شارژری برای بدن من

خوابیدن یكی از جالبترین كارهایی است كه انسان انجام می دهد. تا به حال فكر كرده اید كه چرا مجبورید همیشه ساعاتی از روز را در خواب بگذرانید؟ خواب تنها رازی است كه هنوز هیچ راه حلی برای فرار از آن كشف نشده و انسان با هر موقعیتی كه باشد روزانه به چند ساعت از آن احتیاج دارد.
●خصوصیات خواب
همه ما می دانیم كه خواب چه شكلی است و فرد چه زمانی به خواب رفته است. معمولاً خواب انسان دارای خصوصیات زیر است:
- هر انسانی برای آن كه به خواب برود در حالت كلی نیاز به دراز كشیدن دارد.
- چشمان فردی كه به خواب می رود بسته می شود.
- حس شنوایی مگر با صداهای بلند؛ تقریباً از كار می افتد.
- نفس كشیدن شخص به آرامی ریتمی یك نواخت می گیرد
- ماهیچه ها به شكل بسیار لخت در می آیند تا جایی كه اگر فرد نشسته خوابیده باشد امكان افتادنش وجود دارد.
- فرد در هر یك ساعت معمولاً یك یا دو بار می غلتد و این به خاطر خواب نرفتن اعضای بدن صورت می گیرد. به عبارت دیگر شخصی كه به خواب رفته است هوشیاری خود را از دست می دهد اما فرق آن با كسی كه بی هوش شده و یا غش كرده است در این است كه فردی كه خواب است به راحتی با هر صدای بلندی از خواب می پرد اما در مورد بیهوشی این اتفاق نمی افتد.
●خواب و مغز
اگر شما یك دستگاه ثبت جریانات مغز را به شخصی كه خواب است متصل كنید از وضعیت او در خواب كاملاً آگاه می شوید.
شخصی كه بیدار است امواج آلفا را تولید می كند كه برابر نوسان های ده تناوب در ثانیه است و شخصی كه كاملاً هوشیار است امواج بتا را كه دو برابر آلفا است تولید می كند.
در حالت خواب دو موج بسیار آرام كه تتا و دلتا نام دارند جریان پیدا می كنند كه جریان های آنها حدود نصف جریان های دوران بیداری است. به محض این كه شخص به خواب می رود جریان ها كند و كندتر می شوند و این عمق خواب شخص را نشان می دهد. شخصی كه مغز او امواج دلتا را نشان دهد بیدار كردنش از دیگر حالتها سخت تر است.
●تكان خوردن سریع چشم
در حین خواب اتفاقات پیش بینی نشده ای ممكن است رخ دهد كه یكی از آنها تكان خوردن سریع چشم (R.E.M) می باشد. اكثر اشخاص در طول خواب خود سه تا پنج تكان چشم را دارند و در آن زمان حركات مغز نزدیك شدن شخص به حالت بیداری را نشان می دهد. كه این حالت گاهی اوقات با تكان خوردن دست یا پا نیز همراه است. جالب است بدانید این اتفاقات در حالت خواب دیدن صورت می گیرد و اگر شما در همان لحظات شخص را بیدار كنید به راحتی به یاد می آورد كه خواب چه چیز را دیده است. یك شخص عادی برای آن كه خواب خوب و مفیدی داشته باشد باید ۲۵ درصد از خواب را در حالت R.E.M بوده و بقیه آن را در خواب عمیق بدون دیدن خواب باشد. زیرا هر رویا بین ۵ تا ۳۰ دقیقه به طول می انجامد.
●وقتی دچار كم خوابی می شویم
- تنها یك شب نخوابیدن برای هر فرد فاجعه محسوب نمی شود اما باعث می شود كه فرد روز بعد را كسل و گیج بگذراند و همچنین اعمال او حالت كندتری به خود بگیرند.
- اگر شخص دو شب نخوابد وضعیت بدتر می شود و عملاً بازدهی فرد بسیار كمتر می گردد.
- سه شب بی خوابی شخص را كاملاً در حالت هذیان فرو می برد و درست فكر كردن عملاً از وی دور می شود. آزمایشات روی موش های آزمایشگاهی نشان می دهد كه نخوابیدن آنها برای مدت چند روز باعث مرگ آنها می شود و این نشان می دهد كه خوابیدن برای آنان حكم مرگ و زندگی را دارد.دو اتفاق دیگری كه در حالت خواب رخ می دهد رشد هورمون ها در كودكان و سیستم های مقاوم سازی بدن است. اگر شما دچار كم خوابی باشید امكان ابتلا به بیماری در شما بیشتر است و رشد كودكان اگر كم خوابی داشته باشند نیز كندتر صورت می گیرد.
●چرا باید بخوابیم؟
هیچ كس نمی داند كه چرا باید در طول شب خوابید اما چند فرضیه زیر برای آن وجود دارد:
- خوابیدن به بدن امكان بازیافت و استراحت ماهیچه ها را می دهد و سلولهای زنده جایگزین سلول های مرده می شود.
- خواب به مغز امكان جمع بندی اتفاقات در حافظه را دهد و خوابها نمونه هایی از این پروسه هستند.
- خواب سوختن انرژی را كندتر می كند و بنابر این ما به جای ۴ یا ۵ وعده غذا به ۳ وعده احتیاج داریم.
- تحقیقات نشان می دهد خواب برای شارژ مجدد مغز مفید است و این ماهیچه نیز احتیاج به استراحت دارد.
علاوه بر تمامی این موارد همه ما می دانیم كه با داشتن یك خواب خوب روز بهتری را آغاز می كنیم. پس بدن و مغز ما احتیاج به این استراحت را دارد.
●خواب و رویا
مغز ما كاملاً به صورت اتفاقی مسائل را تبدیل به رویا می كند. تقریباً هر ۹۰ دقیقه یكبار امواج الكتریكی برای مغز ما فرستاده می شود كه هیچ قاعده و یا قانون خاصی برای آن كه در مورد چه موضوعی باشد ارایه نمی شود و مغز به اجبار شروع به تشخیص دادن این امواج می كند. این به این معنا نیست كه رویاها بی معنی هستند و نباید به آنها توجهی شود. این كه مغز پس از دریافت امواج شروع به تشخیص آنها می كند موضوعی را برای ما روشن می كند و آن این است كه مغز مسائل مهم در ذهن ما را تشخیص می دهد و آن را به صورت خواب و رویا نشان می دهد.
- خواب ها معمولاً مثل فیلمهای تلویزیونی موضوع دارند.
- معمولاً حتماً شما در خواب خود حضور دارید.
- خواب ها مسائلی را كه برای شما مهم بوده و یا از آنان نگران هستید در خود دارند.
- صداهای اطراف شما معمولاً به نوعی در موضوع خواب شما وجود دارد و این نشان می دهد كه مغز رویاها را به صورت كاملاً اتفاقی انتخاب می كند.
- شما نمی توانید خواب خود را كنترل كنید و معمولاً خواب هایتان حاوی اتفاقاتی است كه شما قدرت انجام آنها را ندارید مانند دویدن و یا فریاد زدن با صدای بلند.
●به چقدر خواب نیاز داریم؟
یك شخص بالغ به ۷ تا ۹ ساعت خواب احتیاج دارد و هر شخصی خود بهتر می داند كه با چه مقدار خواب حال بهتری دارد. ساعات نیاز به خواب با بالا رفتن سن شما تغییر می كند به طور مثال یك نوزاد ممكن است ۲۰ ساعت در روز را خواب باشد . در ۴ سالگی این میزان به حدود ۱۲ ساعت تغییر می كند و در ۱۰ سالگی به ۱۰ ساعت می رسد و افراد بالغ معمولاً با ۷ ساعت خواب احساس خوبی دارند.
●چند نكته برای بهتر خوابیدن
- ورزش كنید. ورزش آرامش را برای بدنتان به ارمغان می آورد.
- بعد از ساعت ۴ مواد كافین دار مصرف نكنید و اگر سیگاری هستید آن را هم به حداقل برسانید.
- ساعات خواب منظمی داشته باشید و سر موقع به رختخواب بروید این كار حتماً خواب شما را منظم می كند. آرزوی خواب های خوب و راحت را برای شما داریم.

المیرا صدیقی

منبع : روزنامه همشهری