دیمترودون، دیمترودون گراندیس به معنای دو دندانه

· دایناسور نیست اما نوعی پلیكوزار است
· گوشتخوار
· در دوره پرمین(۲۴۵-۲۸۰ میلیون سال قبل) می زیست
· در طول پشتش، بادبانی خاردار داشت
· روی چهار پای پهن راه می رفت
دیمترودون، جانوری گوشتخوار و دارای بادبان پشتی بود که در دوره پرمین، حدود ۲۸۰میلیون سال قبل، قبل از پیدایش دایناسورها، می زیست. این جانور خزنده پستاندار شکل بود و از اجداد پستانداران است.
این عکس بزرگ از دیمترودون توسط جیم پاکت در موزه طبیعت و علم دنور گرفته شده است.
● آناتومی:
طول دیمترودون حدود ۵/۱۱ فوت(۵/۳متر) و وزن آن حدود ۵۵۰ پوند(۲۵۰كیلوگرم) بود. این جانور در پشتش، زبانه بادبانی شکل بزرگی از پوست داشت كه پر از رگهای خونی بود. این بادبان، خارهایی بلند و استخوانی داشت که هر یک از مهره جداگانه ای از ستون فقرات(استخوانی در پشت)رشد کرده بودند. این بادبان، ساختاری برای تنظیم دما بود و برای جذب و دفع گرما به کار می رفت. به علاوه، احتمالا این بادبان برای جفت گیری و تشریفات آن و/یا برای اینکه جانور در نظر شکارچیان بزرگتر از حد واقعی به نظر برسد هم به کار می رفته است. دیمترودون دندانهایی تیز و پاهایی چنگال دار داشت.
● محیط زیست:
دیمترودون، در دوران پالئوزوییك پسین، در دوره پرمین(حدود۲۸۰ میلیون سال قبل)، قبل از پیدایش دایناسورها، ظاهر شد. دیمترودون در انقراض بزرگ پرمین، ۲۴۵ میلیون سال قبل، از بین رفت که درست بعد از این زمان، دوران مزوزوییک آغاز شد. دیمترودون، فراوانترین گوشتخوار دوره پرمین بود که در مناطق مردابی می زیست. برخلاف پلیکوزارهای بدون پره، دیمترودونها بعد از طلوع آفتاب به سرعت گرم می شدند و به هنگام گرمای روز، به سرعت خنک می شدند. این تنظیم کننده کارآمد حرارتی، به همراه آرواره های بزرگ و قدرتمند، باعث برتری آنها درگروه خود و همچنین سبب فراوانی آنها شده بود.
● تحرک:
دیمترودون، روی چهارپا راه می رفت که به سمت خارج پهن می شدند(برخلاف دایناسورها که پاهایشان در زیر بدنشان قرار می گرفت). احتمالا دیمترودون دونده ای سریع بوده است.
● طبقه بندی:
دیمترودون دایناسور نیست و احتمالا بیشتر به ما منسوب است تا به دایناسورها. این جانور نوعی پلیکوزار است که بسیاری از ویژگیهای آنها شبیه پستانداران است و منسوب به پستانداران خونگرم است. رده بندی دیمترودون در زیر آمده است:
· قلمرو(جانوران)
· شاخه مهره داران(طناب داران)
· زیر شاخه مهره داران
· رورده تتراپودا(تتراپودها- چهار پا داشتند)
· رده سیناپسیدا- سیناپسیداها شامل پستانداران، اسفگودونتها، تراپسیدهای قاعده ای، كازازارها و پلیكوزارها هستند. از ویژگیهای آنها داشتن جمجمه ای با حفره ای کوچک در پشت چشمهاست که تنها بازماندگان منقرض نشده آنها، پستانداران هستند.
· راسته پلیكوزاریا(پلیكوزارها)- اولین سیناپسیدهایی كه در دوره كربونیفر، ۳۰۰ میلیون سال قبل تكامل یافتند و شامل آركاوتریس، افیاكودون، وارانوزاروس، كاسیا و ادافوزاروس می باشند.
· خانواده اسفناگودونتیدا(پلیكوزارهای فاقد پره، دیمترودون، اسفناکودون، تنوسپوندیلوس و سکودونتوزاروس).
· جنس دیمترودون .
· گونه های بسیار- بزرگترین آنهادیمترودون آنجلنسیس است.
● رفتار:
احتمالا دیمترودون هر روز آفتاب می گرفته تا دمای بدنش بالا رفته و کرختی و خمودی شبانه بدنش از بین برود. بادبان او این فرآیند را بسیار تسریع می کرد. تخمین زده شده که به طور میانگین، دیمترودون بالغ(به وزن حدود ۴۴۰ پوند= ۲۰۰کیلوگرم) ۵/۱ ساعت در معرض آفتاب قرار می گرفته تا دمای بدنش از ۷۹درجه فارنهایت به ۹۰درجه فارنهایت(۲۶ درجه سلسیوس به ۳۲ درجه سلسیوس) برسد.
● تغذیه:
دیمترودون گوشتخواری با سر و دهان بزرگ، آرواره های بزرگ و قدرتمند و دو نوع مختلف دندان بود- دندانهای تیز سگ مانند و دندانهای برنده. احتمالا دیمترودون، پلیکوزارهای دیگر(از بستگان نزدیکش)، حشرات و جانوران دیگر را می خورده است. این جانور بعد از طلوع خورشید، سرما و خمودی بدنش را خیلی سریع تراز پلیکوزارهای دیگر، که فاقد بادبان بودند(مانند آرکائوتریس، کاسیا، افیاکودون و ارانوزاروس) از دست می داد و به دست می آورد و آنها را می خورد.
● کشف فسیلها و نامگذاری:
فسیلهای دیمترودون، در تگزاس و اوکلاهامای ایالات متحده کشف شده اند. ردپای فسیل شده دیمترودون هم در نوااسکوتیای کانادا کشف شده است. دیمترودون توسط دیرینه شناس، ادوارد درنیکر کوپ نامگذاری شد.

منبع : پایگاه داده های علوم زمین کشور