جمعه, ۱۰ فروردین, ۱۴۰۳ / 29 March, 2024
مجله ویستا

بحران های امنیتی اسرائیل


بحران های امنیتی اسرائیل
در دایره المعارف «یهود، یهودیان و صهیونیسم» نوشته عبدالوهاب المسیری آمده است: «اسرائیل اساسا بر مقتضای فرآیند تاریخی طبیعی مشخصی شكل نگرفته است بلكه به صورت مصنوعی و با تاكید عمده بر وجود ناامنی برای یهودیان در گستره جهانی و حتی تلاش برای تولید ناامنی به منظور تهییج ایشان جهت مهاجرت به سرزمین اشغالی پدیدار شده است.»
دغدغه ناامنی در درون جامعه اسرائیلی ریشه دوانیده، تضعیف و یا زوال آن می تواند مشكلات جدی برای این رژیم فراهم سازد. اسرائیل پیوسته به میزانی از ناامنی برای یهودیان در جامعه جهانی نیازمند است تا از این طریق، مزیت نسبی سكونت در فلسطین اشغالی را همچنان حفظ كند. به زعم رهبران این رژیم جامعه اسرائیل از نظر ژئوپولتیك در محاصره جریان هایی قرار گرفته است كه آن را پیوسته تهدید می كند. اسرائیل همچنین در محاصره كشورهای اسلامی قرار دارد كه در صورت به هم خوردن مناسبات قدرت، می تواند برای این رژیم خطرساز باشد.
رژیم صهیونیستی برای فائق آمدن بر تهدیدات امنیتی ناشی از عملكرد و گروه های معارض داخلی و بازیگران سیاسی در سطح منطقه ای و بین المللی به دنبال آن بوده است كه با قرار گرفتن در برنامه امنیتی یك قدرت برتر به افزایش ضریب امنیتی خود همت گمارد. اسرائیل دائما به دنبال هماهنگی و همكاری بیشتر با قدرت برتر جهانی است تا بدین وسیله مانع از تعرض دیگر بازیگران به خود شود. اقدامی كه از تاسیس این رژیم مدنظر رهبران آن بوده است. رژیم اسرائیل برنامه امنیتی خود را در قرن ۲۱ برمبنای اصولی همچون «استمرار و تشدید تعارض امنیتی آمریكا با جهان اسلام، تقویت علقه های استراتژیك میان تل آویو و واشینگتن، استمرار امنیت در اسرائیل و منزوی كردن بازیگران سیاسی مخالف یا منتقد اسرائیلی در سطوح منطقه ای و بین المللی» قرار داده است. به رغم تلاش های جامعه جهانی برای حل و فصل مسئله اسرائیل با استفاده از روش های مسالمت آمیز، تحولات اخیر لبنان نشان داد كه تهدیدات نظامی امنیتی اسرائیل نه تنها كاهش نیافته بلكه ابعاد وسیع تری به خود گرفته است كه در مجموع بحث امنیتی آن را جدی تر می سازد.
بازدارندگی یكی از شعارهای اصلی رژیم صهیونیستی در ایجاد بحران های امنیتی در منطقه است. بازدارندگی برای اسرائیل به این معنا است كه این رژیم می كوشد آن را با سایر كشورهای عربی و دیگر نیروهای متخاصم تقسیم كند كه جنگ به نفع آنها نیست و آنها را به تدریج مجبور به پذیرش وضعیت موجود كند. این سیاست معمولا براساس تهدیداتی همچون: «اقدامات چریكی و شبه چریكی فلسطینی ها و لبنانی ها، تهدید از محیط پیرامونی و تهدیدات احتمالی ناشی از اقدامات نظامی و متعارف ارتش های عربی» روبه رو است. هدف اصلی این بازدارندگی اسرائیل، تحقق این اصل است كه امكان نابودی و یا ضربه مهلك به آن وجود ندارد و به این ترتیب، ضمن ممانعت از وقوع هر نوع اقدام مخرب و براندازی، دشمنان را وادار به شناسایی رسمی خود كرده و به اطرافیان خود تاكید كند خطوط قرمز اسرائیل كه در متن سیاست بازدارندگی این رژیم قرار دارد از جایگاه ویژه ای برخوردار است.
رژیم صهیونیستی معمولا به واسطه تهاجمات خود تلاش دارد به دشمنان خود تفهیم كند كه نابودی این رژیم كه با پشتوانه همه جانبه آمریكا روبه رو است غیرممكن است و هزینه ها و عواقب ناشی از آن بسیار بیشتر از منافع موردنظر است. هدف اسرائیل تلاش به منظور متقاعد كردن رقبای خود به اجتناب از هر نوع تهدید گسترده علیه اسرائیل است. در واقع اسرائیل می كوشد نیروهای متخاصم به ویژه دولت های عرب و غیرعرب منطقه را به این امر راضی كند كه مزایای تهدیدات به عمل آمده توجیهی بر خطرات و هزینه های آن نیست. هرچند در روزگاری، اصلی ترین هدف اسرائیل از بازدارندگی، بازداشتن اعراب از اقدام نظامی بود اما امروز تل آویو جنگ تمام عیار به عنوان بدترین نوع بازدارندگی را انتخاب كرده و به رغم فشار بی سابقه افكار عمومی جهانیان، جنگ تمام عیار به معنای حمله شدید، وسیع و همه جانبه زمینی، هوایی و دریایی را در پیش گرفته است. اعتقاد به اینكه زور، راه حل گره گشای مشكلات است و به كارگیری زور و خشونت تنها و بهترین راه حل همه مشكلات امنیتی اسرائیل است، از اهداف كنونی این رژیم است.
در سال های اخیر اسرائیل به جای اتكا به تضمین های بیرونی همانند موافقتنامه های صلح و پیمان های دفاعی برای حفظ بقای خویش بر توان نظامی خود و كمك های گسترده آمریكا اتكا كرده و برای مقابله با هرگونه ناامنی، خود را بیشتر مسلح و مجهز می كند. بی تردید «سركوب و قاطعیت» از مهم ترین استراتژی های تضمین و بقای اسرائیل محسوب می شود. اسرائیل از همان آغاز موجودیت نامشروع خود بر این باور بود كه استفاده از استراتژی سركوب در برابر هرگونه هجوم مخالف، نیروی نظامی محكمی خواهد ساخت تا پیوسته ترس و وحشت را در طرف مهاجم برانگیزد، اگر این حربه با شكست مواجه شود ناچار باید از «قاطعیت» استفاده كند و با ایجاد تهاجم آن را ضامن بقای اسرائیل می داند.
محمود فاضلی
منبع : روزنامه شرق


همچنین مشاهده کنید