درمان های جدید رگ به رگ شدن قوزک پا

آمارهای مراكز فوریت ها نشان می دهند، روزانه در حدود ۲۳هزار تن در این كشور اعم از ورزشكاران گرفته تا مانكن ها و حسابداران میان سال با كفش های آنچنانی دچار پیچش شدید مفصل قوزك پا، پارگی های لیگامان ها، تاندون ها و ارتباطات عصبی‌عضلانی كه با همكاری یكدیگر استخوان ها را در جای خود نگاه می دارند می شوند.
آسیب های زانو و دررفتگی شانه ها، بیشتر جلب توجه و دلسوزی می كنند. ولی پزشكان می دانند كه رگ به رگ شدن شدید قوزك پا، نه تنها بسیار شایع است، بلكه می توانند لااقل به همان اندازه آثار و عواقب درازمدت داشته باشند. معمولا، چند هفته طول می كشد كه استخوان شكسته ای ترمیم یابد ولی، ترمیم كامل و بازگشت به وضعیت طبیعی در آسیب شدید مفصل قوزك پا، ممكن است سه ماه به درازا كشد.هر پیچشی كه موجب تورم شدید و بسیار دردناك قوزك پا شود، طوری كه فرد نتواند یكی دو روز یا بیشتر راه برود، زمینه را برای ضعیف تر شدن مفصل و آسیب های بیشتر و سرانجام آرتروز در سالیان آینده مساعد می سازد.
به گفته دكتر بروس بنیون، مهندس شیمی مكانیك كه سالیان طولانی به مطالعه آسیب های زانو و قوزك پا مشغول است، بسیاری از مربیان ورزشی پس از آسیب دیدن قوزك پای ورزشكاران، به آنها توصیه می كنند فقط راه بروند. ولی از نظر او «كسانی كه اطلاعات علمی كافی دارند، دیگر چنین توصیه ای نمی كنند.»دكتر بنیون و همكارانش، به امید یافتن راه های بهتری برای پیشگیری از این ضایعات، در جست وجوی یافتن عوامل خطری هستند كه برخی را در برابر مشكل رگ به رگ شدن قوزك پا، آسیب پذیرتر از دیگران می سازد.آخرین یافته های آنها، كه ماه گذشته در نشستی در انجمن ارتوپدی آمریكا برای طب ورزش منتشر شد، نشان می دهند كه عوامل خطر در مردان و زنان فرق می كنند و احتمالا باید با روش های متفاوت با آن مقابله كنند.دكتر تیموتی هیوت مدیر مركز طب ورزش در بیمارستان كودكان سین سیناتی می گوید، «اساسا آن چه كه ما یافتیم و بیشتر شامل حال خانم ها می شد، این بود كه خطر بروز آسیب با قدرت و تعادل بین گروه های متفاوت عضلات رابطه دارد در حالی كه در مردان، شدت آسیب بیشتر بستگی دارد به دامنه حركت مفصل.
این یافته بسیار مهم و دقیقا همان است كه براساس تفاوت های آسیب مفصل زانو در دو جنس انتظارش را داشتیم.»بر طبق آماری كه در دهه ۱۹۹۰منتشر شد، ورزشكاران خانم، بسته به نوع فعالیت ورزشی، دو تا چهار بار بیشتر از مردان دچار پارگی یا آسیب های دیگر لیگامان متقاطع قدامی زانو می شوند.دكتر بنیون و تیمش، مطالعاتی بر روی ۹۰۱ تن از اعضای تیم های فوتبال ساكر، بسكتبال، لاكراس و هاكی روی چمن از چندین دبیرستان و دو دانشگاه در نیوانگلند انجام دادند. تمام دانش آموزان و دانشجویان، مورد آزمون های مختلف منجمله اندازه گیری میزان شلی مفصل زانو، انعطاف پذیری، و قدرت نسبی عضلاتی كه به حلقه مفصل در چرخش به چپ و راست كمك می كنند قرار گرفتند.پژوهشگران، همچنین ترتیب كلی قرار گرفتن استخوان های دو سوی مفاصل زانو و قوزك به محاذات یكدیگر و دامنه حركت هر مفصل را نیز، اندازه گیری كردند.در ابتدای دوره چهارساله تحصیل، هیچ یك از دانشجویان مشكلی كه لازمه اش رعایت بیشتر احتیاط برای پرهیز از آسیب مفاصل باشد نداشتند. در پایان فصل، ۴۳ دانشجو از مشكل قوزك پا به اندازه ای شدید بود كه نیاز به توجه ویژه داشته باشد شاكی بودند، طوری كه ناچار به تعطیل كردن لااقل یك جلسه از بازی یا تمرین شدند.
به گفته دكتر بنیون، بر اساس این نتایج، خانم ها احتمالا می توانند با چند بار ورزش منظم در طول هفته، عضلاتی را كه پا را به داخل یا خارج می چرخانند، تقویت كنند. از سوی دیگر، تمرینات كششی عضلات ساق پا و تاندون آشیل، كه دامنه حركت به بالا و پایین را افزایش می دهند، احتمالا برای مردان مفیدترند.متاسفانه، تمرینات بیشتر، تمام نقاط ضعف را برطرف نمی سازند. برای مثال، خانم هایی كه در اندازه گیری های ابتدای مطالعه دچار شلی بیش از اندازه مفصل قوزك پا بودند، و نیز مردانی كه پیش از آن تحت اعمال جراحی پاها بی ارتباط به مفاصل قرار گرفته بودند، بسیار بیشتر از دیگران دچار آسیب این مفصل می شدند.
دكتر بنیون و دیگران در پژوهش های گذشته دریافته بودند، كه استفاده از محافظ مفصل قوزك كه جوراب كم و بیش انعطاف ناپذیر ساق بلندی بدون انگشت است می تواند حفاظت لازم را برای مفاصل شل و بدین ترتیب كاستن از آسیب به ورزشكارانی كه دارای عوامل خطرند، فراهم سازد. وی می افزاید: «از محافظ زانو در نخستین آسیب چنین اثری ندیدیم، ولی در مورد قوزك پا ما اطمینان داریم.»پزشكان استفاده از محافظ را، چه برای پیشگیری و چه جهت درمان، لااقل برای كسانی كه مربی ورزشی یا پزشك تشخیص می دهند «مفاصل شل» دارند، توصیه می كنند. منظور، توصیه به انجام تمرینات و استفاده از محافظ به همگان نیست، ولی باید دید چه كسانی در معرض خطرند، و چه كاری از ما برمی آید. در حال حاضر پزشكان درصدد ابداع آزمون كوچكی هستند، كه بر روی همه نوجوانان در مدارس متوسطه و عالی صورت گرفته، تا افراد در معرض خطر از پیش شناسایی شوند.پزشكان می گویند مربیان ورزشی اطلاعات اندكی از طرز عمل عضلات و مفاصل دارند. به گفته دكتر بنیون، «بهترین ورزش برای كسانی كه مستعد به آسیب دیدن مفاصل اند، راه رفتن سریع یا دویدن در حیاط مدرسه است.»

The New York Times.۱۸ July , ۲۰۰۶
دبورا فرنكلین
ترجمه: ع. فخریاسری

منبع : روزنامه شرق