ستون تثلیث مقدس چیست

ستون تثلیث مقدس در اولموك، واقع در جمهوری چك، مجموعه‌ای باشكوه از مجسمه‌های باروك است كه در قرن هجدهم میلادی و برای شكرگزاری به درگاه خداوند به خاطر پایان طاعون ساخته شد. این بنای یادبود كه ۳۵ متر ارتفاع دارد و پوشیده از مجسمه‌های مذهبی نفیس است، از سال ۲۰۰۰ در فهرست میراث جهانی یونسكو ثبت شده است.
ساخت ستون‌های طاعون در میادین شهرهای اروپایی پدیده‌ای مختص دوره باروك (قرن هفدهم و هجدهم میلادی) است. این ستون‌ها كه در نمادپردازی مجسمه‌هاشان اغلب به مضامین كتاب مكاشفات انجیل متكی هستند، از ستونی كه در سال ۱۶۱۴ در میدان سانتا ماریای رم ساخته شد، الهام گرفته‌ شده‌اند. كار ساخت ستون تثلیث مقدس اولموك نیز پس از پایان دوره دو ساله شیوع طاعون در ناحیه موراویا، از سال ۱۷۱۶ آغاز شد.
ستون تثلیث مقدس نتیجه كار چندین هنرمند و صنعتگر موراویایی است، هر چند كار روی این ستون برای اغلب این هنرمندان چندان خوش‌یمن نبود. ونزل رندر، معمار برجسته موراویایی، نخستین كسی بود كه حین كار روی بنای این ستون درگذشت. رندر نخستین كسی بود كه ایده ساخت ستون تثلیث مقدس را مطرح كرد و آن را به تصویب شورای شهر اولموك رساند. رندر پس از طراحی، تأمین بودجه و ساخت طبقه اول ستون، درگذشت.
فرانك تونك، یوهان ونزل روكیكی و آگوستین شولتز دیگر هنرمندانی بودند كه پس از مرگ رندر روی بنای یادبود تثلیث مقدس كار كردند، اما هیچ كدام آن قدر زنده نماندند كه شاهد تكمیل ستون باشند. فیلیپ ساتلر نخستین كسی بود كه ایده ساخت مجسمه‌های فلزی باشكوه در اطراف ستون را مطرح كرد. پس از مرگ ساتلر، آندراس زانر كارش را پی گرفت و او نیز پیش از مرگش، طی ۷ سال ۱۸ مجسمه و ۹ نقش‌برجسته در اطراف ستون ساخت. سیمون فورستنر كه مجسمه‌های مسی و زراندود «تثلیث مقدس» و «عروج مریم باكره» را ساخت، از بقیه خوش‌شانس‌تر بود و تا زمان تكمیل ستون در سال ۱۷۵۴ زنده ماند. هر چند سلامتی او نیز هنگام كار با تركیبات جیوه در مرحله آب طلا دادن بشدت به خطر افتاد.
پس از تكمیل ستون تثلیث مقدس در سال ۱۷۵۴، این بنا بی‌درنگ به مایه شهرت و افتخار شهر اولموك تبدیل شد، به ویژه آن كه تمام هنرمندان و صنعت‌گرانی كه در ساخت آن شركت داشتند، جملگی شهروندان اولموك بودند. مراسم تقدیس و پرده‌برداری از این ستون نیز طی مراسم باشكوهی با حضور ماریا ترزا و همسرش، فرانسیس اول انجام شد.
چهار سال بعد هنگامی كه شهر اولموك به محاصره قوای پروس درآمد و ستون تثلیث مقدس در خطر نابودی به وسیله آتش توپ‌های ارتش پروس قرار گرفت، مردم شهر دسته‌جمعی نزد فرمانده قوای پروس رفتند و از او خواستند تا از شلیك به سوی این بنای مقدس خودداری كند. ژنرال كیت نیز درخواست مردم شهر را اجابت كرد و به این ترتیب امروز تنها آسیب كوچكی كه به پایه ستون در جریان محاصره شهر وارد آمد، یادگاری از این رویداد تاریخی است.
نماد تثلیث مقدس (پدر، پسر و روح‌القدس) بر فراز ستون شهر اولموك قرار دارد و در زیر آن عروج مریم باكره به تصویر كشیده شده است. این مجسمه‌ها به همراه مجسمه جبرئیل و چندین مجسمه كوچك‌تر ریش‌سفیدان، از مس زراندود ساخته شده است. ۱۸ مجسمه از قدیسین و ۱۴ نقش‌برجسته با آرایش طوماری یز در اطراف ستون به چشم می‌خورند كه همگی از جنس سنگ هستند و در سه طبقه آرایش یافته‌اند. بالاترین طبقه در اختیار قدیسینی است كه به نوعی با حیات زمینی عیسی مسیح در ارتباط بوده‌اند: سنت آن و سنت یوآخیم (مادر و پدر مریم مقدس)، سنت ژوزف و یحیی تعمیددهنده از جمله این قدیسین هستند. سنت لاورنس و سنت جروم كه نمازخانه اولموك وقف آن‌ها شده‌اند، از دیگر قدیسینی هستند كه مجسمه‌شان در طبقه اول به چشم می‌خورد. سه نقش‌برجسته این طبقه نیز نمادی از فضایل امید، عشق و ایمان هستند.
طبقه دوم به قدیسین اهل موراویا، سنت سیریل و سنت متودیوس تعلق دارد كه برای تبلیغ مسیحیت در سال ۸۶۳میلادی به موراویا آمدند. سنت باسیل (كه یكی از كلیساهای مهم اولموك وقف او شده است)، سنت جان ساركاندر (كه در آغاز جنگ‌های سی ساله در زندان اولموك تا پای مرگ شكنجه شد) از دیگر قدیسینی هستند كه مجسمه‌هاشان در این طبقه به چشم می‌خورد.
در طبقه پایین نیز مجسمه‌هایی از سنت موریس، سنت ونسیلسا و دیگر قدیسان حامی ناحیه بوهم به چشم می‌خورد. همچنین نقش‌برجسته‌هایی از دوازده حواری مسیح نیز در این طبقه جای گرفته است.
ستون تثلیث مقدس همچنین درون خود نمازخانه كوچكی را جای داده است كه بر دیوارهای آن نقش‌برجسته‌هایی از هابیل و قابیل كه محصول مزرعه و گله خود را برای قربانی به محراب آورده‌اند، حضرت ابراهیم در حال قربانی كردن حضرت اسماعیل و گوسفند و نیز تصلیب مسیح به چشم می‌خورد.
ستون تثلیث مقدس در طول تاریخ خود چندین بار مورد مرمت و بازسازی قرار گرفته است كه از جمله آن‌ها می‌توان به عملیات مرمت در سال ۱۹۲۶، ۱۹۴۸ (پس از پایان جنگ جهانی دوم) و سال‌های ۱۹۷۲ تا ۱۹۷۵ اشاره كرد. این ستون آخرین بار در جریان آماده‌سازی پرونده‌اش برای ثبت در فهرست میراث جهانی مورد بررسی و مطالعه دقیق قرار گرفت و بین سال‌های ۱۹۹۹ تا ۲۰۰۱ میلادی تحت نظر لادیسلاو وركمان، مورد بازسازی و مرمت اساسی قرار گرفت.

منبع : موسسه گفتگوی ادیان