کیست تخمدان

● کیست تخمدان چیست؟
کیست تخمدان کیسه پر از آبی در تخمدان می باشد . اکثر کیست ها طبیعی هستند که به آنها کیستهای عملکردی functional cysts می گویند.اکثرا هنگام تخمک گذاری ، هنگامی که تخمک از تخمدان آزاد می شود به وجود می آیند. کیست های عملکردی یا فانکشنال اغلب پس از گذشت ۱ الی ۳ ماه کوچک می شوند.اگر فرد از این نوع کیست داشته باشد پزشک معالج پس از ۱ الی ۳ ماه بعد دوباره معاینه می کند تا وضعیت بیمار و کیست را چک کند تا مشخص شود کیست کوچک شده است یا نه؟ در اکثر این موارد پزشک قرص ضد بارداری تجویز می کند تا تخمک گذاری انجام نشود . در صورت عدم تخمک گذاری ،کیست هم ساخته نمی شود.
اگر فرد یائسه باشد یا پریود نشود از این نوع کیست نمی سازد ، اگر چنین فردی کیست داشته باشد پزشک به او سونوگرام توصیه می کند تا کیست را ببیند.
دکتر بسته به سن بیمار و مشاهده کیست در سونوگرافی و پس از مشاهده وضعیت جسمانی فرد منجمله احساس درد ،خونریزی ، احساس بی اشتهایی و یبوست نظر خود را میدهد .
● سونوگرام چیست ؟
سونوگرام از امواج صوتی برای تشکیل تصویر از اجزای بدن استفاده می کند .این روش بسیار خوبی است تا پزشک بتواند تخمدان ها را ببیند که به دو روش انجام می گیرد یا از روی شکم یا از طریق واژینال .معمولا انجام سونوگرام ۳۰ دقیقه طول می کشد . این عمل ، اطلاعات ارزشمندی از شکل و اندازه کیست در اختیار پزشک می گذارد.
● آیا آزمایش دیگری وجود دارد؟
پزشک میزان پروتیین خون را که CA-۱۲۵ می باشد را نیز اندازه می گیرد .گاهی این آزمایش در زنانی که کیست تخمدان دارند انجام می شود تا مشخص شود آیا کیست سرطانی است یا خیر؟
اندازه ظبیعی CA-۱۲۵ باید کمتر از ۳۵ باشد. اگرچه این روش دقیقی نیست که مشخص کند فرد سرطان تخمدان دارد. برای مثال بعضی از خانمها با وجود سرطان تخمدان میزان CA-۱۲۵ خونشان طبیعی است حتی برخی از خانمها با وجود بالا بودن میزان CA-۱۲۵ دچار سرطان نباشند مخصوصا در کسانی که در سن بارداری و بچه آوری هستند.به همین دلیل معمولا آزمایش CA-۱۲۵ برای خانمهایی که در معرض و خطر سرطان تخمدان باشند ، توصیه می شود .
● آیا برای کیست تخمدان احتیاج به عمل جراحی می باشد؟
پاسخ این سوال به چند عامل ازجمله سن فرد ، آیا فرد پریود می شود ، اندازه کیست، حالات و نشانه های بیماری بستگی دارد.
اگر فرد پریود می شود و کیست از نوع ساختاری یا functional باشد احتمالا احتیاج به عمل جراحی نمی باشد .اگر کیست با وجود گذشت چند دوره قاعدگی از بین نرفت و با گذشت زمان بزرگتر شد و در سونوگرافی شبیه کیست های ساختاری functional نبود پزشک معالج , عمل جراحی را پشنهاد می کند تا کیست را درآورد .
در زنانی که در سن بارداری هستند انواع مختلف کیست ها ممکن است بوجود می آید که ممکن است احتیاج به عمل جراحی باشد.خوشبختانه کیست در زنانی به این سن سرطان نبوده و همیشه خوش خیم می شوند.
اگر فرد دوران یائسگی را پشت سرگذاشته و دارای کیست تخمدان است ممکن است پزشک عمل جراحی را توصیه کند . سرطان تخمدان بسیار نادر است اما زنان بین سن ۵۰ -۷۰ سال خیلی بیشتر در معرض سرطان تخمدان هستند و در خانمهایی که سریع در مراحل نخستین تشخیص داده می شوند خیلی بهتر از کسانی است پس از گذشت زمان متوجه می شوند.
● چه نوع عمل جراحی احتیاج است ؟
اگر کیست کوچک باشد (حدود سایز گوجه یا کوچکتر باشد ) و اگر در سونگرافی تشخیص داده شود که خوش خیم است ممکن است پزشک لاپلاسکوپی را پیشنهاد کند.در این نوع عمل که با وسایل نوری به نام لاپلاسکوپ که شبیه تلسکوپ بلند و قلمی می باشد، انجام می شود .از بریدگی و سوراخ کوچکی در شکم از بالا یا پایین ناف (پایین شکم ) وارد می شود با کمک لاپلاسکوپ پزشک اعضا شما را می بیند .اغلب کیست از سوراخ کوچکی بالای ناحیه شرمگاهی خارج می شود .
اگر کیست خیلی بزرگ باشد یا به عللی که پزشک تشخیص می دهد از لاپلاسکوپی استفاده نتواند بکند از لاپارتومی استفاده خواهد شد که در این نوع عمل پزشک با ایجاد شیار بزرگتری برای برداشتن کیست و گاهی برای برداشتن کل تخمدان استفاده می کند.
وقتی شما بیهوش کامل هستید (وضعیتی همانند خواب) کیست در حال آزمایش برای تشخیص سرطان می باشد که اگر سرطان باشد در این صورت پزشک هم تخمدان ها و هم رحم و omentum یک سری گره لنفی را مجبور است خارج کند.قبل از عمل جراحی خیلی مهم است که در مورد این موارد با پزشک خودتان مشورت کنید.
پزشک در مورد خطرات و عوارض هر گونه عمل جراحی و مدت زمانی که احتمالا در بیمارستان بستری خواهید بود و اینکه بعد از چه مدتی به حالت اولیه خود برمیگردید و می توانید فعالیت های معمول سابق ادامه بدهید، با شما صحبت خواهد کرد.