اهداف غیرواقعی

بر اساس تكالیف قانونی و قراردادهای منعقد برای گازسوزكردن خودروها باید سالانه یك میلیون و ۳۰۰هزار خودرو در كشور گازسوز یا دوگانه سوز شوند. این در حالی است كه خوشبینانه ترین پیش بینی ها حكایت از گازسوزكردن ۷۰ تا ۸۰ هزار خودرو تا پایان سال جاری بوده و برخی نبود تجهیزات لازم برای اجرای این طرح را نمودی از غیركارشناسی بودن طرح های ارائه شده برای گازسوزكردن خودروها می دانند. علاوه بر دیدگاه های متناقض دستگاه های مجری گازسوزكردن خودروها در زمینه تأمین مخزن سوخت، تبعات منفی دوگانه سوزكردن خودروها از نظر فنی برای مصرف كنندگان نیز مطرح بوده و به نظر می رسد رفع این مشكل در گرو تولید موتور پایه گازسوز می باشد. این در حالی است كه تا پایان سال ۸۷ تنها امكان تولید سالانه ۲۰۰ هزار دستگاه موتور پایه گازسوز(موتور ملی) وجود دارد كه در مقایسه با ۹۷۰ هزار دستگاه خودرو تولید داخل باید حداقل ۷۷۰ هزار خودرو با موتور پایه بنزینی، دوگانه سوز شوند كه این امر مشكلات اجرای طرح گازسوزكردن خودروها را دو چندان می كند. از سوی دیگر هیچ برنامه ای برای افزایش تولید موتورهای پایه گازسوز در صنایع خودروسازی وجود ندارد و با این روند تحقق اهداف طرح گازسوزكردن خودروها دور از دسترس می نماید.
نبود مخزن و كیت گازسوز، كمبود جایگاه های عرضه سوخت سی ان جی و موانع پیش روی تولید خودروهای پایه گازسوز در صنایع خودروسازی از جمله چالش های اجرایی شدن این طرح هاست. در این گزارش دیدگاه های خودروسازان و دستگاه های مجری گازسوز كردن خودروها و مشكلات و موانع اجرایی شدن این طرح مورد بررسی قرار می گیرد.
●صنعت تكنولوژی و كمبود ساخت داخل
عضو كمیسیون صنایع و معادن مجلس شورای اسلامی با اشاره به اینكه اهداف تبیین شده توسط دولت برای گازسوزكردن خودروها محقق نمی شود، می گوید: این اهداف غیرواقعی است چرا كه مجموع توانمندی های دنیا برای گازسوزكردن خودروها نیز پاسخگوی این مطالبات نیست.
حمیدرضا كاتوزیان می افزاید: تعداد مخازن سی ان جی كه در طول سال در دنیا ساخته می شود ۴۰۰ هزار مخزن است. این در حالی است كه تعیین هدف گازسوزكردن ۷۰۰ هزار خودرو در كشورمان با همه امكانات موجود دنیا نیز محقق نخواهد شد. از سوی دیگر تولید داخل این مخازن نیز مشكلات زیادی دارد چرا كه احداث كارخانه تولید این مخازن زمانبر است. این در حالی است كه طرف خارجی حاضر باشد تا تكنولوژی لازم را به ما بدهد تا جایی كه اطلاع دارم این تكنولوژی نیز به دلیل آنكه كاربرد دوگانه داشته و می تواند برای مصارف نظامی نیز مورد استفاده قرار گیرد به ما داده نمی شود.
عضو كمیسیون صنایع می گوید: از سوی دیگر استفاده از تكنولوژی گازسوز به روش قرار گرفتن مخزن گاز در صندوق عقب خودروها، ایمنی پایینی داشته و در صورت تصادف منجر به انفجار می شود. در دنیا پلت فرم خودرو را به گونه ای تغییر می دهند كه جای نصب این مخازن در زیر خودرو وجود داشته باشد. در مورد موتور نیز باید توجه كرد در صورتی كه موتور بنزین سوز را گاز سوز كنیم به دلیل این كه نسبت تراكم در خودروهای بنزین سوز پایین و در زمینه استفاده از گاز این نسبت بالا است امكان گرفتن راندمان، قدرت و توان بالا از خودروهای پایه بنزین سوز برای استفاده از گاز وجود ندارد. به این دلیل عموماً با توجه به كاهش توان خودروهای دو گانه سوز در استفاده از گاز، راننده تمایل به استفاده از بنزین را داشته و عملاً دوگانه سوز كردن كاهش مصرف بنزین را در پی نخواهد داشت.
●خودروسازان مقصرند
سازمان بهینه سازی مصرف سوخت كه تا پیش از این وظیفه گازسوز كردن خودروها را برعهده داشته ضعف عملكرد خودروسازان برای تأمین مخزن را عامل كندی اجرای این طرح می داند. افشین بهلولی با اشاره به تكالیف خودروسازان برای تأمین مخزن گاز می گوید: خودروسازان اقدام لازم را در این زمینه به عمل نیاورده اند و سهل انگاری شركت های خودروسازی در تهیه مخازن خودروهای گازسوز با وجود توافق های حاصل شده در سال گذشته كمبودهایی را ایجاد كرده و انجام این كار نیازمند جدیت بیشتر شركت های خودروسازی است.
سازمان بهینه سازی به تعهدات خود
عمل نكرده است
این در حالی است كه دبیر انجمن خودروسازان معتقد است سازمان بهینه سازی مصرف سوخت به تعهدات خود برای تأمین مخزن گاز عمل نكرده و گرچه مقرر بوده تا این سازمان براساس قرارداد تا نیمه اول سال جاری مخزن سوخت را تأمین كند و توافق وزارت صنایع و نفت تأمین مخزن از نیمه دوم سال توسط خودروسازان را تكلیف كرده اما این سازمان نسبت به تأمین مخزن تا پایان شهریور امسال اقدام نكرده است.
احمد نعمت بخش می افزاید: با این روند تأمین مخزن برای گاز سوز كردن خودروها امكانپذیر نبوده و در ۶ ماهه نخست سال با كمبود مواجه هستیم .معتقدم در خوشبینانه ترین حالت تا پایان سال ۷۰ تا ۸۰ هزار خودرو گاز سوز می شود.
دبیر انجمن خودروسازان می گوید: با این روند برای جایگزینی خودروهای فرسوده نیز بهتر است خودروهای با مصرف بنزین كمتر جایگزین این خودروها شوند. این كه بخواهیم همه خودروهای سواری را از تیرماه سال آینده دوگانه سوز كنیم به دلیل مشكلات مذكور بعید به نظر می رسد.
●روند مطلوب با امكانات موجود
از سوی دیگر رئیس كمیسیون صنایع و معادن مجلس شورای اسلامی گاز سوز كردن خودروها با امكانات موجود و اهداف پیش بینی شده در این طرح را مطلوب ارزیابی نموده و می گوید: معتقدم اهداف پیش بینی شده برای گاز سوز كردن خودروها با توجه به مشكلات موجود برای تأمین مخزن و لوله بدون درز محقق نخواهد شد اما روند انجام این كار مطلوب بوده و در حد امكانات، خودروسازان قادر به انجام این كار هستند.
سیدحسین هاشمی می افزاید: طبیعی است با توجه به حجم تقاضای بالا برای مخزن و گازسوز كردن خودروها اهداف پیش بینی شده برای سال جاری محقق نشود اما روند كنونی مطلوب بوده و گاز سوز كردن خودروها كار بسیار درستی است. نباید انتظار داشته باشیم كه كاری با این اهمیت و نیازمند توان تخصصی بالا به طور صددرصد انجام شود گرچه روند انجام كار بسیار مناسب است.
●ضرورت بازنگری در طرح گازسوز كردن خودروها
این در حالی است كه عضو انجمن خودروسازان تحقق اهداف پیش بینی شده را در گرو تأمین مخزن گاز و لوله های بدون درز دانسته و معتقد است تولید سالانه یك میلیون و ۳۰۰ هزار مخزن گاز نه در كشور بلكه در دنیا نیز مقدور نیست همچنین افزایش تولید لوله مخصوص برای پاسخگویی به نیاز و تأمین این اهداف نیز نیازمند ۲ سال زمان است.
داود میرخانی رشتی می افزاید: از سوی دیگر تعداد دستگاه های سوخت رسان و همچنین ظرفیت گازرسانی لوله های انتقال گاز از مبداء به كلانشهرها برای پاسخگویی به ۲ میلیون دستگاه خودرو طراحی شده و پاسخگویی ۴ تا ۵ میلیون خودرو دوگانه سوز مقرر تا پایان برنامه چهارم نخواهد بود.وی می افزاید: با توجه به نبود امكانات لازم معتقدم تصمیمات كنونی اتخاذ شده برای گازسوز كردن خودروها براساس اطلاعات نادرست و غیرعملیاتی برخی نهادها اتخاذ شده و ضروری است تا با بررسی مجدد كارشناسان و متخصصین، این تصمیمات بازنگری و اصلاح شود تا در آینده نارضایتی های تازه ای را شاهد نباشیم.رئیس سابق انجمن خودروسازان معتقد است دوگانه سوز كردن خودروهایی كه موتور پایه بنزینی دارند دارای آثار منفی بوده و نارضایتی مالكان این خودروها را به دنبال خواهد داشت. وی می افزاید: افت قدرت موتور تا ۱۵ درصد، غیرقابل استفاده شدن صندوق بار خودرو، كاهش عمر موتور تا ۳۰ درصد به دلیل خشك سوزی موتور پایه بنزینی، نیاز به تعمیر اساسی هر ۳ سال یك بار موتور، لزوم تعویض كاتالیست كانورتور هر ۲ سال یك بار با قیمت ۴۰ تا ۸۰ هزار تومان و احتمال بالای باز كردن كاتالیست كانورتور توسط راننده به دلیل بالا بردن قدرت موتور كه آلایندگی شدید را به دنبال خواهد داشت، از جمله آثار منفی گاز سوز كردن موتورهای پایه بنزینی است.

علی ابراهیمی

منبع : روزنامه همشهری