان پذیر است.
-۲ زمان ذخیره نمی شود زیرا كاملاً ملموس و مشهود است.
۳-زمان كیفیت و كمیت مشخصی ندارد در حالی كه تعیین كیفیت منابع امكان پذیر بوده و كمیت آنها مشخص است.
۴-زمان از نظر كلی نامحدوداست ولی بیشتر منابع، تمام شدنی و محدود هستند. معمولاً گفته می شود كه وقت برابر عمر هر فرد است و این امر بدین معناست كه زمان محدود و پایان پذیر است در حالیكه یك فرد، زمان را از دست نمی دهد بلكه این فرصتها هستند كه ازدست می روند. عمر، زمان نیست بلكه تنها یك فرصت در طول زمان است.
۵- زمان هزینه نیست و هزینه ندارد. زمان هیچ هزینه‌ای را به ما تحمیل نمی‌كند مگر آنكه درصدد كنترل آن بر آییم. در واقع هنگامی كه نمی‌توان برای چیزی كمیت و كیفیت خاصی تعیین كرد چگونه ممكن خواهد بود كه برای آن هزینه قایل شد. نباید هزینه فرصتهای از دست رفته را به عنوان هزینه.زمان مطرح كرد، در امر تولید نیز، نمی‌توان افزایش بهره‌وری نیروی كار، افزایش تولید و یا رسیدن به تولید و یا رسیدن به تولید بهینه و در نتیجه سود آوری از این امور را به كاهش هزینه و آن هم كاهش هزینه زمان نسبت داد.
-۶ زمان مساوی تقسیم شده است در حالی كه هیچ منبعی را نمی توان یافت كه برای همه ابناء بشر به صورت مساوی تقسیم شده باشد زیرا در حقیقت چنین امكانی وجود ندارد. «دكلان تریسی» اشاره ظریفی به این موضوع دارد؛ یك روز۸۶۴۰۰ ثانیه است اما چگونه است كه برخی اشخاص، موسسات بزرگ، سازمانها یا حتی كشورها را در زمان یاد شده، اداره می‌كنند در حالی كه برخی دیگر در همین زمان قادر به اجرای ساده ترین كارها نیز نیستند و چنین به نظر می آید كه مشكلات؛ آنها را به كام خود فرومی‌كشد.(تریسی، بنفشه نمازی- ۱۳۸۱ ص۲ )
تحریف مفهوم زمان به عنوان یك منبع امری نادرست است و باید از آن پرهیز شود. زمان یك بستراست، یك سرمایه ارزشمند و گرانقدر كه به رایگان در اختیار ماست. و اینكه چگونه در متن آن فرصتها را بیابیم و به موفقیتها بدل كنیم همه وهمه به شناخت و درك ما از موقعیت و شرایط بستگی دارد.

مهدی دارینی – عبدالرسول دررودی

منبع : ماهنامه تدبیر