این خانه های نوساز اما کلنگی

●حمایت از پیش خریداران مسكن
یكی از موارد مهمی كه در رابطه با خرید و فروش ساختمان های در حال ساخت وجود دارد آئین نامه اجرایی قانون حمایت از پیش خریداران مسكن، مصوب سال ۱۳۷۴ است.
براساس ماده چهار این آئین نامه سازنده مكلف است شماره مجوز انتشار، محل و مشخصات عمومی طرح، تعداد واحدها، حدود قیمت، زمان تحویل واحدها و سایر اطلاعات را طبق مفاد مجوز مربوط به وضوح در آگهی پیش فروش قید كند. براساس این آئین نامه كلیه سازندگان مكلفند طرح خود را جهت تأیید و دریافت مجوز انتشار آگهی پیش فروش به سازمان مسكن و شهرسازی استان مربوطه تسلیم كنند.
همچنین كلیه سازندگان مجموعه های آپارتمانی بیش از ۱۰ واحد مسكونی كه قصد انتشار آگهی به منظور پیش فروش واحدهای مسكونی در دست احداث خود را دارند مشمول این دستورالعمل قرار می گیرند.
این آئین نامه تصریح دارد كه سازنده مكلف است حسابی با نام خود در بانك مسكن افتتاح كند. پیش خریداران باید وجوه مربوط به پیش خرید واحدهای مسكونی را به این حساب واریز كنند. برداشت سازنده از حساب یادشده تنها با ارائه گواهی و تائید مهندس ناظر پروژه مبنی بر پیشرفت فیزیكی و ریالی پروژه امكان پذیر است.
براساس این آئین نامه فروشنده متعهد می شود واحدهای مسكونی را با رعایت كامل ضوابط و قوانین شهرسازی و معماری و رعایت كلیه اصول ایمنی ساخته و تحویل خریدار دهد. تعهدات فروشنده در قرارداد شامل مشخصات كامل واحد مسكونی مورد معامله، وضعیت مالكیت ملك، نحوه پرداخت بها، زمان تحویل واحد مسكونی، پیش بینی جبران تأخیر، مشخصات فنی ساختمان و نوع مصالح و كیفیت كار، اجرای محوطه سازی، تأمین انشعاب آب، برق، گاز و فاضلاب، شرایط فسخ قرارداد و... است.
●پیش خریداران یك مجتمع مسكونی بزرگ در مرز
تهران- كرج چند سالی است كه در انتظار تحویل گرفتن خانه های همچنان در حال ساخت خود هستند كه حالا دیگر قدیمی شده اند و لفظ نوساز را نمی توان برای آنها به كار برد.
خانه هایی كه سال ۸۱ نخستین آگهی های پیش فروش آنها در روزنامه های كثیرالانتشار به چاپ رسید و ۴۰۰ نفر را بر آن داشت تا با واریز مبالغ تعیین شده از سوی شركت سازنده نسبت به پیش خرید واحدهای مسكونی اقدام كنند. به این امید كه طبق تاریخ تعیین شده در قراردادشان بتوانند صاحب خانه شوند.
اما از زمان تعیین شده حدود ۲ سال گذشت و هنوز جمع پیش خریداران نتوانسته اند به خانه های خود برسند. پس چندین و چند بار تجمع می كنند و نامه هایی خطاب به مسئولان كشور می نویسند. آخرین نامه این جمع خطاب به دكتر محمود احمدی نژاد رئیس جمهوری نوشته شد.
پیش خریداران در نامه خود به رئیس جمهوری آورده اند: ۴ سال است كه با وعده های فروشندگان مجتمع مسكونی نیاز غرب (وردآورد) سرگردان و بلاتكلیف هستیم و میلیاردها تومان دارایی ما با وعده فروش آپارتمان تضییع شده و ظاهراً ما خریداران، نسل سوخته دوم طرف قرارداد با شركت انبوه سازان وردآورد هستیم.
این جمع جمعه پیش در كانون توحید نشستی برگزار كردند و ضمن انتخاب سه نفر از اعضای هیأت امنای جدید در مجموعه وردآورد، نامه ای خطاب به آیت الله شاهرودی رئیس قوه قضائیه تنظیم كردند تا از این طریق به خواسته هایشان برسند. در آخرین جلسه ای كه پیش خریداران مجموعه وردآورد برگزار كردند به این نتیجه رسیدند كه نامه ای نیز خطاب به سازنده مجموعه وردآورد بنویسند و در نهایت از طریق مجاری قانونی و امور كیفری به خواسته هایشان برسند.
اما خسرو نوری مدیر املاك خسرو وردآورد خاطرات جالبی از این مجتمع مسكونی همیشه در حال ساخت دارد. او كه از قدیمی های وردآورد است و حدود ۴۵ سال سن دارد می گوید: زمین مجتمع مسكونی نیازغرب (وردآورد) سال ۷۰ توسط مالك خریداری شد. متراژ زمین حدود یازده هزار و ۳۸۰ متر بود كه به قیمت [ ] خریداری شد.
خسرو نوری می گوید: زمین قبلاً یك باغ بود. اما درخت ها را بریدند و خاكبرداری كردند. حتی یكی از بلوك های مجتمع نیازغرب حدود ۱۵ سال پیش ساخته شده است. اما در همان سال ها گفتند مهندس ناظر پول ها را برداشته و رفته است. پس چند سال بعد دوباره اقدام به پیش فروش برای ساختن مجتمع شد.
●۴ سال سردرگمی
چندی پیش حدود یكصد و پنجاه تن از شهروندانی كه واحدهای مسكونی شركت انبوه سازان وردآورد را پیش خرید كرده بودند مقابل خانه های تكمیل نشده خود تجمع كردند. تجمع چندباره آنها به امید چاپ گزارش در یكی از روزنامه های كشور انجام شد تا شاید راه حلی برای مشكل شان پیدا شود.
همان طور كه وقتی برنامه در شهر از واحدهای تكمیل نشده آنها گزارش تهیه كرد و واحد مركزی خبر درباره آنها نوشت این امید در آنها دوچندان شد. حتی اكنون كه یك سال از برنامه در شهر می گذرد هنوز از این برنامه می گویند.
مهوش آقایی یكی از ۴۰۰ پیش خریدار مجتمع نیازغرب است. او می گوید قرار بود در صورت تأخیر بیش از ۶ ماه در تحویل خانه ها، جریمه دیركرد معادل یكصدهزار تومان در هر ماه پرداخت شود. در حالی كه نه تنها این اتفاق نیفتاد بلكه ۲۰ درصد نیز روی مصالح ساختمان كشیده شد، به این دلیل كه مصالح گران شده است.
این خریدار می گوید مجبور شدم از جریمه هر ماه ۱۰۰ هزار تومان سازنده چشم پوشی كنم و ۲۰ درصد هزینه افزایش قیمت مصالح را پرداخت كنم به این امید كه واحد مسكونی من را طبق قولی كه دادند زودتر تحویل دهند. اما تا این لحظه كه چنین اتفاقی نیفتاده است و حتی به خاطر این كه واحد مسكونی من دارای ۳ متر اضافه متراژ نسبت به پیش بینی اولیه است یك میلیون و ۲۰۰ هزار تومان دیگر نیز طلب كرده اند.
فهیمه سیف اللهی نیز می گوید: در پیش خرید واحدهای مسكونی وردآورد قرارداد را به ما نشان ندادند. بنابراین اول می بایست پول را واریز می كردیم سپس قرارداد را می دیدیم. اگر پس از واریز مبالغ تعیین شده پول مان را هم می خواستیم چك سه ماهه به ما می دادند.
سیف اللهی افزود: حتی بابت پاركینگ و انباری كه هنوز متراژ آن مشخص نیست ۴ میلیون تومان به صورت علی الحساب از ما گرفته اند. در ضمن این كه ما برای واحدهای ۵۰ متری براساس آگهی های شركت وردآورد ثبت نام كرده ایم. ولی اكنون می گویند كه واحدهای زیر ۵۰ متر ندارند.
این گفته فهیمه سیف اللهی را محبوبه نظری یكی دیگر از پیش خریداران تائید می كند و می گوید: واحد ما قرار بود ۷۵ متری باشد اما می خواهند یك واحد ۸۷ متری تحویلمان بدهند و البته اضافه بهای آن را هم به قیمت روز بگیرند.
خسرو جواهرنیا هم كه چند سالی است در صف منتظران واحدهای مسكونی وردآورد است چنین مشكلی دارد و می گوید: قرار است به ازای هر طبقه ۲ درصد اضافه دریافت شود.
مجید حسین زاده نیز تصریح می كند: چهار سالی است كه گرفتار این مجتمع شده ایم. الان می گویند باید بهای اضافه بنا را بپردازیم. در حالی كه مدیر شركت انبوه سازان نیازغرب اصلاً قصد ندارد جریمه دیركرد كارش را بپردازد. اضافه بنا را هم می خواهند به نرخ روز بگیرند. در صورتی كه ما اصلاً اضافه بنا نمی خواهیم. ما همان متراژی را كه ثبت نام كرده ایم می خواهیم.
اما احمد كیومرثی یكی دیگر از پیش خریداران به طولانی شدن زمان ساخت مجتمع اشاره می كند و می گوید شانزده نفر مشكلات پیش آمده برای ما را به صورت قانونی پیگیری می كنند.
قربانعلی عزتی كه در كارهای ساختمانی فعالیت می كند نیز در این باره می گوید: مجموعه وردآورد در سال ۷۰ متعلق به شركت شفق بود. بعدها این مجموعه واگذار می شود.
●تقصیر ما نیست!
مهندس مصطفی هاشمی زاده فرد مدیرعامل شركت انبوه سازان نیازغرب است. او مسئولیت ساخت ۱۰ بلوك مجتمع نیازغرب (وردآورد) را به عهده دارد. چندی پیش كه پیش خریداران این مجتمع مقابل خانه های تكمیل نشده خود تجمع كردند و خبر آن در همشهری به چاپ رسید نامه ای برای روزنامه فرستاد. او در این نامه تصریح كرده است كه اجتماع ۱۵۰ نفر صحیح نیست و حداكثر تعداد افراد ۳۰ تا ۳۵ نفر بوده اند.مهندس هاشمی در نامه خود آورده است: چهار سال سردرگمی اغراق است. چون دو سال مدت ساخت بوده و طولانی شدن بقیه مدت به علت جلوگیری شهرداری از كار ساختمانی در قبال بدهی پول بوده است كه اكثر خریداران به تعهدات مالی خود عمل نكرده اند.
اگرچه تقریباً همه معترضان مسئله عمل نكردن به تعهداتشان را شدیداً رد می كنند و تصریح كرده اند كه حاضرند همه اسناد و مدارك پرداخت های خود را در اختیار همشهری قرار دهند. اما مهندس هاشمی در رابطه با مشكل پیش آمده به همشهری می گوید: مشكلی نیست. مشكل را خود این افراد به وجود آورده اند. پول نمی آورند. این مسائلی هم كه به همشهری گفته اند در حیطه كار همشهری نیست. باید برویم و مسئله را در دادگاه حل كنیم.
وی در پاسخ به این پرسش كه چرا زمان تحویل آپارتمان ها بیش از ۲ سال عقب افتاده است می گوید: تقصیر ما نیست، شهرداری جلوی كار ما را گرفته است. ما معتقدیم كه شهرداری بی دلیل جلوی ما را گرفته بود. اگر از ما طلب دارد كه نباید جلوی كارمان را بگیرد. ما پاسخگوی همه این موارد هستیم. ولی وقتی شهرداری جلوی ما را می گیرد كه نمی توانیم به زور ساخت و ساز را ادامه دهیم. از او درباره جریمه دیركرد تحویل ساختمان های معادل یكصدهزار تومان در هر ماه می پرسیم، پاسخ می دهد: وقتی به آنها واحد خوب می دهیم دیگر جریمه برای چی بدهیم. براساس قرارداد باید كف را موزائیك می كردیم ولی كف را گرانیت كرده ایم. ساختمان خوب داریم می دهیم. اما تعدادی هستند كه می خواهند شلوغ كنند.
وی در این خصوص كه تعداد پاركینگ ها و انباری ها به تعداد مشخص نیست می گوید: تعداد پاركینگ ها و انباری ها مشخص است پروانه این مسئله هم موجود است.
او در این خصوص كه پیش خریداران اظهار نگرانی كرده اند كه قرار است ابتدا ۱۵۰ واحد كه كار ساخت آنها پیشرفت زیادی داشته است و پیش فروش هم نشده اند تكمیل و فروخته شود تا از پول آنها مابقی واحدهای پیش فروش تكمیل شود می گوید: این واحدها ارتباطی با سایر واحدها ندارد. این ۱۵۰ واحد را نفروخته ایم. اما این واحدها مجزا هستند. خیلی ها بیشتر از این تعداد را می فروشند.
●به طول انجامیدن واحدها
به طول انجامیدن تكمیل واحدهای وردآورد چند سالی است كه پای شهرداری تهران را به این مسئله باز كرده است. به عنوان نمونه چگینی شهردار قبلی منطقه ۲۱ تهران در نامه ای خطاب به مصطفی هاشمی زاده مالك پلاك ثبتی ۵۱۶/۴ به نشانی مجتمع مسكونی وردآورد نوشته است، بدین وسیله با ارسال تصویر درخواستی جعلی از خریداران آپارتمان در مجتمع مسكونی وردآورد با توجه به حضور نامبردگان در ملاقات عمومی، شایسته است نسبت به رفع موانع و مشكلات و جلب رضایت ذی نفعان در راستای تحقق امنیت سرمایه گذاری در منطقه و دستیابی كلی نظام مقدس جمهوری اسلامی ایران اقدامات لازم را به عمل آورید. اما چرخ روزگار می چرخد و «محمددوست» به جای «چگینی» شهردار منطقه ۲۱ می شود. او نیز به خاطر پیگیری های خریداران و سابقه مجموعه مسكونی درگیر پروژه وردآورد می شود، اما رئیس اداره حقوقی شهرداری منطقه ۲۱ به جای او مصاحبه می كند. مهبد شكرایی كه حالا دیگر همه جزئیات پروژه وردآورد را از حفظ دارد در این مورد توضیح می دهد: طبق ضوابط شهرداری برای مالك مجموعه وردآورد پروانه ساختمانی صادر شده است، اما عوارض مربوط به این پروانه ساختمانی از ناحیه مالك (مصطفی هاشمی زاده) به شهرداری پرداخت نشد. بنابراین به خاطر عدم توانایی مالی، در توافقی كه با شهرداری منطقه ۹ صورت گرفت مقرر شد مالك در ازای بدهی خودش به اندازه عوارضی كه می بایست پرداخت كند بنای مفید از همان مجموعه را كه ۲۷۵۰ متر می شد به شهرداری واگذار كند.
رئیس اداره حقوقی شهرداری منطقه ۲۱ می افزاید: متأسفانه این تعهد انجام نشد و به ناچار شهرداری منطقه ۲۱ مبادرت به طرح دعوای قضایی علیه مالك كرده و پرونده نیز تحت رسیدگی است.
شكرایی ادامه می دهد: ضمن این كه نامبرده در ملك خود مبادرت به تخلفات ساختمانی كرده است كه طی نامه های متعددی در تاریخ های ششم تیر سال ،۸۴ بیست و دوم خرداد ۸۴ و هشتم اردیبهشت ۸۵ به مالك اخطار شده كه برای تعیین تكلیف درخصوص این تخلفات به شهرداری مراجعه كند، ولی متأسفانه تاكنون نسبت به رفع مشكل خود اقدامی نكرده است و از این حیث نیز پرونده ایشان در جریان رسیدگی قرار دارد.
وی همچنین توضیح می دهد: شهرداری در مقاطع مختلف با خریداران این مجموعه مسكونی مساعدت كرده است و در ملاقات های متعددی كه خریداران با شهردار منطقه داشته اند در حد امكان و در چارچوب قوانین و مقررات مساعدت های لازم صورت پذیرفته است.
تاریخ هایی كه عقب گرد دارند
اما پیش خریداران به خاطر به درازا كشیده شدن مشكل شان وكیل گرفته اند و از او خواسته اند به هر نحو مقتضی كه صلاح می داند مشكل شان را حل كند. محمدحسین معین الرعایایی وكیل دادگستری و نماینده معترضان می گوید: شركت انبوه سازان وردآورد در سال ۸۱ و در چندین نوبت آگهی فراخوان پیش فروش آپارتمان های منطقه وردآورد را كه در آن زمان جزو شهرداری منطقه ۹ و اكنون جزو شهرداری منطقه ۲۱ است را منتشر كرد. اما نكته جالبی درباره این آگهی ها كه نمونه های آن را جمع آوری كرده ام وجود دارد. در این آگهی ها تاریخ تحویل آپارتمان ها از ۱۰ ماه تا ۱۸ ماه اعلام شده است. ولی هر چه در چاپ آگهی ها جلوتر می رویم شاهدیم كه زمان تحویل دیرتر اعلام می شود.
وی می گوید: وكیل مدیر پروژه وردآورد پس از پخش برنامه هایی در رابطه با مشكلات شهروندان درگیر با این پروژه در تلویزیون و چاپ گزارش هایی در روزنامه كیهان و برخی دیگر از رسانه ها قول می دهد كه تا پایان اسفند ۸۴ همه واحدها را تكمیل كند و تحویل بدهد. ولی متأسفانه نه تنها چنین نشد بلكه طی یك سال گذشته پیشرفت مجموعه بسیار ناچیز بوده است. به طوری كه هیچ امیدی به تكمیل ساختمان ها تا پایان سال نباید داشته باشیم. این در حالی است كه هزینه ساخت مجتمع به طور كامل از سوی خریداران پرداخت شده است. حتی فروشنده مبالغی نیز مازاد بر قرارداد گرفته است. این مبالغ به جز وام های كلانی است كه فروشنده از سیستم بانكی دریافت كرده است. با این حال شاهدیم كه وضعیت فیزیكی ساختمان پیشرفتی نداشته است.
وی می افزاید: حتی اگر بپذیریم كه شهرداری جلوی كار فروشنده را گرفته است، زمان پلمب شدن فعالیت ها دقیقاً چهار ماه پس از پایان قرارداد بوده است. یعنی در آن تاریخ می بایست كار ساخت و ساز به پایان رسیده باشد. به عبارتی اگر شهرداری جلوی كار فروشنده را در سال ۸۱ می گرفت ممكن بود حق با فروشنده باشد. اما اگر شهرداری جلوگیری كرده باشد این كار در تاریخ ۷/۴/۸۳ صورت گرفته است. یعنی چهار ماه پس از قرارداد. ولی تاریخ همه قراردادها تا پایان سال ۸۲ تمام شده است.
در ادامه این گزارش توانستیم با مهندس مجیدی مدیر اجرایی سابق پروژه نیازغرب گفت وگو كنیم. مهندس مجیدی حدود یك سال پیش مدیر اجرایی این پروژه بود كه توسط سازنده اخراج می شود.
مجیدی می گوید حدود ۲ ماه مدیر اجرایی این پروژه بودم و در این مدت به مشكلات فراوان این مجموعه پی بردم.
وی درباره وضعیت این ساختمان می گوید: ضخامت سقف این پروژه در حد پائین است. اگر بتن ریخته شده در ساختمان آزمایش شود می بینیم كه در حد ضعیف و خطرناك است. این ساختمان ها باید از یكدیگر فاصله داشته باشند. در حالی كه ۵۲۵ واحد مجموعه به هم چسبیده هستند. آجرهای دور ساختمان به جای ۲۰ سانتیمتر به ۵ و ۱۰ سانتیمتر تبدیل شده است. بنابراین احتمال ریزش دارد.
به گفته مهندس مجیدی پله هایی كه بیرون ساختمان زده شده است پایدار نیستند و استقامت كافی ندارند. حتی موقع بالارفتن، پله ها می لرزند. ساختمان از نظر كارهای تأسیسات برق نیز مشكل دارد و سیستم آرایش كلیه پریزها اصولی نیست. راه فرار مجموعه نیز مناسب نیست و اگر مشكلی پیش آمد ساكنان حدود ۳۰۰ تا ۴۰۰ واحد مسكونی باید وارد محوطه ای شوند كه اطراف آن بسته است.
مهندس مجیدی وضعیت مبهم در رابطه با مجموعه وردآورد را حضور متزلزل مهندسان ناظر توصیف می كند و می گوید: مجموعه ای به این بزرگی باید ۵ مهندس ناظر به طور دائم داشته باشد. اما هر بار یك مهندس ناظر وارد این مجموعه می شد و پس از مدتی به دلایل گوناگون عذر او را می خواستند.

سیدافشین امیرشاهی

منبع : روزنامه همشهری